Τρίτη, 17 Ιουνίου 2025

Ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννης Κεφαλογιάννης, συμμετείχε σήμερα, Τρίτη 17 Ιουνίου 2025, στη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, με θέμα ημερήσιας διάταξης το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Πλαίσιο για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας: Διατάξεις για την πολιτική προστασία και το Πυροσβεστικό Σώμα».

Ο κ. Κεφαλογιάννης ανέφερε κατά την ομιλία του στην Επιτροπή:

«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

θα ήθελα, ξεκινώντας να σας ευχαριστήσω για αυτές τις πρώτες παρατηρήσεις και τοποθετήσεις που ακούστηκαν στην αίθουσα αυτή. Θα περίμενα σ ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα, όπως αυτό της λειτουργίας της πολιτικής προστασίας, να κινηθεί η συζήτηση όχι με όρους στείρας αντιπαράθεσης, αλλά με επίγνωση του θεσμικού και κοινωνικού του βάρους. Και πιστεύω ότι οι επόμενες συνεδριάσεις, , θα αποτελέσουν μια ευκαιρία για ουσιαστικό διάλογο και παραγωγική σύνθεση απόψεων.

Νομίζω ότι μπορούμε να συμφωνήσουμε όλοι επί της αρχής, ότι η πολιτική προστασία δεν είναι απλώς άλλη μια δημόσια υπηρεσία στη διοικητική αλυσίδα του κράτους. Είναι, στην κυριολεξία, το πρόσωπο της Πολιτείας στις πιο κρίσιμες, στις πιο επικίνδυνες, στις πιο σκληρές στιγμές. Είναι ο θεσμός που - όταν όλοι οι υπόλοιποι θεσμοί υποχωρούν ή απομακρύνονται, γιατί οι συνθήκες το επιβάλλουν – αυτός εμφανίζεται. Η ουσία επομένως των όσων συζητούμε  εδώ, είναι ποιο θέλουμε να είναι το πραγματικό πρόσωπο της Πολιτείας στις πιο δύσκολες ώρες. Και επειδή η πολιτική προστασία είναι αυτό το πρόσωπο, είναι το πρώτο και τελευταίο καταφύγιο των πολιτών απέναντι στη φυσική καταστροφή, οφείλει να είναι οργανωμένη, ευέλικτη, άμεση και επαρκής. Όχι με γενικόλογες διακηρύξεις αλλά συγκεκριμένες θεσμικές λύσεις.

Για να είμαι απολύτως ειλικρινής απέναντί σας, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο πραγματικός συνδετικός ιστός όλων αυτών των διατάξεων που περιλαμβάνει το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου, δεν είναι μόνο η επιχειρησιακή ετοιμότητα, δεν είναι μόνο η στελέχωση ή, γενικότερα, η ενίσχυση του Πυροσβεστικού Σώματος. Αυτοί θα  είναι πάντα αυτονόητοι και αναγκαίοι στόχοι.  Είναι η μάχη με μια αχρείαστη γραφειοκρατία και με μία νοοτροπία που αυτή έχει εμπεδώσει, η οποία λειτουργεί με τη λογική του «να μην εκτεθούμε», του «να μην πάρουμε την ευθύνη», του «ας περιμένουμε λίγο ακόμα».

Νομίζω πως αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι στην Πολιτική Προστασία ο χρόνος είναι το πολυτιμότερο αγαθό. Κάθε καθυστέρηση που προκαλεί μια αχρείαστη διαδικασία , μπορεί να μεταφραστεί σε ανθρώπινες ζωές, σε δάση που χάνονται, σε περιουσίες που καταστρέφονται.

Όσα μέσα κι αν έχεις, όσα οχήματα κι αν προμηθευτείς, όσους πυροσβέστες κι αν εκπαιδεύσεις —αν το κράτος παραμένει δυσκίνητο, δε θα φτάσεις ποτέ έγκαιρα εκεί που πρέπει.

Να αντλήσω εδώ μερικά παραδείγματα από το υπό συζήτηση νομοσχέδιο:
πριν απ’ αυτό όμως, όπως είπα πριν από περίπου 1,5 μήνα και ενημέρωσα την επιτροπή περιβάλλοντος και περιφερειών, θα έρθει μια συνολική μεταρρύθμιση του 4662 που θα αφορά την ΠΠ και θα υπάρχει επαρκής χρόνος για τα κόμματα να παραθέσουν τις διατάξεις τους.

