Το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, σε ένα πλαίσιο συνεργασίας με όλα τα εμπλεκόμενα Υπουργεία, και κατόπιν σχετικών εισηγήσεων της Κυβερνητικής Επιτροπής Κρατικής Αρωγής, έχει ενεργοποιήσει το πλαίσιο της κρατικής αρωγής για τη στήριξη περιοχών της Ρόδου, της Λήμνου, της Πιερίας και της Χαλκιδικής που επλήγησαν κυρίως και σημαντικά από την κακοκαιρία “Bora”, που εκδηλώθηκε από τις 30 Νοεμβρίου 2024 έως τις 2 Δεκεμβρίου 2024, μέρος του οποίου ισχύει και για άλλες περιοχές που επλήγησαν από τα ακραία πλημμυρικά φαινόμενα την ίδια περίοδο.
Από την πρώτη στιγμή, ενημερώθηκαν οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης για τις απαιτούμενες ενέργειες και διαδικασίες που συνοδεύουν την ενεργοποίηση των μέτρων κρατικής αρωγής, στο πλαίσιο επισκέψεων που πραγματοποιήθηκαν τις πρώτες ημέρες μετά την εκδήλωση των φαινομένων στις πληγείσες περιοχές, από κυβερνητικά κλιμάκια, υπό το συντονισμό του Υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, αρμόδιου για την αποκατάσταση από φυσικές καταστροφές και την κρατική αρωγή, κ. Χρήστου Τριαντόπουλου.
Παράλληλα, ενεργοποιήθηκαν τα κλιμάκια της Γενικής Διεύθυνσης Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών (ΓΔΑΕΦΚ) – υπό την καθοδήγηση της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής – για τη διενέργεια ελέγχων και αυτοψιών στο πεδίο των πληγεισών περιοχών, με το έργο της πρώτης βασικής φάσης των αυτοψιών και καταγραφών της ΓΔΑΕΦΚ να έχει ολοκληρωθεί. Πλέον, κατά τη δεύτερη φάση, τα κλιμάκια της ΓΔΑΕΦΚ είναι σε συνεργασία με τους Δήμους για τη δρομολόγηση αυτοψιών σε συνέχεια αποστολής στοιχείων από τους Δήμους στη ΓΔΑΕΦΚ, αλλά και μετά από συνεννόηση με τους ιδιοκτήτες.
Ειδικότερα, τα μέτρα κρατικής αρωγής που δρομολογούνται, σε ένα πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των Υπουργείων Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθώς και την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, για τις πληγείσες περιοχές είναι τα ακόλουθα:
1. Πρώτη αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής
Ενεργοποιείται τις αμέσως επόμενες ημέρες η πλατφόρμα arogi.gov.gr για τις πληγείσες περιοχές, ώστε οι πληγέντες πολίτες και οι πληγείσες επιχειρήσεις να υποβάλουν αίτηση για την πρώτη αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής για τα πληγέντα κτίρια, η οποία θα καταβάλλεται μετά από τις απαραίτητες διασταυρώσεις και ελέγχους. Το ύψος της ενίσχυσης πρώτης αρωγής ανέρχεται σε 10.000 ευρώ για τα («κόκκινα») κτίρια και 5.000 ευρώ για τα («κίτρινα») κτίρια, όπως αυτά χαρακτηρίζονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής.
2. Παροχή στεγαστικής συνδρομής σε φυσικά και νομικά πρόσωπα για την αποκατάσταση κτιρίων
Με την ολοκλήρωση των αυτοψιών από τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής, θα οριοθετηθούν οι πληγείσες περιοχές και θα χορηγηθεί στεγαστική συνδρομή για την επισκευή/ανακατασκευή των κτιρίων. Η στεγαστική συνδρομή, αποτελείται από δωρεάν κρατική αρωγή, η οποία χορηγείται στους ιδιοκτήτες των πληγέντων κτιρίων και έως το μέγιστο όριο των 150 τ.μ. από το σύνολο του αθροίσματος των εμβαδών των ιδιοκτησιών τους, με σκοπό την αποκατάστασή τους (επισκευή ή ανακατασκευή, ανάλογα με τις βλάβες που παρουσιάζουν).
3. Επιδότηση ενοικίου ή συγκατοίκησης
Παρέχεται, σε συνέχεια της οριοθέτησης των πληγεισών περιοχών, επιδότηση ενοικίου ή συγκατοίκησης για την κάλυψη δαπανών προσωρινής στέγασης των μόνιμων κατοίκων, οι κατοικίες των οποίων επλήγησαν από τις πλημμύρες, με το ύψος της επιδότησης, ανάλογα με τις παραμέτρους να ανέρχεται ως και 500 ευρώ.
