Αθήνα, 05 Μαΐου 2020
Ν. ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Καλησπέρα από την Πολιτική Προστασία. Από χθες έχει ξεκινήσει για όλους μας μια νέα καθημερινότητα, μια καθημερινότητα που μπορεί να είναι διαφορετική, παραμένει όμως πρωτόγνωρη για όλους μας, ιδιαίτερα ρευστή, ιδιαίτερα κρίσιμη για το πώς θα προχωρήσουμε. Γιατί όπως και στη μέχρι σήμερα πορεία μας, κάθε απόφαση μας, κάθε επιλογή μας επηρεάζει την εξέλιξη της πανδημίας και τα επόμενα στάδια άρσης των περιορισμών.
Για αυτό και τονίζουμε διαρκώς τη σημασία τήρησης των μέτρων ατομικής προστασίας, αλλά και των κανόνων υγιεινής. Γιατί από αυτά εξαρτάται η επιτυχία της δεύτερης φάσης. Από αυτά εξαρτάται το να διατηρήσουμε το θετικό αποτέλεσμα που έχουμε πετύχει μέχρι στιγμής. Θα ήθελα όμως να κάνω κάποιες ιδιαίτερες αναφορές σήμερα σε σχέση με τη χθεσινή πρώτη μέρα της δεύτερης φάσης.
Οι συστάσεις μας για αποφυγή του συγχρωτισμού βασίζονται σε πραγματικά επιδημιολογικά δεδομένα, με πραγματικούς κινδύνους εξάπλωσης του ιού και της νόσου. Και αυτό θα πρέπει να γίνει αντιληπτό σε όλη τη χώρα. Η εικόνα καφέ-μπαρ στις 11 το βράδυ σε διάφορες πόλεις, και ειδικά στην Περιφέρεια, να παίζουν μουσική στη διαπασών και να προμηθεύουν δήθεν take away ποτά με τους πελάτες-πολίτες στοιβαγμένους όρθιους ανά δεκάδες μέσα και έξω, χωρίς να τηρούν τις απαραίτητες αποστάσεις και τα μέτρα προφύλαξης και χωρίς να αισθάνονται ότι συμβαίνει το παραμικρό, αν και σε μικρή κλίμακα, προσβάλει βάναυσα όλους μας.
Προσβάλλει όλους εκείνους που καθολικά, με απίστευτη πειθαρχία κινήθηκαν χθες και μετακινήθηκαν και σήμερα, τηρώντας τα μέτρα ατομικής προστασίας και υγιεινής. Προσβάλλει όλους εκείνους που δίνουμε καθημερινά τη μάχη στην πρώτη γραμμή, με μοναδικό γνώμονα πώς δεν θα επιτρέψουμε την εξάπλωση της νόσου και πώς θα προστατεύσουμε τους συμπολίτες μας των ευπαθών ομάδων, τους παππούδες μας, τις γιαγιάδες μας, που πραγματικά κινδυνεύουν. Προσβάλλει τη νοημοσύνη και προκαλεί τη συντριπτική πλειοψηφία των επαγγελματιών στο χώρο τις εστίασης, που με υπομονή και καρτερικότητα ακολουθούν τις οδηγίες και παρά την τεράστια οικονομική και όχι μόνο πίεση, αντιλαμβάνονται τη στρατηγική μας και με περισσή ευθύνη περιμένουν την άρση της απαγόρευσης.
Ως εκ τούτου, απευθύνω ισχυρή σύσταση σε όσους κατάφορα παίζουν με τη Δημόσια Υγεία και ξεκαθαρίζω ότι το take away αφορά στον καφέ και επιβάλει ότι λέει η άδειά τους. Δηλαδή, να το παραγγείλουν, να το παραλάβουν και να φύγουν από το χώρο και όχι να παραμείνουν μέσα ή έξω από αυτόν. Take away σε ποτά από τα καφέ ή τα καφέ-μπαρ, δεν επιτρέπεται. Όπως επίσης δεν επιτρέπεται στα καταστήματα αυτά να παίζουν μουσική στη διαπασών. Άτυπα πάρτι και συγχρωτισμός έξω από καφέ-μπαρ, με το πρόσχημα της take away διάθεσης ποτών, απλά απαγορεύεται.
Καλούμε όλους να συμμορφωθούν και τονίζω απερίφραστα ότι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του Κράτους ενεργοποιούνται από σήμερα προς την κατεύθυνση διαφύλαξης Δημόσιας Υγείας και εφαρμογής των νόμων και για αυτήν την περίπτωση. Για τους παραβάτες υπενθυμίζω ότι υπάρχει πρόστιμο και για τις επιχειρήσεις υπάρχουν, πέραν του προστίμου, και διοικητικές κυρώσεις, αλλά και ποινικές κυρώσεις για τους ιδιοκτήτες τους.