Ζητείται σήμερα από έναν ειδικευμένο καρδιολόγο, με πολυετή εμπειρία, που επιθυμεί να ενταχθεί στο Πυροσβεστικό Σώμα, να περάσει ξανά από γραπτές εξετάσεις, εξετάσεις που θα κληθούν να συντάξουν πανεπιστημιακοί καθηγητές κλεισμένοι σε αίθουσα, σαν να πρόκειται για τις Πανελλαδικές. Είναι δυνατόν να περιμένουμε με τέτοιους όρους να στελεχώσουμε επαρκώς τον υγειονομικό βραχίονα του Πυροσβεστικού Σώματος ή τα εναέρια μέσα – γιατί και τους πιλότους και τους τεχνικούς παρόμοια διαδικασία προβλέπεται.

Ζητείται από έναν Δήμο, ο οποίος έχει πληγεί από θεομηνία, μέσα σε διάστημα 30 ημερών — δηλαδή όσο διαρκεί η κατάσταση έκτακτης ανάγκης — να ολοκληρώσει όλες τις αναγκαίες διοικητικές πράξεις για να αποκαταστήσει τις ζημιές: από τη σύνταξη των τεχνικών δελτίων μέχρι τις εγκρίσεις, τις αποφάσεις και τις αναμορφώσεις προϋπολογισμού. Γνωρίζει κανείς πόσοι Δήμοι της χώρας έχουν την επιχειρησιακή επάρκεια και τη διοικητική ταχύτητα για να το κάνουν αυτό;

Ζητείται από έναν πολίτη, το σπίτι του οποίου έχει καταστραφεί, να προσκομίσει συμβόλαιο ιδιοκτησίας προκειμένου να λάβει οικονομική ενίσχυση, όταν το μοναδικό του αποδεικτικό είναι ένα παραχωρητήριο. Και το διοικητικό σύστημα δεν έχει τη στοιχειώδη ευελιξία να αντιμετωπίσει την προφανή αυτή περίπτωση, καταδικάζοντας ανθρώπους που έχουν χάσει ίσως τα πάντα σε μια γραφειοκρατική ομηρία.

Όλα αυτά, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν είναι προβλήματα ανθρώπινου δυναμικού, δεν είναι προβλήματα χρηματοδότησης, δεν είναι προβλήματα οχημάτων. Είναι προβλήματα δομής και νοοτροπίας. Είναι το αποτέλεσμα ενός κρατικού μηχανισμού που βάζει θεσμοθετημένες τρικλοποδιές στον ίδιο του τον εαυτό.

Δεν έχουμε πια την πολυτέλεια ως κράτος και ως κοινωνία να βάζουμε τέτοιες τρικλοποδιές – αν την είχαμε ποτέ. Και οφείλω από τη θέση μου και την ευθύνη που απορρέει από αυτήν να καταστήσω όσο το δυνατόν πιο σαφή και αντιληπτή σε όλους την ανάγκη για ένα νέο οργανωτικό, διοικητικό και επιχειρησιακό υπόδειγμα Πολιτικής Προστασίας - υπόδειγμα που επιβάλλεται να υιοθετήσουμε εξαιτίας της κλιματικής πραγματικότητας που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια.

Η πραγματικότητα αυτή που συνηθίζουμε να την περιγράφουμε ως κλιματική κρίση, δεν είναι μια μελλοντική απειλή,  ένα αφηρημένο σενάριο για τις επόμενες δεκαετίες. Είναι μια διαρκής, πολυπαραγοντική παρούσα πρόκληση, που εκδηλώνεται με ακραίους και απρόβλεπτους τρόπους.

Δεν έχουμε πλέον να κάνουμε με «έκτακτα φαινόμενα», αλλά για συχνά, επαναλαμβανόμενα και πολύ πιο ακραία συμβάντα, που απαιτούν διαρκή επιφυλακή και επιβάλλουν νέους τρόπους αντιμετώπισης.

Με άλλα λόγια, ζούμε σε μια εποχή όπου οι κρίσεις δεν περιμένουν ούτε σέβονται τα διοικητικά μας όρια, τις βολικές μας αρμοδιότητες, ή τις γραφειοκρατικές μας αγκυλώσεις.