4. Πρώτη αρωγή έναντι κρατικής αρωγής προς πληγείσες επιχειρήσεις και κτηνοτροφικές μονάδες
Μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr, η οποία ενεργοποιείται τις αμέσως επόμενες ημέρες για τις πληγείσες περιοχές, χορηγείται – κατόπιν διασταυρώσεων και ελέγχων -πρώτη αρωγή έναντι επιχορήγησης, για την αντιμετώπιση ζημιών, προς πληγείσες επιχειρήσεις και κτηνοτροφικές μονάδες, ανάλογα με το επίπεδο της ζημιάς. Το ύψος της ενίσχυσης πρώτης αρωγής ανέρχεται σε 2.000 ευρώ για μεσαίο εύρος ζημιάς και 4.000 ευρώ για μεγάλο εύρος ζημιάς στα στοιχεία ενεργητικού τους.
5. Προκαταβολή έναντι κρατικής αρωγής προς πληγείσες επιχειρήσεις
Χορηγείται προκαταβολή έναντι της συνολικής επιχορήγησης προς πληγείσες επιχειρήσεις και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς, σε συνέχεια της χορήγησης της πρώτης αρωγής, ακολουθώντας τις προβλεπόμενες διαδικασίες ώστε μέρος της ενίσχυσης να καταβάλλεται σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη φυσική καταστροφή. Η προκαταβολή χορηγείται σε συνέχεια της καταγραφής και εκτίμησης ζημιών που πραγματοποιείται από τις επιτροπές κρατικής αρωγής των οικείων Περιφερειών, σταδιακά, ανάλογα με την πορεία ολοκλήρωσης του έργου των επιτροπών.
6. Κρατική αρωγή προς πληγείσες επιχειρήσεις
Μετά την καταβολή της πρώτης αρωγής και της προκαταβολής θα προχωρήσει και η χορήγηση του τελικού ποσού της επιχορήγησης προς τις πληγείσες επιχειρήσεις, με την επιχορήγηση να καλύπτει μέρος της εκτιμηθείσας ζημιάς σε στοιχεία ενεργητικού της επιχείρησης (μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα και κατεστραμμένα οχήματα), όπως αυτή προκύπτει από το έργο των επιτροπών κρατικής αρωγής των οικείων Περιφερειών. Η τελική επιχορήγηση συμψηφίζεται με την χορηγηθείσα πρώτη αρωγή και προκαταβολή.
7. Κρατική αρωγή προς πληγείσες αγροτικές εκμεταλλεύσεις
Οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις εντάσσονται στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής – χορήγηση προκαταβολής και τελικής επιχορήγησης, αντίστοιχα με τις επιχειρήσεις-, όσον αφορά τις ζημιές σε εξοπλισμό (μηχανολογικός εξοπλισμός, μηχανήματα, έγγειο κεφάλαιο, πρώτες ύλες, αποθηκευμένα, κλπ), μετά από αίτημα του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και εισήγηση της Κυβερνητικής Επιτροπής Κρατικής Αρωγής, με το σχήμα να υλοποιείται από τις επιτροπές κρατικής αρωγής των οικείων Περιφερειών με τη συμμετοχή του ΕΛΓΑ. Η επιχορήγηση καλύπτει και τις ζημιές που θα καλύπτονταν από τον Κανονισμό Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ). Ζημιές σε ζωικό κεφάλαιο καθώς και φυτική παραγωγή δεν εντάσσονται στο πλαίσιο αυτό, καθώς καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ.
8. Αποζημιώσεις για τις πρώτες ανάγκες των νοικοκυριών και για οικοσκευή
Στα πληγέντα από τις πλημμύρες νοικοκυριά θα καταβληθούν, σε συνεργασία με τους Δήμους, χρηματικά ποσά ενισχύσεων, ανάλογα με την καταγραφή των ζημιών. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η καταβολή αποζημιώσεων προς τα νοικοκυριά που επλήγησαν, ως εξής: (α) οικονομική ενίσχυση, ποσού 600 ευρώ, σε κάθε νοικοκυριό που έχει πληγεί η κύρια κατοικία του, για την κάλυψη των πρώτων αναγκών του, προσαυξημένο ανάλογα για πολύτεκνες οικογένειες και άτομα με αναπηρία, (β) οικονομική ενίσχυση ποσού μέχρι 6.000 ευρώ ανά νοικοκυριό, για την επισκευή ή την αντικατάσταση οικοσκευής της κύριας πληγείσας κατοικίας, ενώ η εν λόγω ενίσχυση περιορίζεται στο 50% για τις περιπτώσεις δευτερεύουσας κατοικίας, και (γ) οικονομική ενίσχυση 4.500 ευρώ σε άτομα που υπέστησαν αναπηρία (67%) από τραυματισμό στη φυσική καταστροφή.