Σε κάθε περίπτωση, επιφυλασσόμαστε για περισσότερα μέτρα αν συνεχιστούν παρόμοια φαινόμενα. Είναι κρίμα πάλι κάποιοι λίγοι, να παίζουν με την προσπάθεια των πολλών. Ο ιός είναι εδώ, ανάμεσά μας και αν κάποιοι αδιαφορούν και για τον ιό και για τους συμπολίτες μας που κινδυνεύουν, η ελληνική Πολιτεία, το Κράτος θα πρέπει να πάρει μέτρα.
Όσον αφορά στα επιχειρησιακά ζητήματα, θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι εχθές καταγράφηκαν 85 παραβάσεις για μη προβλεπόμενες μετακινήσεις. Να υπενθυμίσω ότι η μετακίνηση μεταξύ νομών δεν επιτρέπεται, παρά μόνο για πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις. Επίσης, συνεχίζουν να βρίσκονται σε ισχύ οι περιορισμοί για μετάβαση στα νησιά.
Αντιλαμβανόμαστε και μπορούμε να κατανοήσουμε την κόπωση και την αδημονία όσων θέλουν να δουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Θα πρέπει όμως να είναι κατανοητό, ότι η ταχύτητα και η σειρά με την οποία γίνεται η άρση των περιορισμών έχει έναν και μόνο στόχο: να διασφαλίσει τη Δημόσια Υγεία, να προστατεύσει τα όσα μέχρι σήμερα έχουμε με μεγάλες δυσκολίες πετύχει.
Αγαπητοί μου συμπολίτες,
Μέχρι σήμερα έχουμε καταφέρει πολλά. Δεν έχουμε όμως καταφέρει να κερδίσουμε τον πόλεμο. Και στις επόμενες φάσεις της προσπάθειάς μας, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με δυσκολίες, αλλά και νέες προκλήσεις. Η πρώτη φάση της προσπάθειάς μας μάς έχει εφοδιάσει με τα απαραίτητα εφόδια για να τις αντιμετωπίσουμε και αυτές με επιτυχία.
Ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε και το έχουμε αποδείξει. Συνεχίζουμε, λοιπόν, στην ίδια πορεία, για να βγούμε και από αυτή τη φάση νικητές. Παραμένουμε υπεύθυνοι, ακολουθούμε τους κανόνες, βγαίνουμε με υπευθυνότητα. Μένουμε ασφαλείς. Σας ευχαριστώ.
Σ. ΤΣΙΟΔΡΑΣ: Καλησπέρα σας. Έως σήμερα, περισσότερα από 3.671.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα του νέου κορονοϊού έχουν καταγραφεί σε παγκόσμιο επίπεδο. Περισσότεροι από 1.211.000 συνάνθρωποί μας, που ενώ μολύνθηκαν από τον ιό, ανέρρωσαν και έγιναν καλά, έχουν καταγραφεί, ενώ υπάρχει και ο τραγικός απολογισμός των 253.241 θανάτων.
Εμείς σήμερα ανακοινώνουμε 10 νέα κρούσματα του νέου ιού στη χώρα. Ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων είναι 2.642. Το 55,4% αφορά άνδρες. 598 θεωρούνται σχετιζόμενα με ταξίδι από το εξωτερικό και 1.317 είναι σχετιζόμενα με ήδη γνωστό κρούσμα.
35 συμπολίτες μας νοσηλεύονται διασωληνωμένοι. Η διάμεση ηλικία τους είναι 67 ετών. 8 είναι γυναίκες, το 23%, και οι υπόλοιποι άνδρες. Το 97% έχει υποκείμενο νόσημα ή είναι ηλικιωμένοι 70 ετών και άνω.
81 ασθενείς έχουν εξέλθει από τις ΜΕΘ.
Τέλος, σήμερα δεν έχουμε κανέναν καταγεγραμμένο θάνατο. Οι θάνατοι στη χώρα παραμένουν συνολικά 146. 39 ήταν γυναίκες, το 27%, και οι υπόλοιποι άνδρες. Η διάμεση ηλικία των θανόντων συμπολιτών μας ήταν τα 75 έτη και το 93,2% είχε κάποιο υποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία 70 ετών και άνω.
Έχουν συνολικά ελεγχθεί 83.750 κλινικά δείγματα.
