Αθήνα, 28 Ιουλίου 2020
Ν. ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Καλησπέρα σας. Από την έναρξη της πανδημίας στις 25 Φεβρουαρίου μέχρι τις 26 Ιουλίου έχουν καταγραφεί στη χώρα μας 4.193 κρούσματα, εκ των οποίων τα 429 είναι σήμερα ενεργά. 1.061 πήραν εξιτήριο από νοσοκομεία, 2.501 ανάρρωσαν κατ’ οίκον, ενώ 202 συνάνθρωποί μας δυστυχώς, δεν τα κατάφεραν.
Παρά την αύξηση των κρουσμάτων που παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες, η επιδημιολογική εικόνα της χώρας παραμένει σε καλύτερη κατάσταση από πολλές άλλες χώρες. Και αυτό είναι αποτέλεσμα της στρατηγικής που εφαρμόζει η Κυβέρνηση, λαμβάνοντας υπόψη και τις εισηγήσεις των ειδικών.
Στόχος η εικόνα αυτή να διατηρηθεί και να βελτιωθεί. Να παραμείνει η Ελλάδα μια ασφαλής χώρα, τόσο για τους κατοίκους, όσο και για τους επισκέπτες της. Και για να το πετύχουμε αυτό χρειάζεται τόσο ο κρατικός μηχανισμός, όσο και ο καθένας από εμάς να παραμείνουμε σε ετοιμότητα, σε επιφυλακή και να ακολουθούμε τις οδηγίες των ειδικών, όπως κάνουμε άλλωστε από την πρώτη μέρα αυτής της πανδημίας.
Για να διασφαλίσουμε ότι το άνοιγμα του τουρισμού δεν θα θέσει σε κίνδυνο όσα έχουμε πετύχει, έχουμε δημιουργήσει, όπως ξέρετε, έναν ειδικό αλγόριθμο, τον αλγόριθμο EVA. Πρόκειται για ένα σύνθετο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης, που έχει σχεδιαστεί από μια εξαιρετική ομάδα επιστημόνων, η οποία αποτελείται από τους Κίμωνα Δρακόπουλο, Vishal Gupta (University of Southern California), Hamsa Bastani (Wharton University of Pennsylvania) και Γιάννη Βλαχογιάννη.
Ο αλγόριθμος, λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό τεστ ανά σημείο εισόδου, χρησιμοποιεί την επιδημιολογική εικόνα από τα δημόσια δεδομένα κάθε περιοχής, σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα των τεστ στις πύλες εισόδου, για να αξιολογήσει το προφίλ ρίσκου κάθε ταξιδιώτη με βάση τα στοιχεία του PLF. Στόχος του EVA είναι τόσο να εντοπίσει τους επιβάτες που έχουν αυξημένες πιθανότητες να είναι φορείς του ιού, όσο και να δειγματοληπτεί αποσκοπώντας την παρακολούθηση όλων των χωρών και περιοχών για το γρήγορο εντοπισμό νέων επιδημιολογικά βεβαρημένων προφίλ. Τις τελευταίες ημέρες για παράδειγμα, έχουμε επικεντρώσει την προσοχή μας στην Ισπανία, λόγω των αλλαγών στα επιδημιολογικά δεδομένα που παρατηρούνται στη χώρα αυτή και ήδη έχουμε διπλασιάσει τα τεστ σε όσους έχουν αυτή τη χώρα προέλευσης.
Σύμφωνα με τις «υποδείξεις», λοιπόν, του EVA, από την 1η έως και τις 26 Ιουλίου διεξήχθησαν συνολικά στα σημεία εισόδου της χώρας 171.138 έλεγχοι σε σύνολο 1.294.798 εισερχομένων στη χώρα και τα επιβεβαιωμένα κρούσματα είναι 344. Από αυτά, 70 είναι ακόμα ενεργά, 213 έχουν επιστρέψει στη χώρα προέλευσης και 61 είναι πλέον μη ενεργά και παραμένουν στη χώρα μας. Όσον αφορά στην προέλευση των κρουσμάτων, τις τέσσερις από τις πέντε πρώτες θέσεις εξακολουθούν να καταλαμβάνουν φίλες χώρες της Βαλκανικής χερσονήσου.
Είναι τα επιδημιολογικά δεδομένα που επικρατούν σε κάθε χώρα, τα οποία λαμβάνουμε υπόψη μας για το «άνοιγμα», αλλά και για το «κλείσιμο» των συνόρων, αλλά και τη λήψη περαιτέρω μέτρων, όπως η υποχρέωση όσων ταξιδεύουν αεροπορικώς από Βουλγαρία και Ρουμανία να έχουν στη διάθεσή τους αρνητικό μοριακό τεστ.
Όσον αφορά στην αύξηση των εγχώριων κρουσμάτων, η κατάσταση ναι μεν δεν πρέπει να δημιουργεί πανικό, αλλά σίγουρα ούτε εφησυχασμό. Ο δείκτης Rt, μια παράμετρος που παρακολουθείται στενά από την Επιτροπή των Εμπειρογνωμόνων μας, σε συνδυασμό με τις ιχνηλατήσεις των εγχωρίων κρουσμάτων και τις σχετιζόμενες με Covid-19 νοσηλείες και νοσηλείες σε ΜΕΘ, είναι γύρω στο 0,4 όπως εκτιμάται από τον ΕΟΔΥ. Το γεγονός πως ο αριθμός αυτός είναι σχετικά μικρός, δεν οδηγεί σε εφησυχασμό το Παρατηρητήριό μας, που συνεδριάζει σε εβδομαδιαία βάση και σαφώς δεν πρέπει να εφησυχάζουν ούτε οι συμπολίτες μας.