Η νέα αυτή πραγματικότητα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με ένα παραδοσιακό επιχειρησιακό μοντέλο Πολιτικής Προστασίας που στηριζόταν έως πρόσφατα στην αντίδραση: Σε ένα  οργανωτικό μοντέλο, δηλαδή, που απλώς περιμένει να συμβεί το κακό και στη συνέχεια κινητοποιεί τις όποιες δυνάμεις, προσπαθώντας απλώς να περιορίσει τις συνέπειες. Και σε αυτή την πραγματικότητα, το παλιό, μονοδιάστατο, κάθετο, ιεραρχικό κράτος — που θυμίζει περισσότερο διοίκηση προηγούμενων αιώνων παρά σύγχρονη δημόσια διακυβέρνηση — έχει φτάσει στα όριά του.

Υπάρχει επιτακτική ανάγκη να περάσουμε από  ένα «μονοδιάστατο κράτος»  σε  ένα πολυεπίπεδο σύστημα οργάνωσης που θα βασίζεται  στην πρόληψη και την ετοιμότητα, τον συντονισμό ανάμεσα στην κρατική μηχανή, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τους διεθνείς οργανισμούς και την κοινωνία των πολιτών, τη χρήση προηγμένης τεχνολογίας και την ενεργή συμμετοχή του ίδιου του πολίτη.

Αυτή είναι η βαθύτερη στόχευση πίσω από αυτό το νομοσχέδιο και πολλών άλλων πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται και θα αναληφθούν. Για να πετύχουμε όμως αυτό το στόχο, ο οποίος είναι πολύ πιο ευρύς από τα στενά όρια μιας νομοθετικής πρωτοβουλίας, θα πρέπει να διαμορφώσουμε ευρύτερες κοινωνικές συναινέσεις γύρω από τις αντιμετώπιση μικρών ή μεγαλύτερων παθογενειών. Ορισμένες από αυτές καλείται να θεραπεύσει αυτό το νομοσχέδιο.

Θα κλείσω κυρία Πρόεδρε κάνοντας δυο-τρεις παρατηρήσεις σε σχέση με κάποια σχόλια που άκουσα από τους συναδέλφους και βεβαίως θα τοποθετηθώ και πιο λεπτομερώς και στις επόμενες συνεδριάσεις.

Όσον αφορά το άρθρο το οποίο αναφέρεται στο ΠΕΘ. Κύριες και κύριοι συνάδελφοι, θέλω να είμαστε ξεκάθαροι εδώ πέρα. Είναι μια διάταξη που περιλαμβάνει στην ουσία μόνιμες θέσεις στο Πυροσβεστικό σώμα, ενισχύει το Πυροσβεστικό σώμα. Δεν πρόκειται για συμβασιούχους.

Άn διαβάσει κανείς την ανάλυση του άρθρου θα δει ότι προσλαμβάνονται για επτά χρόνια και ύστερα με δική τους αίτηση, στα αρχικά εφτά χρόνια όντως αφαιρούνται οι οργανικές θέσεις.

Στην παράγραφο 8 θα δείτε ότι, με δική τους αίτηση, έξι μήνες πριν την τη λήξη της θητείας τους μπορούν να μονιμοποιηθούν παίρνοντας πάλι πίσω τις οργανικές θέσεις. Είναι τελείως διαφορετική η κατηγορία σε σχέση με τους εποχικούς. Δεν πρέπει να συγχέουμε αυτά τα δύο.

Και κατά τη γνώμη μου δεν πρέπει να κάνει κανείς εμπόριο ελπίδας στους εποχικούς πυροσβέστες. Πριν από λίγο, δηλαδή πριν από δύο μήνες υπέγραψαν νέες συμβάσεις πενταετούς διάρκειας.

Η παρούσα κυβέρνηση από τους έξι μήνες έκανε οχτώ μήνες στους συγκεκριμένους συνανθρώπους μας. Επίσης, το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου, και νομίζω κακώς την αναφέρει κανείς, τριπλασιάζει τα εκτός έδρας σε συγκεκριμένη κατηγορία πυροσβεστών των εποχικών από 15 σε 45 μέρες. Αυτό, στο τέλος της σεζόν σε κάθε εποχικό πυροσβέστη θα έχει ως αποτέλεσμα να πάρει μία αύξηση γύρω στα 1.200 ευρώ σε σχέση με αυτά τα οποία παίρνει τώρα.