Συνεχίζεται η υλοποίηση του προγράμματος των Κινητών Ομάδων του ΕΟΔΥ για την ανίχνευση και τον έλεγχο πιθανών κρουσμάτων, με απόλυτη προτεραιότητα σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και εργαζόμενους μονάδων πρόνοιας. Ο αυξημένος εργαστηριακός έλεγχος σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας, θα αποκαλύψει και κρυφές εστίες του ιού σε ασυμπτωματικούς ασθενείς που πιθανώς ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες και σε άλλους πληθυσμούς υψηλού κινδύνου. Η αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων θα περιλαμβάνει και αναγνώριση τέτοιων κρυφών ή ελαφρά συμπτωματικών περιπτώσεων, οι οποίες θα οδηγούν σε έγκαιρη απομόνωση και λήψη μέτρων.
Σε μια πολύ πρόσφατη δημοσίευση, ένα γαλλικό νοσοκομείο που επανέλεγξε παλαιά δείγματα από 24 ασθενείς με πνευμονία, τα οποία ήταν αρνητικά για γρίπη και άλλους ιούς του αναπνευστικού, διαπιστώθηκε η παρουσία δείγματος θετικού για το νέο κορονοϊό από τις 27 Δεκεμβρίου 2019, περίπου ένα μήνα πριν καταγραφεί και επιβεβαιωθεί το πρώτο περιστατικό στη Γαλλία. Ο 42χρονος ασθενής, μόνιμος κάτοικος Γαλλίας επί έτη, χωρίς πρόσφατο ταξίδι στο εξωτερικό, μόλυνε το οικογενειακό του περιβάλλον. Ένα άτομο από το οικογενειακό του περιβάλλον είχε στενή επαφή με άτομα κινέζικης καταγωγής που δούλευαν στην περιοχή. Καταλαβαίνετε πως σποραδικά περιστατικά μπορεί να διαφέρουν από ένα επιδημικό κύμα και κάποια από αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε αλυσίδες μετάδοσης που «έσβησαν». Αλλά αυτή η ιστορία υποδεικνύει πως σιωπηλές επιδημίες μπορεί να εξαπλώνονται για εβδομάδες πριν προλάβουν να ελεγχθούν σε κάποιες χώρες του κόσμου. Οι συνάδελφοι Γάλλοι επιστήμονες πραγματοποιούν γονιδιακό έλεγχο, για να δουν αν το περιστατικό αυτό σχετιζόταν με τη μετέπειτα εξάπλωση του ιού στη Γαλλία.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει πως παρόμοια περιστατικά αναμένεται να βρεθούν και σε άλλες χώρες και η διερεύνησή τους με μοντέρνα εργαλεία μοριακής επιδημιολογίας, τα οποία έχει και η χώρα μας, θα μας δώσουν μια πιο ξεκάθαρη εικόνα και θα οδηγήσει σε καλύτερη κατανόηση σχετικά με την πορεία της πανδημίας στον κόσμο.
Σε μία άλλη εξέλιξη, εχθές άρχισε μελέτη εμβολίου στις Ηνωμένες Πολιτείες που βασίζεται στην τεχνική messenger RNA, μια πρωτοπόρα τεχνική κατασκευής εμβολίων. Με αυτή την τεχνική εμβολιασμού, κατά κάποιο τρόπο δίνονται οδηγίες στα κύτταρα του εμβολιασμένου ανθρώπου για το πώς θα κατασκευάσει πρωτεΐνες που μοιάζουν, αλλά δεν είναι ο ιός. Έτσι, το εμβόλιο οδηγεί στην παραγωγή σε κάτι που μοιάζει με ένα κομμάτι του ιού, με την άκανθα του ιού, κάποιον ψευτο-ιό. Και άρα δεν αρρωσταίνεις, αλλά φτιάχνεις αντισώματα που καταπολεμούν τον πραγματικό ιό.
Έτσι νομίζω πρέπει να είμαστε όλοι μας αυτή την περίοδο, με μία αυξημένη επαγρύπνηση στην αλήθεια που αφορά τον ιό και όχι σε ψέματα που μας στεναχωρούν λίγο στην αρχή, σαν ένα τσίμπημα εμβολίου, αλλά γεννούμε αντισώματα και δεν μας αγγίζουν.
Δεν κοιτάμε τα fake news, δεν προσηλωνόμαστε στα social media σε ό,τι αφορά τον ιό. Προσηλωνόμαστε στην επιστήμη και αυτό δεν θα μας αποσπά ποτέ από τον αληθινό στόχο μας, αυτόν στον οποίο όλοι συμμετέχουμε. Αναζητούμε την αλήθεια, η οποία και θα μας ελευθερώσει από τον ιό.