Η αύξηση των κρουσμάτων, ιδιαίτερα σε αστικά κέντρα, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, αποδεικνύει ξεκάθαρα ότι ο ιός είναι ακόμα εδώ και τρέφεται από κάθε λάθος μας, κάθε υπόνοια χαλάρωσης. Το να ανακόψουμε την πορεία του είναι στο χέρι όλων μας, εξαρτάται από τον καθένα από εμάς. Και αυτά που πρέπει να κάνουμε παραμένουν απλά: Τηρούμε πιστά τους κανόνες αυτοπροστασίας και υγιεινής και αποφεύγουμε συναθροίσεις και άσκοπα φαινόμενα συγχρωτισμού, που ευνοούν ιδιαίτερα τη διασπορά του ιού.
Στο πλαίσιο αυτό η Κυβέρνηση, μετά από εισήγηση των ειδικών, αποφασίζει την υποχρεωτική χρήση μάσκας στις εξής περιπτώσεις:
● για το προσωπικό σε καταστήματα λιανικής και σε γραφεία όπου υπάρχει επαφή με το κοινό (ΔΕΚΟ, τράπεζες, δημοτικά καταστήματα) και
● για το κοινό, δηλαδή για επισκέπτες και για πελάτες, σε γραφεία (όπως ΔΕΚΟ, τράπεζες, δημοτικά καταστήματα), σε καταστήματα τροφίμων (όπως φούρνοι, κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, ζαχαροπλαστεία κ.λπ.), σε καταστήματα λιανικής, καθώς και σε κομμωτήρια και κέντρα αισθητικής.
Υπενθυμίζεται ότι η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική στις ακόλουθες περιπτώσεις:
● Στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (μετρό, λεωφορεία, τρόλεϊ κ.λπ.)
● Στα ταξί και τα επαγγελματικής χρήσης οχήματα, για τους επιβάτες και τον οδηγό.
● Στα σούπερ μάρκετ για εργαζόμενους και καταναλωτές.
Άρα, από αύριο, λοιπόν, ισχύουν τα εξής μέτρα:
Η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική για όλους, εργαζόμενους και κοινό :
● σε ΔΕΚΟ, τράπεζες και λοιπά γραφεία εξυπηρέτησης κοινού,
● σε σούπερ μάρκετ και καταστήματα τροφίμων
● στα μέσα μαζικής μεταφοράς και τα ταξί,
● στα ασανσέρ,
● στα νοσοκομεία, τα ιατρεία και τα διαγνωστικά κέντρα
● στα καταστήματα λιανικής και
● στα κομμωτήρια και τα κέντρα αισθητικής.
Η μάσκα είναι επίσης, υποχρεωτική για τους εργαζόμενους στην εστίαση, ενώ παραμένει η ισχυρή σύστασή μας για χρήση μάσκας σε όλους τους άλλους κλειστούς χώρους, αλλά και στους ανοικτούς χώρους, όπου υπάρχει συνωστισμός και δεν μπορούν να κρατηθούν αποστάσεις. Παρακαλούμε από αύριο όλους τους συμπολίτες μας να τηρούν πιστά τους νέους κανόνες για τη χρήση μάσκας, οι οποίοι έχουν ως στόχο την προστασία όλων μας.
Η αυστηροποίηση της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας δε γίνεται για τιμωρητικούς λόγους. Γίνεται για το συλλογικό προληπτικά καλό. Γιατί ο ιός κυκλοφορεί ανάμεσά μας και οφείλουμε να τηρούμε σχολαστικά όλες τις οδηγίες των ειδικών, ανάμεσα στις οποίες και η χρήση μάσκας, με την οποία θα χρειαστεί να μάθουμε να ζούμε.
Για την εφαρμογή των ανωτέρω, θα γίνονται και θα συνεχίζονται οι έλεγχοι, ώστε να διασφαλίσουμε ότι τόσο αυτά, όσο και τα υπόλοιπα αναγκαία μέτρα για τον περιορισμό της πανδημίας τηρούνται. Πιο συγκεκριμένα σας ενημερώνω ότι, από την 1 έως και τις 26 Ιουλίου πραγματοποιήθηκαν από το Συντονιστικό Κέντρο Εποπτείας της Αγοράς και Αντιμετώπισης του Παρεμπορίου, την Εθνική Αρχή Διαφάνειας και την Ελληνική Αστυνομία 27.427 έλεγχοι, καταγράφηκαν 860 παραβάσεις (ποσοστό 3,1%) και επιβλήθηκαν 1.004 πρόστιμα συνολικού ύψους 284.350 ευρώ, καθώς και διοικητικές κυρώσεις αναστολής λειτουργίας 270 ημερών συνολικά.
Το μεγάλο στοίχημα του φετινού καλοκαιριού είναι η επόμενη μέρα. Το να καταφέρουμε να παραμείνουμε υγειονομικά ασφαλείς, που είναι και η απόλυτη προτεραιότητά μας, ενώ η οικονομία ξεκινά να επαναλειτουργεί. Προφανώς αυτή η άσκηση, αυτή η εξίσωση επιτρέψτε μου να πω, φαντάζει εξαιρετικά δύσκολη. Δεν είναι, όμως, αδύνατη, όπως μας αποδεικνύουν τα δεδομένα των τελευταίων μηνών και ιδιαίτερα του Ιουλίου, όπου οι δείκτες οικονομικής δραστηριότητας δείχνουν σταθερή αυξητική κίνηση, ενώ η υγειονομική κατάσταση της χώρας παραμένει σε απόλυτα διαχειρίσιμα επίπεδα. Δημιουργούνται δηλαδή, οι προϋποθέσεις εκείνες που θα μας επιτρέψουν να ατενίσουμε το μέλλον με αισιοδοξία ως προς την υγειονομική διαχείριση της πανδημίας, αλλά και ευρύτερα.