9. Αναστολή καταβολής φορολογικών υποχρεώσεων
Στις πληγείσες περιοχές της Ρόδου, της Λήμνου, της Πιερίας και της Χαλκιδικής, δύναται να χορηγηθεί αναστολή της πληρωμής των εκκρεμών και βεβαιωμένων φορολογικών υποχρεώσεων, για έξι (6) μήνες, τόσο για τις επιχειρήσεις που πιστοποιούνται ως πληγείσες με σχετική βεβαίωση της οικείας Περιφέρειας και εντάσσονται στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής προς πληγείσες επιχειρήσεις, όσο και για τα φυσικά πρόσωπα τα οποία πιστοποιείται ότι έχουν υποστεί ζημιές στις κατοικίες τους, στο πλαίσιο της ένταξής τους στο σχήμα παροχής στεγαστικής συνδρομής και αποζημίωσης οικοσκευής.
10. Ρύθμιση και αναστολή ασφαλιστικών εισφορών
Παρέχεται η δυνατότητα να ενταχθούν σε διαδικασία ρύθμισης και αναστολής ασφαλιστικών εισφορών, για έξι (6) μήνες, στοχευμένα οι πληγείσες -από τις πλημμύρες- επιχειρήσεις των περιοχών της Ρόδου, της Λήμνου, της Πιερίας και της Χαλκιδικής, οι οποίες πιστοποιούνται ως πληγείσες με σχετική βεβαίωση της Περιφέρειας και εντάσσονται στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής προς πληγείσες επιχειρήσεις.
11. Αναστολή διενέργειας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης
Δύναται να παρασχεθεί αναστολή διενέργειας κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής ή ακίνητης περιουσίας των πληγέντων περιοχών της Ρόδου, της Λήμνου, της Πιερίας και της Χαλκιδικής, από τις πλημμύρες “Bora”. Η αναστολή αφορά τις επιχειρήσεις που πιστοποιούνται ως πληγείσες με σχετική βεβαίωση της οικείας Περιφέρειας και εντάσσονται στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής προς πληγείσες επιχειρήσεις, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα τα οποία πιστοποιείται ότι έχουν υποστεί ζημιές στις κατοικίες τους, στο πλαίσιο της ένταξής τους στο σχήμα παροχής στεγαστικής συνδρομής και αποζημίωσης οικοσκευής.
12. Τριετής απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ
Τα κτίσματα μετά του αναλογούντος σε αυτά οικοπέδου, τα οποία βρίσκονται σε περιοχές που κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω της έντονης κακοκαιρίας “Bora” και έχουν χαρακτηρισθεί ως επικίνδυνα ή προσωρινά ακατάλληλα για χρήση, δύναται να απαλλαγούν από τον ΕΝΦΙΑ για μία τριετία, με την προϋπόθεση ότι κατά τον χρόνο αυτόν η κυριότητα ή το εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο ανήκει στον υπόχρεο σε φόρο του έτους αυτού.
13. Έκτακτη χρηματοδότηση προς τους ΟΤΑ
Σε ένα πλαίσιο συνεργασίας με τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, προχωράει έκτακτη χρηματοδότησή τους -όπου κριθεί η ανάγκη, κατόπιν σχετικών αιτημάτων των οικείων φορέων και μετά από εισήγηση της Κυβερνητικής Επιτροπής Κρατικής Αρωγής- για την κάλυψη ζημιών σε δίκτυα και υποδομές και τη διαχείριση των έκτακτων αναγκών.
Τέλος, υπογραμμίζεται, ότι οι ενισχύσεις στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής, είναι αφορολόγητες, ακατάσχετες, ανεκχώρητες, δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύονται ούτε συμψηφίζονται με βεβαιωμένα χρέη προς το δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα. Τα ανωτέρω ισχύουν αναλόγως και για τα ποσά που καταβάλλονται από ασφαλιστικές εταιρείες για τις ζημιές από φυσικές καταστροφές.