Εδώ πρέπει να τονίσω πως εμείς εδώ, τους τελευταίους μήνες υιοθετούμε τις εισηγήσεις μιας Επιτροπής 26 ατόμων. Η ζωή συνεχίζεται και κάποια στιγμή όλοι μας θα θυμόμαστε τον αιματηρό αγώνα που δώσαμε όλοι μαζί.
Σήμερα, όπως κάθε χρόνο στις 5 Μαΐου, εορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Υγιεινής των Χεριών, η οποία τονίζει το μήνυμα των καθαρών χεριών για όλους μας και ιδιαίτερα τώρα την περίοδο του κορονοϊού. Το κύριο μήνυμα που αφορά τη φετινή ημέρα για την υγιεινή των χεριών, αναφέρεται στις υγειονομικές μονάδες, έχει ως τίτλο «σώστε ζωές, καθαρίστε τα χέρια σας» και αναγνωρίζει το σημαντικό ρόλο των νοσηλευτριών και μαιών οι οποίες είναι ηρωίδες της πρώτης γραμμής και συμβάλλουν στην ασφάλεια των ασθενών, των μητέρων και των παιδιών τους, ως άνθρωποι που τους αξίζει η αναγνώριση και η εκτίμηση για τον κρίσιμο ρόλο τους και στα νοσοκομεία μας στον έλεγχο των λοιμώξεων σε όλους τους χώρους παροχής υγείας.
Η αύξηση συμμόρφωσης των επαγγελματιών υγείας στην υγιεινή των χεριών είναι μια συνεχής πρόκληση. Όλοι πλέον οι επιστημονικοί κύκλοι αναγνωρίζουν το μέτρο αυτό πρόληψης διασποράς μικροβίων και ιών στο νοσοκομειακό περιβάλλον, αλλά και στην κοινότητα, ως βασικό κριτήριο ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας.
Είναι επίσης ένα σημαντικό μέτρο πρόληψης, από τα σημαντικότερα μέτρα πρόληψης, για το νέο κορονοϊό. Περισσότερο από ποτέ έχει γίνει κομμάτι της καθημερινότητας όλων μας, επαγγελματιών υγείας και πολιτών. Κάθε φορά που την εφαρμόζουμε, προστατεύουμε τον εαυτό μας και τους γύρω μας από τη μετάδοση του νέου ιού σε άψυχες επιφάνειες, στο πρόσωπό μας που δεν πρέπει ούτως ή άλλως να αγγίζουμε και περιορίζουμε τον αριθμό των συνανθρώπων μας που θα εκτεθούν και μάλιστα, κάποιοι από αυτούς θα νοσήσουν και ίσως και πολύ σοβαρά. Σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα μέτρα πρόληψης περιορισμού του ιού, αποτελεί μια ακόμα ασπίδα προστασίας για τους πολίτες, τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθενείς.
Αν υιοθετήσουμε την υγιεινή των χεριών στην καθημερινότητά μας, αν μεταδώσουμε το μήνυμα στα μέλη της οικογένειάς μας, στους φίλους μας, σε κάθε χώρο που βρισκόμαστε, τότε όλοι θα συμβάλλουμε στην προσπάθεια να προστατευτεί η κοινωνία από την εξάπλωση του νέου ιού. Να θυμόμαστε όμως πως το να πλένει κανείς τα χέρια του είναι αποτελεσματικό, όταν εφαρμόζεται την κατάλληλη στιγμή, με τη σωστή μέθοδο, τη σωστή τεχνική. Εδώ μας βοηθούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ιδιαίτερα όταν είναι σε επίσημους φορείς, όπως ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας και το Υπουργείο Υγείας.
Σήμερα, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει πλέον ξεπεράσει την Ιταλία αναφέροντας τον υψηλότερο πλέον συνολικό αριθμό θανάτων από το νέο κορονοϊό στην Ευρώπη, με περισσότερους από 32.000 θανάτους. Μάλιστα υπολογίζεται πως άλλοι τόσοι και παραπάνω καταγράφηκαν ταυτόχρονα από το επιδημιολογικό δίκτυο παρακολούθησης θανάτων. Είναι ένα παράδοξο φαινόμενο για τις πανδημίες και αφορά βέβαια την έγκυρη λήψη μέτρων. Μια χώρα στην οποία ξεκινά αργότερα το κύμα, υπέστη περισσότερες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές.