Αγαπητοί μου συμπολίτες, κυρίες και κύριοι,
Κάθε απόπειρα, κάθε προσπάθεια να επιστρέψουμε πρόωρα στις προ-κορονοϊού συνήθειές μας, θέτει σε κίνδυνο όσα έχουμε πετύχει μέχρι στιγμής. Μας απομακρύνει από τον κοινό μας στόχο : να προστατεύσουμε την υγεία τη δική μας και των γύρω μας, να δημιουργήσουμε ανάχωμα στη νόσο.
Όσο και αν το καλοκαίρι είναι συνδεδεμένο με την ανεμελιά, με τη χαλάρωση, είναι απαραίτητο να παραμείνουμε ιδιαίτερα προσεκτικοί στην τήρηση των κανόνων, όπου και αν βρισκόμαστε.
Αποστάσεις, μάσκες και ατομική υγιεινή είναι το τρίπτυχο για να παραμείνουμε υγιείς, για να συνεχίσει η Ελλάδα να είναι υγειονομικά ασφαλής, για να εξακολουθήσουμε να βγαίνουμε νικητές.
Σας ευχαριστώ.
Β.ΓΟΥΛΑΣ: Βλέπουμε μια ανησυχητική αύξηση των κρουσμάτων σε κάποιες περιοχές. Υπάρχουν καθηγητές που είναι και στην επιτροπή και συστήνουν να κλείσουν συγκεκριμένα καταστήματα, όπως τα beach bar. Έχετε εσείς κάποια εντολή; Το σκέφτεστε;
N.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Εμείς πολύ προσεκτικά παρακολουθούμε όλες τις προτάσεις, είτε είναι σε επίπεδο Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, είτε είναι individually καθηγητής, ο οποίος έχει τη δική του άποψη. Όλες μας όμως οι αποφάσεις βασίζονται σε πραγματικά δεδομένα και κορυφώνονται βήμα βήμα. Σήμερα πήραμε την απόφαση για την εφαρμογή υποχρέωσης μάσκας για πολύ συγκεκριμένες κατηγορίες. Προφανώς και μας ανησυχούν τα κρούσματα, που υπάρχουν αλλά είναι πλήρως διαχειρίσιμα και θέλω να το τονίσω αυτό, διότι παρακολουθώ και δημοσιεύματα και δηλώσεις σε σχέση με πολλά ζητήματα. Έχουμε πλήρη εικόνα για το τί συμβαίνει αυτή τη στιγμή στη χώρα και σε κάθε γωνιά της χώρας. Θα μπορούσα αναλυτικά να αναφερθώ, αλλά αυτό δε νομίζω ότι βοηθάει στη φάση αυτή. Το ότι έχουμε κρούσματα στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη είναι δεδομένο. Μπορώ να σας πω ότι αυτή τη στιγμή έχουμε 145 ενεργά κρούσματα στην Αθήνα, από τα οποία 36 νοσηλεύονται και 109 είναι σε κατ οίκον απομόνωση. Από αυτά το 72 % είναι σε τρεις συγκεκριμένες περιφερειακές ενότητες, μεταξύ των οποίων και το κέντρο και η συντριπτική πλειοψηφία αφορά συγκεκριμένα clusters. Την ίδια στιγμή, στη Θεσσαλονίκη έχουμε 66 ενεργά κρούσματα σήμερα που συζητάμε. Από αυτά 8 είναι σε νοσηλεία και 58 είναι σε κατ οίκον απομόνωση. Θα μπορούσα γειτονιά - γειτονιά να σας λέω τί ακριβώς συμβαίνει και αυτό που θέλω να ξεκαθαρίσω είναι ότι κάνουμε σκληρές ιχνηλατίσεις σε κάθε επίπεδο. Επίσης, θα σας πω χαρακτηριστικά ένα στοιχείο, για αυτά τα 145 ενεργά κρούσματα που έχουμε αυτή τη στιγμή στην Αττική έχουμε περίπου 596 άτομα, τα οποία έχουν τεθεί ως στενές επαφές, είτε high είτε low risk, σε απομόνωση. Όμως, αξία έχει να μην επιτρέψουμε σε οποιοδήποτε κρούσμα να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά σε σχέση με τον ιό. Για να γίνει αυτό, πρέπει εκτός από τις ιχνηλατίσεις, να παρακολουθούμε, όπως το κάνουμε από την πρώτη μέρα της κρίσης, το ζήτημα της κατ οίκον απομόνωσης, όλων όσοι εμπλέκονται είτε σε επίπεδο στενών επαφών είτε σε επίπεδο κρουσμάτων. Και με τις καθημερινές συσκέψεις που έχουμε εδώ στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και με την άριστη συνεργασία που έχουμε με τους ελεγκτικούς μηχανισμούς και με τον ΕΟΔΥ, βήμα βήμα κορυφώνουμε αυτή την διαδικασία και νιώθουμε μια σιγουριά. Ακούω διάφορα και παρακολουθώ διάφορα για το αν γίνονται ιχνηλατίσεις - δεν γίνονται ιχνηλατίσεις. Πιστέψτε με αν κάτι έχει κάνει τη διαφορά στη χώρα σε σχέση με άλλες χώρες είναι το ισχυρό σύστημα ιχνηλάτισης που έχουμε σε συνεργασία με τον ΕΟΔΥ και αυτό έχει αποδειχθεί. Αυτό που χρειάζεται είναι να μην επιτρέψουμε ο όγκος των κρουσμάτων να γίνει τέτοιος που δεν θα μας επιτρέπει σε άμεσες ακαριαίες ιχνηλατίσεις σε κάθε σημείο της χώρας.