Επίσης, πριν από ένα μήνα υπέγραψα απόφαση ώστε οι εποχικοί πυροσβέστες να μπορούν να μετακινούνται δωρεάν στα μέσα μαζική μεταφοράς, όπως και οι υπόλοιποι πυροσβέστες. Συνεπώς, έχουμε πάρα πολλά πράγματα να κάνουμε για αυτήν την κατηγορία. Τους αντιμετωπίζουμε με απόλυτο σεβασμό.

Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να κάνουμε εμπόριο ελπίδας. Αφορά, και θα το ξαναπώ, 150 μόνιμες θέσεις στην ουσία και να σας πω κάτι, όλοι σας έχετε επιχειρηματολογήσει και οι πρόεδροι των κοινοβουλευτικών σας ομάδων για το να πέσει το ηλικιακό όριο στο Πυροσβεστικό σώμα.

Κύριε Πουλά, πριν από λίγες μέρες ο πρόεδρός σας ήταν στην Αρκαδία. Ξέρετε τι είπε; Να πέσει το ηλικιακό όριο στο Πυροσβεστικό σώμα. Σήμερα έρχεστε και παίρνετε μια αντίθετη θέση. Θα σας διαβάσω ακριβώς τα λόγια του. «Το Πυροσβεστικό σώμα γερνάει ταχύτατα. Πρέπει να γίνουν επιτέλους προσλήψεις να αντιμετωπιστεί η υποστελέχωση». Αυτό κάνουμε με το νομοσχέδιο. Προσλήψεις για να αντιμετωπίσουμε την υποστελέχωση. Και ρίχνουμε το ηλικιακό όριο. Και έρχεστε σήμερα και λέτε ότι τα 30 χρόνια είναι πολύ χαμηλό.

Στην ουσία για να καταλάβετε κυρίες και κύριοι συνάδελφοι τι σημαίνει ΠΕΘ είναι να κάνουμε ένα παραλληλισμό όπως είναι η ΕΠΟΠ στο Στρατό ή το ειδικό σώμα που έχουν στην αστυνομία που εκεί πέρα οι προσλήψεις γίνονται στα 28 έτη. Αυτή είναι η αναλογία. Δεν μιλάμε για εποχικούς προσλήψεις μέσω αυτής της διαδικασίας. Το λέω για να μην υπάρχουν παρερμηνείες.

Θα έχουμε το χρόνο να το αναλύσουμε ακόμα παραπάνω στη συνεδρίαση που θα γίνει τις επόμενες ημέρες. Όσον αφορά κάποιες παρατηρήσεις που γίνανε για το σχεδιασμό και τα ενέργεια μέσα, νομίζω κ. Αθανασίου, από την ελληνική λύση το έθεσε, να σας πω ότι μέσα από το ΑΙΓΙΣ είχαμε τη δυνατότητα ούτως ή άλλως να παρουσιάσουμε πριν από λίγες εβδομάδες πάλι στην Επιτροπή Περιβάλλοντος και Περιφερειών το τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ . Στην ουσία πρόσφυση εναερίων και επιγείων μέσων δεκάδων που θα ανανεώσουν το στόλο τον εθνικό το οποίο έχουμε και αυτή τη στιγμή πραγματικά είναι σε κάποιες περιπτώσεις καλοσυντηρημένος μεν αλλά είναι και λίγο στα όρια του.

Συνεπώς από του χρόνου που θα αρχίσουμε να παίρνουμε και τα εναέρια μέσα αυτό θα είναι μια συνεχή ενίσχυση. Δεν σημαίνει ότι φέτος είμαστε πίσω, διότι όπως ξέρετε πολύ καλά έχουμε τα ενοικιασμένα αεροσκάφη και ελικόπτερα μέσω του μηχανισμού που έχει ξεκινήσει από πέρυσι και έχει μια πενταετή διάρκεια.

Συνεπώς φέτος όπως έχω ξαναπεί κατ’ επανάληψη θα επιχειρούν 80 με 85 εναέρια μέσα ανάλογα την διαθεσιμότητα. Σε αυτά θα πρέπει να προσθέσει κανείς και τα 82 drones τα οποία είναι διπλάσια σε σχέση με πέρυσι τα οποία επιχειρούν επί 24ώρου βάσεως με θερμικές κάμερες και πραγματικά μας έχουν δώσει πολύ γρήγορα αποτελέσματα σε περιπτώσεις πυρκαγιών.