Πρέπει να πω όμως εδώ ότι με έχει κουράσει η φιλολογία των θανάτων. Η ανάγκη να μιλούμε για αυτούς σαν μέρος της καθημερινής αναφοράς. Και, πιστέψτε με, δεν είναι κίνητρο για φόβο ούτε για να προξενήσει πανικό. Είναι κατά τη γνώμη μου ότι αποδίδουμε τιμή στους αγαπημένους μας που έφυγαν από κοντά μας, να θυμόμαστε το τίμημα που πληρώσαμε και πληρώνουμε σαν κοινωνία για το νέο ιό. Είναι άλλοι καιροί, είναι μοναδικές στιγμές.
Έχουμε δυο δύσκολες και ταυτόχρονες κρίσεις. Από τη μία έχουμε τον ιό να παρουσιάζεται ως συνεπιβάτης στην καθημερινότητα μας – κάποτε σιωπηλός – και θέλουμε να μην τον αφήσουμε να αγγίξει τους αγαπημένους μας, όσο πιο γρήγορα να τον εξαφανίσουμε από κοντά μας, από τον περίγυρο μας και ιδιαίτερα τις ευπαθείς ομάδες, να μην θρηνήσουμε άλλες απώλειες.
Είναι αρκετές οι απώλειες που έχουμε. Λυπόμαστε, θρηνούμε για αυτές. Έστω και μια παραπάνω σοβαρή περίπτωση της νόσου να αποφύγουμε, θα είναι επιτυχία. Κανείς μας δεν είναι αλώβητος. Ακόμα και αν δεν λαβωθήκαμε σωματικά, μας αφήνει αυτή η ιστορία πληγμένους σε μια συνεχή πνευματική περιπέτεια, με ανασφάλειες, με αγωνία για την αλήθεια, για το τι είναι νόμιμο ή παράνομο, με καχυποψία για τους γύρω μας – για όλους κάποια στιγμή – με στρες, με θλίψη. Μας βγάζει έναν εαυτό που δεν μας αξίζει.
Νομίζω έχουμε ένα πεδίο εσωτερικής και μυστικής μάχης. Ίσως είναι πιο σημαντική από την μάχη με τον ιό. Θα βγούμε άραγε νικητές; Θα μπορέσουμε να ανακαλύψουμε και να συνομιλήσουμε στα ίσια με τον εσωτερικό άνθρωπο; Θα παλέψουμε αν είναι αναγκαίο με αυτόν; Να παίρνουμε μια βαθιά ανάσα, να είμαστε ευγνώμονες για αυτά που έχουμε, να χαμογελάσουμε και να παραμείνουμε αισιόδοξοι;
Από την άλλη μεριά έχουμε μια απίστευτη οικονομική κρίση. Ένα μήνα μετά το άνοιγμα της ζωής στο Γουχάν, οι άνθρωποι αποφεύγουν τις δημόσιες συναντήσεις και τα μεγάλα εμπορικά κέντρα. Μια κρίση η οποία διαπερνά τα σύνορα και εγείρει τριβές, αναδύει θεωρίες συνωμοσίας. Και αυτές οι τριβές συνεχίζονται και τις βλέπουμε να αναδεικνύονται μεταξύ παγκοσμίων οικονομικών συστημάτων και να ακολουθούνται από ψυχροπολεμικές δηλώσεις. Αντί ο κόσμος μας να ενώνεται, γίνεται πιο ανταγωνιστικός.
Πάντως, το 66% των συνανθρώπων μας που συμμετείχαν σε μια μεγάλη μελέτη 11 χωρών, μεταξύ των οποίων το Μεξικό, η Ινδία, η Γαλλία, η Κίνα, η Γερμανία, η Σαουδική Αραβία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, συμφώνησαν πως η πρώτη προτεραιότητα είναι και παραμένει η διάσωση της ανθρώπινης ζωής. Είναι ίσως το πιο δύσκολο σταυροδρόμι των ζωών μας οι επόμενες μέρες. Δεν υπάρχει χώρος για εφησυχασμό. Εμείς θα παρακολουθούμε τις νεότερες επιστημονικές εξελίξεις για την πανδημία, τις θεραπείες, τα εμβόλια.
Αυτό είναι η επιστήμη. Το να κοιτάζεις συνεχώς τα δεδομένα και ενδεχόμενα και να αλλάζεις την πορεία του πλοίου, αν έχεις νέα στοιχεία. Η καθημερινή επιτήρηση της νόσου θα οδηγήσει σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τυχόν περαιτέρω αναγκαίες παρεμβάσεις. Ελπίζουμε να μην κριθούν απαραίτητες. Σας ευχαριστώ.