Ι.ΔΕΒΕΤΖΟΓΛΟΥ: Ο αριθμός της συγκεκριμένης δειγματοληψίας πίσω από αυτό το σύστημα ελέγχου των εισαγόμενων κρουσμάτων το γνωστό PLF, όπως μας αναφέρατε σήμερα ονομάζεται EVA, πόσο κόστισε στη χώρα και πώς εξασφαλίζονται τα προσωπικά δεδομένα; Τι ποσοστό επιτυχίας έχει; Δεδομένου ότι με ένα πρόχειρο μαθηματικό υπολογισμό τις τελευταίες 5 ημέρες είχαμε 32 κρούσματα σε πύλες εισόδου της χώρας, προσήλθαν όμως 21 άτομα τουρίστες αυτοβούλως, δηλαδή 60/40, αλλά αυτό είναι πρόχειρος μαθηματικός υπολογισμός. Έχουμε κάτι πιο συγκεκριμένο;
N.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Το σύστημα EVA αναπτύχθηκε ως επιστημονική συνεργασία μεταξύ της Ελληνικής Κυβέρνησης και της ομάδας των επιστημόνων που σας ανέφερα. Δεν έχει κοστίσει ούτε ένα ευρώ, δεν πρόκειται να κοστίσει χρήματα, θα αναλυθεί ο αλγόριθμος σε μελλοντικές προφανώς επιστημονικές δημοσιεύσεις και όπως σας είπα, δεν έχει υπάρξει καμία χρηματική ανταλλαγή. Και οι 4 επιστήμονες με τους οποίους έχω την χαρά και την τιμή, είτε δια ζώσης είτε μέσω των τηλεδιασκέψεων, να συνεργάζομαι καθημερινά δουλεύουν στο σύστημα εθελοντικά. Επίσης, αυτό που πρέπει να ξεκαθαριστεί σε όλους τους τόνους, είναι ότι τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται προφανώς και είναι ανώνυμα και αθροιστικά και υπάρχει ευλαβικός σεβασμός, επιτρέψτε μου να πω στο ζήτημα των κανόνων των GDPR.
Β.ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Δεν άκουσα κάτι για τις εκκλησίες όσον αφορά τα νέα μέτρα που ανακοινώνετε. Και θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής : Mας έχουν πει ειδικοί επιστήμονες ότι το πρόβλημα είναι τα ορφανά κρούσματα για λίγες μέρες και όπως λέτε και εσείς με την ιχνηλάτιση εξαφανίζονται όταν έρχονται σε καταστάσεις συνάθροισης. Στις συναθροίσεις δεν βλέπω κάποια μέτρα να λαμβάνετε.
Ν.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Να ξεκινήσω από το τελευταίο. Υπάρχει ζήτημα και ατομικής, αλλά και συλλογικής ευθύνης στο θέμα των συναθροίσεων. Δεν μπορεί να υπάρχει ένα αστυνομικό περιπολικό έξω από κάθε χώρο που γίνονται συναθροίσεις ή οποιεσδήποτε εκδηλώσεις. Ευθύνη έχουμε ο καθένας ξεχωριστά όταν συμμετέχουμε ειδικά όταν κάποιες είναι χαοτικές από πλευράς κόσμου, αλλά συμμετοχή στην ευθύνη έχουν και όσοι τις διοργανώνουν. Νομίζω ήμουν ξεκάθαρος σε αυτά που είπα και στη προηγούμενη ενημέρωση. Από εκεί και πέρα οι ελεγκτικοί μηχανισμοί κάνουν τη δουλειά τους. Δίνουμε έμφαση ειδικά σε περιοχές που έχουν έντονα επιδημιολογικά φορτία. Αυτός ο σχεδιασμός γίνεται εβδομάδα - εβδομάδα. Κάθε εβδομάδα δηλαδή, σας λέω ότι γίνονται και 1000 τεστ περίπου στοχευμένα στις 8 περιοχές με τα μεγαλύτερα επιδημιολογικά φορτία που αφορούν στους εργαζόμενους ειδικά στον τομέα είτε του τουρισμού είτε της εστίασης. Μας ενδιαφέρει οι εργαζόμενοι να παραμείνουν ασφαλείς. Tο βασικότερο από όλα αυτά που συζητάμε είναι ότι επειδή μπήκε και το θέμα για το ζήτημα των χώρων λατρείας), έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα και η συνολική εικόνα που έχουμε είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εκκλησιών τηρεί όλους τους κανόνες. Εάν θα πρέπει επειδή προφανώς υπάρχει συγχρωτισμός και υπάρχει μια μεγαλύτερη συμμετοχή στις εκκλησίες είναι κάτι το οποίο αυτή τη στιγμή δεν το εξετάζουμε. Πάμε βήμα βήμα και νομίζω σε συνεργασία και με την Εκκλησία της Ελλάδος εάν προκύψει ανάγκη για οποιοδήποτε περαιτέρω μέτρο προφανώς αυτό θα αποτελέσει το αποτέλεσμα μιας συνεννόησης μαζί τους και το αποτέλεσμα μιας πρότασης πολύ συγκεκριμένης της ίδιας της Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων.