Επίσης να πω ότι και όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό του πυροσβεστικού σώματος είναι μια πραγματικότητα και έχουν γίνει βήματα τα τελευταία χρόνια. Ακόμα και αν έχουμε διαφορετική άποψη σε πάρα πολλά θέματα οι αριθμοί είναι συγκεκριμένοι. Το 2019 υπηρετούσαν στο πυροσβεστικό σώμα 14.000 άτομα μόνιμο προσωπικό και εποχικοί και σήμερα έχουμε ξεκινήσει την αντιπυρική περίοδο με 18.000 άτομα.

Δεν νομίζω ότι υπάρχει αυτή τη στιγμή κάποιος άλλος τομέας του δημοσίου που τα τελευταία έξι χρόνια έχει αύξηση το δυναμικό του περίπου 30%. Αυτά είναι δεδομένα συγκεκριμένα και νομίζω δεν αμφισβητούνται. Και θα χαρώ πολύ όταν μετά θα έρθουν και οι φορείς και οι ομοσπονδίες να υπάρχει εκεί πέρα ένας γόνιμος διάλογος με συγκεκριμένα στοιχεία να θέσουμε ζητήματα.

Θα πει κανείς ότι υπάρχουν οργανικά κενά. Βέβαια και υπάρχουν οργανικά κενά. Ούτως ή άλλως στην ουσία με την ρύθμιση που φέρνουμε για τους ΠΕΘ καλύπτουμε κενά οργανικά. Είναι νομοτεχνικό ότι φεύγουν οι οργανικές θέσεις και επανέρχονται μετά από μια 7ετια γιατί στην ουσία καλύπτουν θέσεις. Θα προστεθούν.

Απαντώντας μάλιστα και στον κύριο Δελβερούδη που με ρώτησε κατά πόσο θα προστεθούν ή όχι. Προστίθενται στην ουσία στους υπηρετούντες στον πυροσβεστικό σώμα. Οι 2.500 εποχικοί δεν αλλάζει ο αριθμός. Είναι καμία ξεχωριστή κατηγορία εργαζομένων στο πυροσβεστικό σώμα.

Ο κ. Καζαμίας αναφέρθηκε ότι μεταφέρουμε τις αρμοδιότητες σε μια ανώνυμη εταιρεία. Κυρία Καζαμία επίσης είστε και αρκετά έμπειρος πλέον κοινοβουλευτικά. Δεν είναι ανώνυμη εταιρεία. Είναι η ΚΤΥΠ ΑΕ που στην ουσία είναι ο επίσημος φορέας του ελληνικού κράτους που όσον αφορά τις δημόσιες υποδομές. Είναι ΑΕ με μια μετοχή που ανήκει στο ελληνικό δημόσιο. Δεν είναι ΑΕ, το λέω για να μην δημιουργούνται παρερμηνείες ότι μεταφέρουμε, πάμε σε ιδιότητες, αρμοδιότητες. Είναι η ΚΤΥΠ ΑΕ, ένας στην ουσία δημόσιος φορέας.

Κλείνω με αυτές τις παρατηρήσεις. Πραγματικά καλώ όλους τους συναδέλφους να διαβάσουν σε βάθος το νομοσχέδιο. Θεωρώ ότι πολλές φορές κάνουμε μια επιφανειακή ανάγνωση. Θα δείτε ότι είναι θετικές οι διατάξεις. Καταλαβαίνω ότι πολλές φορές μπορεί να υπάρχουν διαφορετικές απόψεις και πολιτικές και αν θέλετε και ζητήματα πιο στρατηγικά.

Είτε συμφωνούμε σε όλα, είτε διατηρούμε επιμέρους ενστάσεις, το πραγματικό, θεσμικό και πολιτικό διακύβευμα εδώ είναι αν είμαστε έτοιμοι να χτίσουμε ένα κράτος που σε κρίσιμες ώρες λειτουργεί γρήγορα, αποφασιστικά και αποτελεσματικά ή αν θα συνεχίσουμε να συντηρούμε ένα διοικητικό οικοδόμημα που δυσλειτουργεί ή χειρότερα καταρρέει όταν το χρειάζεσαι περισσότερο.

Με αυτές τις σκέψεις σας ζητώ να υπερψηφίσετε επί της αρχής το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου.

Σας ευχαριστώ.»