Α.ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ: Θα ήθελα να σας ρωτήσω αναφορικά με τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ από την Παρασκευή έως και χθες αναγράφονται 31 ορφανά κρούσματα. Από τις 15 Ιουλίου τα ορφανά κρούσματα είναι 90 σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ. Έχοντας λοιπόν πολλά παραδείγματα ναυτικών και τουριστών που έκαναν ιδιωτικά το τεστ, γιατί δεν ελέγχθηκαν στις πύλες εισόδου, αλλά και τις εικόνες συνωστισμού στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς που παρατηρούνται πάλι τις τελευταίες μέρες, θα ήθελα να σας ρωτήσω πότε θεωρείτε ότι σταματάει η ατομική ευθύνη των πολιτών, ώστε ο κρατικός μηχανισμός να παρέχει πλήρη και αναλυτική ενημέρωση γειτονιά γειτονιά για το που βρίσκονται τα κρούσματα; Ακόμη, ποια είναι τα αριθμητικά όρια των αντιμέτρων, όπως η χρήση μάσκας ώστε να επιστρέψουμε πίσω στη συζήτηση ίσως και τοπικών lockdown ;
Ν.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Να πω κάποια πράγματα. Όταν λέμε ότι είναι υπό διερεύνηση ένα κρούσμα δεν σημαίνει ότι είναι ορφανό. Ένα κρούσμα μπορεί να έχει συμπληρώσει ένα PLF, στο οποίο είναι λάθος τα στοιχεία του. Προφανώς ο μηχανισμός του ΕΟΔΥ να μη μπορεί να προσεγγίσει κάποιον συγκεκριμένο άνθρωπο. Όμως, εκεί παρεμβαίνει ο μηχανισμός της Πολιτικής Προστασίας. Το είπα και στην προηγούμενη ενημέρωση, δεν υπάρχουν ορφανά κρούσματα. Υπάρχουν κρούσματα, τα οποία στην ιχνηλάτιση από τα στελέχη της Πολιτικής Προστασίας και του ΕΟΔΥ δεν τεκμαίρεται ξεκάθαρα πού μπορεί να μεταδόθηκε ο ιός. Σε αυτές τις περιπτώσεις πάλι έχουμε δικά μας πρωτόκολλα, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι κάθετα πρωτόκολλα με αποτέλεσμα να μην υπάρχει περίπτωση ύπαρξης ιού σε συγκεκριμένη περιοχή ή σε συγκεκριμένο cluster και αυτό να μην το απομονωθεί. Για αυτό και παίρνουμε δύσκολες αποφάσεις. Εάν δηλαδή έχουμε ένα κρούσμα, το οποίο δεν προκύπτει από πού μπορεί να έχει κολλήσει και η καθημερινότητα του αφορά στην εργασία σε έναν χώρο που υπάρχουν άλλοι 30, θα κλείσουμε τον εργασιακό χώρο. Άρα υπάρχουν πρωτόκολλα, τα οποία τα ακολουθούμε σε κάθε περίπτωση. Και για αυτό δεν πρέπει να υπάρχει ανησυχία. Και να σας πω και κάτι άλλο, δεν υπάρχει κανένα κρούσμα στην Πολιτική Προστασία που να μην ξέρουμε ακριβώς πού βρίσκεται. Ακριβώς πού βρίσκεται. Όχι σε ποια ευρύτερη περιοχή. Σε ποιο σημείο, σε ποια γειτονιά, σε ποια διεύθυνση. Αυτά είναι στοιχεία όμως, που μετά την παρέλευση των 23 ημερών καταστρέφονται για λόγους σεβασμού στα προσωπικά δεδομένα του καθενός. Μέσα από αυτά τα στοιχεία μπορούμε να έχουμε την εικόνα πού υπάρχουν περισσότερα κρούσματα. Δεν είναι απαραίτητο τα κρούσματα αυτά να συνδέονται μεταξύ τους. Μας ενδιαφέρει όμως να συνδέονται με συγκεκριμένα clusters. Αυτή την άσκηση την τρέχουμε καθημερινά, πιστέψτε με. Για αυτό σας έδωσα κάποια στοιχεία για την Αττική. Άρα δεν υπάρχει κάποια ανάγκη πανικού, αλλά αυτή τη στιγμή δε χρειάζεται να υπάρχει εφησυχασμός. Παραμένουμε σε επιφυλακή όλος ο μηχανισμός και ο καθένας μέσα από τη δική του ματιά, μέσα από τη δική του προσέγγιση προσπαθεί να είναι χρήσιμος και να φέρνει συγκεκριμένα αποτελέσματα.
Σ.ΠΑΤΡΑΜΑΝΗ: Οι παραβάσεις στην εφαρμογή των μέτρων σε ποιους τομείς κυρίως εντοπίζονται;
Ν.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Στη μη χρήση μάσκας. Ειδικά οι περιπτώσεις που έχουμε αναστολή λειτουργίας των καταστημάτων εντοπίζονται στο ότι έχουν περισσότερα άτομα μέσα από αυτά τα οποία προβλέπει ο νόμος και η σχετική υπουργική απόφαση.
Σ.ΠΑΤΡΑΜΑΝΗ: Στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς;
N.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Είναι έντονο το ζήτημα αυτό. Για αυτό γίνονται οι έλεγχοι και θέλω να το ξεκαθαρίσω ότι οι έλεγχοι ειδικά την εβδομάδα που έρχεται θα ενταθούν ειδικά στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και ειδικά σε περιοχές της Αττικής που βλέπουμε ότι υπάρχουν αρκετά κρούσματα τον τελευταίο καιρό. Όχι κάτι το οποίο να μας δημιουργεί πανικό, το ξαναλέω, αλλά ξέρετε, ακόμη και οι έλεγχοι που κάνουμε είναι στοχευμένοι. Βασίζονται δηλαδή σε μοντέλα πολύ συγκεκριμένα που έχουν και βάση επιδημιολογικών φορτίων.
Σ.ΠΑΤΡΑΜΑΝΗ: Στην Αττική δηλαδή τι άλλο περιμένουμε, προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτό το θέμα της συνεχούς αυξητικής τάσης στην καταγραφή των κρουσμάτων;
Ν.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Δεν υπάρχει συνεχής αυξητική τάση. Υπάρχει μία σταθερή τάση, η οποία σε συνδυασμό με τον αριθμό των επισκεπτών που έχουμε, αλλά και σε κάποιες περιοχές πολύ συγκεκριμένες που συνδέονται τα κρούσματα αυτά, δεν μας δημιουργούν κάποιο πανικό. Τα παρακολουθούμε. Δεν υπάρχει κάτι που αισθανόμαστε ότι μας ξεφεύγει. Πρέπει να συνεχίσουμε έτσι. Δεν πρέπει να αφήσουμε κανένα περιθώριο κάτι να γίνει λάθος ή να πάει στραβά. Αλλά και οι έλεγχοι που γίνονται, γίνονται με ιδιαίτερη έμφαση τις περιοχές εκείνες που την προηγούμενη εβδομάδα για παράδειγμα, είχαμε περισσότερα κρούσματα. Άρα, αν υποθέσουμε ότι σε μια περιοχή έχουμε 7-8 κρούσματα, ειδικά αν είναι κρούσματα που είναι σε διαφορετικά clusters, προφανώς έχουμε στοχευμένους ελέγχους στην περιοχή αυτή στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, αλλά και στους χώρους συνάθροισης, ειδικά που αφορά στη λειτουργία κάποιων καφέ, κάποιων bars και όπου μαζεύεται αρκετός κόσμος.
Δ.ΓΚΑΛΟΝΑΚΗ: Από αυτά που βλέπουμε και εμείς στην καθημερινότητά μας, τα μαγαζιά που έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι τα ορθάδικα. Θα βγάλετε απόφαση να απαγορευτούν οι όρθιοι και να είναι μόνο τραπέζια και καρέκλες; Γιατί στα υπόλοιπα καταστήματα τηρούνται όλες οι προϋποθέσεις. Και μία δεύτερη ερώτηση, χθες ο κ. Πέτσας είπε ότι συζητάτε για την εκκλησία, για τη μάσκα και θέλω να μου πείτε πότε θα πάρετε αυτή την απόφαση.
Ν.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Νομίζω ήμουν σαφής πριν. Συζητάμε όχι μόνο για την εκκλησία, συζητάμε για τα πάντα. Και για τα ορθάδικα και για οτιδήποτε. Οι αποφάσεις όμως, λαμβάνονται με βάση πολύ συγκεκριμένα δεδομένα. Άρα όταν θα χρειαστεί να πάρουμε τις αποφάσεις, σημαίνει ότι θα έχουμε εξαντλήσει κάθε άλλο μέσο για να μπορέσουμε να πάμε στο επόμενο βήμα. Στη δική μας τη δουλειά ειδικά, που βασίζεται σε μοντέλα πρόβλεψης και ανάλυσης, δεν υπάρχουν deadlineς, όπως παράδειγμα μέχρι την Τετάρτη πρέπει να πάρουμε την οποιαδήποτε απόφαση. Κάθε μέρα, σας το ξαναλέω, επιδημιολογικά παρατηρούμε τα πάντα. Σε κάθε περιοχή. Προφανώς υπάρχουν ζητήματα, τα οποία μας προβληματίζουν, όμως όλη αυτή η άσκηση είναι μία δύσκολη άσκηση, είναι μία δύσκολη εξίσωση, που βήμα βήμα την παρακολουθούμε κάθε μέρα. Και κάθε εβδομάδα μέσα από τις συζητήσεις που κάνουμε στο Παρατηρητήριο, παίρνουμε περισσότερες αποφάσεις. Προχωράμε με μεγαλύτερο βηματισμό ή κόβουμε ταχύτητα, ανάλογα με τα δεδομένα της κάθε περιοχής.
Ν.ΝΤΑΜΠΟΥ: Γνωρίζετε τον αριθμό των ανθρώπων που έχουν πεθάνει από γρίπη; Kαι αν τελικά άξιζε να ανοίξει η οικονομία, με δεδομένο ότι είμαστε τέλος Ιουλίου και οι κρατήσεις στα περισσότερα μέρη και στα νησιά είναι πολύ χαμηλές και οι τουρίστες, οι οποίοι έρχονται, δεν είναι οι τουρίστες που θα κάνουν υψηλή κατανάλωση, σε σχέση και με την υγεία και την αύξηση των κρουσμάτων.
Ν.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Σχετικά με το πόσοι συνάνθρωποί μας έχουν πεθάνει από γρίπη, σας παραπέμπω στο Υπουργείο Υγείας και στις αντίστοιχες αρμόδιες υπηρεσίες. Από κει και πέρα, το ζήτημα του "ανοίγματος" της οικονομίας είναι κάτι, το οποίο προσωπικά πιστεύω ότι ήταν και νομοτελειακό. Διότι υπάρχουν ολόκληρες κοινωνίες, οι οποίες ζουν από τα έσοδα του τουρισμού. Το ζήτημα είναι, είμαστε σε μία φάση που το "άνοιγμα" της οικονομίας, όπως γίνεται πολύ συγκροτημένα, πολύ προσεκτικά, βήμα βήμα, πραγματικά μας επιτρέπει να διαχειριστούμε την πανδημία ή τον ιό υπό όρους ασφάλειας και χωρίς καμία έκπτωση στη δημόσια υγεία; Νομίζω ότι η απάντηση είναι "ναι". Και αυτό νομίζω αποδεικνύεται και σας παρακαλώ και σας προσκαλώ να δείτε τί συμβαίνει σε όλο τον κόσμο. Τί συμβαίνει γύρω μας, ακόμα και στην Ευρώπη. Προφανώς είναι μία δύσκολη άσκηση. Προφανώς αυτά τα ερωτήματα θα μας ακολουθούν για πάρα πολλούς μήνες. Όμως αυτό που προέχει, είναι κάθε μέρα να προσπαθούμε να είμαστε αποτελεσματικοί. Να προσπαθούμε ώστε να παραμένουν ασφαλείς οι πολίτες και να διαχειριζόμαστε με υπευθυνότητα, με συνέπεια και με σοβαρότητα το κάθε κρούσμα, το οποίο μπορεί να είναι είτε εγχώριο, είτε εισερχόμενο. Είναι μία δύσκολη ερώτηση. Είναι μία δύσκολη άσκηση. Είναι μία δύσκολη συγκυρία με έναν αόρατο εχθρό, με αχαρτογράφητα νερά, αλλά πιστέψτε με, κάθε μέρα δίνουμε τον καλύτερό μας εαυτό για να μπορούμε να φέρνουμε συγκεκριμένα αποτελέσματα.
Α.ΣΠΑΓΑΔΩΡΟΥ: Eχετε προβλέψει και πρόστιμα για τις νέες κατηγορίες καταστημάτων που ανακοινώσατε, για τη μη χρήση μάσκας; Και αναφορικά με τα στοχευμένα αυτά κρούσματα που μας είπατε, τα 1000, τα οποία ελέγχετε κάθε βδομάδα, είναι ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο. Αναφέρεστε στην εστίαση συγκεκριμένα; Τα τεστ αυτά, οι έλεγχοι, επαναλαμβάνονται σε τακτά διαστήματα; Γιατί αυτό είναι το ζητούμενο.
Ν.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Καταρχάς να εξηγήσω κάτι σε σχέση με τους στοχευμένους ελέγχους. Κάθε Τετάρτη, αύριο δηλαδή, με την ομάδα του EVA, καταγράφουμε τα δεδομένα σε κάθε περιοχή. Και υπάρχουν 10 περιοχές, οι οποίες με βάση την κινητικότητα που υπήρχε σε κρούσματα, είναι οι υψηλότερες στην Ελλάδα. Σε αυτές τις περιοχές, πέρα από όλα τα άλλα μέτρα που λαμβάνουμε, γίνονται στοχευμένοι έλεγχοι στο κομμάτι που αφορά τους εργαζομένους. Διότι μας ενδιαφέρει οι εργαζόμενοι να παραμείνουν ασφαλείς. Ήδη, μπορώ να σας πω ότι την πρώτη εβδομάδα οι έλεγχοι αυτοί ήταν περισσότερο σε ηπειρωτικές περιοχές. Την προηγούμενη εβδομάδα ήταν συντριπτικά σε νησιωτικές περιοχές. Ουσιαστικά, κάθε Τετάρτη, υπάρχει η ομάδα των ελέγχων, των 1000 αυτών ελέγχων, που γίνονται, συνήθως Παρασκευές και Σάββατα στις περιοχές αυτές. Και επιπλέον, υπάρχουν και οι έλεγχοι, οι οποίοι γίνονται από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς σε σχέση με τη γενικότερη τήρηση των μέτρων ή όχι. Άρα ό,τι κάνουμε βασίζεται σε μια συγκεκριμένη στρατηγική. Και θέλω να είναι ξεκάθαρο αυτό. Σχετικά με τα πρόστιμα, ισχύουν τα 150€ για τη μη χρήση μάσκας.
Α.ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ: Πού βρισκόμαστε σχετικά με τα πανηγύρια; Γιατί σε 3 μέρες λήγει η περίοδος που έχουν απαγορευτεί και όπως καταλαβαίνετε, εν αναμονή του Δεκαπενταύγουστου περιμένουν όλοι πώς και πώς.
Ν.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Θα πρότεινα να μην περιμένει κανένας πώς και πώς, με την έννοια ότι πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί με το θέμα των πανηγυριών. Και αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχουν κάποιες αντιδράσεις, αλλά επιτέλους πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό το καλοκαίρι δεν μπορεί να είναι ίδιο με το προηγούμενο καλοκαίρι. Άρα, εμείς στο τέλος του μήνα θα λάβουμε υπόψιν μας τα δεδομένα που υπάρχουν και θα κινηθούμε ανάλογα. Εγώ δεν κρύβω τα λόγια μου και όπως είπα και την προηγούμενη φόρα, προσωπικά πιστεύω ότι πρέπει να απομακρυνθούμε από όλα αυτά τα πανηγύρια, στα οποία όλοι θα θέλαμε να συμμετέχουμε, σε όλους μας δημιουργούν όμορφες αναμνήσεις, όμως είναι η ώρα που ο καθένας από εμάς θα πρέπει να κάνει μικρές θυσίες. Και δεν είναι μόνο το να μη γίνουν τα πανηγύρια, αλλά είναι και να αποφύγουμε, ο καθένας από εμάς, να συμμετέχει σε τέτοιου είδους ή ανάλογες συναθροίσεις ή όπως λέω, άσκοπους συνωστισμούς. Άρα είναι θέμα και συλλογικής, αλλά και ατομικής ευθύνης.
Ε.ΡΕΒΗ: Πέρα από τους ελέγχους στις πύλες εισόδου, που είναι πολύ σημαντικό, υπάρχει και άλλο ένα ζήτημα. Έρχονται οι τουρίστες και έχουμε κάνει το "άνοιγμα" στον τουρισμό. Το θέμα είναι πώς συμπεριφέρονται κατά τις μετακινήσεις τους μέσα σε πλοία. Προσωπικά Σαντορίνη Κρήτη στο κλειστό καράβι μέσα δεν τηρήθηκε σχεδόν κανένα μέτρο. Οι περισσότεροι έβγαζαν τις μάσκες και καθόντουσαν και σε θέσεις, στις οποίες είχε κόκκινο απαγορευτικό. Εκεί λοιπόν, τι κάνουμε; Στην Κρήτη δε, μέσα σε πλοίο, δεν φορούσε κανείς μάσκα, δεν έπαιρνε το προσωπικό που χρειαζόταν, καταλαβαίνουμε ότι δεν υπάρχει όλο αυτό το προσωπικό και ο μηχανισμός ελέγχου. Τί γίνεται όμως εκεί και πώς θα βρείτε τα κρούσματα; Συνδυάζετε και κάποιες πιο στοχευμένες ενέργειες σε κάποιες περιοχές που ξέρετε ότι δεν κάνουν κανέναν απολύτως έλεγχο και δεν τηρούν κανένα μέτρο;
Ν.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Δεν υπάρχουν περιοχές, οι οποίες είναι αυτόνομες και δεν τηρούν κανένα μέτρο. Υπάρχουν περιοχές, οι οποίες είναι ίσως πιο τουριστικές. Υπάρχουν περιοχές που το προφίλ των επισκεπτών είναι μικρότερων ηλικιών. Εκεί παρατηρείται λιγάκι η μη τήρηση των μέτρων. Προφανώς και οι έλεγχοι που κάνουμε έχουν συγκεκριμένες στοχεύσεις. Μας απασχολεί το ζήτημα που αφορά στα πλοία. Το Λιμενικό έχει πάρει πολύ συγκεκριμένες εντολές, σε σχέση με τους ελέγχους που κάνει. Αν χρειαστεί να ενισχυθούν οι μηχανισμοί αυτοί από άλλους μηχανισμούς, είτε αφορά στην Αρχή Διαφάνειας, είτε στην Ελληνική Αστυνομία, να είστε σίγουροι ότι θα το πράξουμε.
Ε.ΡΕΒΗ: Υπάρχει περίπτωση να δούμε σε κάποιες περιοχές άλλους ελέγχους; Για παράδειγμα, στη Σαντορίνη, στην Οία, στο ηλιοβασίλεμα υπήρχε συνωστισμός. Μετά εσείς πώς θα κάνετε ιχνηλάτιση επαφών εκεί;
Ν.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Το έχω ξαναπεί και το λέω με μεγάλο προβληματισμό. Εάν εδώ ο καθένας μας προβάλει ένα συγκεκριμένο παράδειγμα, με βάση τα βιώματα και την πληροφόρηση που έχουμε ή ρεπορτάζ πολλές φορές, θα αναδειχθούν εκατοντάδες και χιλιάδες προορισμοί και σημεία, που παρατηρούνται μικροί ή μεγάλοι συγχρωτισμοί. Πρέπει να ξεφύγουμε από το μοντέλο που σε κάθε σημείο πρέπει να υπάρχει και ένας ελεγκτικός μηχανισμός του κράτους. Το κράτος προσπαθεί. Και έχει κάνει τεράστια προσπάθεια. Θα το ξαναπώ, έχει να κάνει με την ατομική μας ευθύνη. Το αν θέλουμε να συμμετέχουμε ή αν θέλουμε να είμαστε ασφαλείς όπου πηγαίνουμε. Και να είμαστε ασφαλείς όχι για μας, να είμαστε ασφαλείς και για τους διπλανούς μας, για τους ανθρώπους στο σπίτι που μπορεί να έχουν υποκείμενα νοσήματα ή να είναι μεγάλης ηλικίας και για τους γύρω μας. Άρα, το δόγμα, το μοντέλο, το οποίο έπρεπε να υπηρετήσουμε από την πρώτη στιγμή έναρξης της πανδημίας παραμένει το ίδιο. Με ευθύνη απέναντι στα πραγματικά δεδομένα προσπαθούμε να κρατήσουμε τα μέτρα, τις αποστάσεις και όπου χρειάζεται να φορέσουμε τη μάσκα. Ταυτόχρονα, ας μην περιμένουμε τα πάντα από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Δεν γίνεται σε κάθε ηλιοβασίλεμα, σε όλη τη χώρα, να υπάρχει ένα περιπολικό, που να διαλύει αυτούς που θα πάνε να το δουν. Και σε τελική ανάλυση, όλοι να πάνε να δουν το ηλιοβασίλεμα, όλοι να μπορέσουν να χαρούν την κάθε περιοχή μας, την κάθε γειτονιά μας. Αλλά να γίνει αυτό με ξεκάθαρους όρους ασφάλειας και για τους εαυτούς μας και για τους γύρω μας.
Ε.ΡΕΒΗ: Οπότε αφού έχουμε και αύξηση των κρουσμάτων μπορούμε να δούμε και τοπικά lockdown;
Ν.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Αυτή τη συζήτηση την κάνουμε συνεχώς. Σας έχω ξεκαθαρίσει και το ξαναλέω για να είμαστε σίγουροι, δεν υπάρχει καμία περίπτωση για οποιοδήποτε γενικό lockdown. Τώρα, αν θα φτάσουμε σε κάποια τοπικά lockdown, σημαίνει ότι θα έχουμε διανύσει ένα μεγάλο δρόμο. Θα έχουμε πάρει σωρεία αποφάσεων και σωρεία μέτρων, τα οποία δεν έχουν αποδώσει, οπότε αναγκαστικά θα χρειαστεί να κάνουμε το οποιοδήποτε τοπικό lockdown. Αυτή τη στιγμή που συζητάμε είμαστε μακριά από oποιοδήποτε τοπικό lockdown, σε σχέση με την εικόνα που εμείς παρατηρούμε καθημερινά σε όλη τη χώρα.
Μ.ΚΡΟΥΣΤΑΛΗ: Χθες ανακοινώθηκε ότι ο τελικός του κυπέλλου ποδοσφαίρου θα γίνει 30 Αυγούστου. Έχει συζητηθεί καθόλου το θέμα της επιστροφής στα γήπεδα ή είναι ακόμα νωρίς να συζητάμε κάτι τέτοιο;
Ν.ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Νομίζω είναι πολύ νωρίς να μιλάμε για κάτι τέτοιο, αλλά σε κάθε περίπτωση σας παραπέμπω στο Υφυπουργείο Αθλητισμού. Εκεί, μαζί με τους φορείς που αφορούν στον αθλητισμό, όποιες εισηγήσεις υπάρχουν θα πρέπει να βασιστούν στα πραγματικά δεδομένα και το βασικότερο είναι πάνω στα βασικά επιδημιολογικά δεδομένα της εποχής, στην οποία θα προταθεί να υπάρχει μικρή ή μεγάλη επιστροφή των φιλάθλων. Κατ' εμέ είναι μακριά ακόμα ο χρόνος που θα ξεκινήσει ο αθλητισμός με μεγάλα γήπεδα.
