ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Καλημέρα σας από το Κέντρο Επιχειρήσεων, θα ακολουθήσει επίσημη ενημέρωση εκ μέρους του Υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κύριο Κικίλια.
Παρευρίσκονται μαζί μας ο Γενικός Γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών- Καθηγητής Φυσικής και Ατμόσφαιρας Κλιματολογίας κύριος Χρήστος Ζερεφός εκ δεξιών του κυρίου Υπουργού, και εξ ευωνύμων ο Αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Αντιστράτηγος κύριος Γεώργιος Πουρναράς και ακριβώς δίπλα ο κύριος Γκουντούφας, Δασολόγος- Γενικός Διευθυντής Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ο κύριος Βασίλης Κικίλιας, Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας έχει το λόγο.
Β. ΚΙΚΙΛΙΑΣ: Καλή σας ημέρα από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Μετά από 15 μέρες ακραίων κλιματικών φαινομένων, συνεχούς καύσωνα, έντονης ξηρασίας, ισχυρών ανέμων και ενός δεκαημέρου με πάνω από 600 φωτιές στη χώρα, εκ των οποίων 10 σε μεγάλη έκταση, και πολλά μέτωπα, σήμερα είναι η πρώτη μέρα που στο χάρτη πρόβλεψης κινδύνου πυρκαγιάς δεν βρισκόμαστε στο κόκκινο, σε κατάσταση συναγερμού, αλλά βρισκόμαστε στο πορτοκαλί, σε πολύ αυξημένη ετοιμότητα.
Μας δίνεται έτσι η δυνατότητα να προχωρήσουμε με ψυχραιμία, διαφάνεια και ειλικρίνεια σε έναν πρώτο απολογισμό, αυτής της πολύ δύσκολης για όλους περιόδου, με κορύφωση την τραγική απώλεια των δύο πιλότων μας εν ώρα υπηρεσίας στην Κάρυστο, επιχειρώντας κατάσβεση με αυτοθυσία και ηρωισμό.
Αυτοθυσία και ηρωισμός είναι τα χαρακτηριστικά όλων όσοι δίνουν μάχες με τις φωτιές, των πυροσβεστών μας, των αστυνομικών, των στρατιωτικών, των λιμενικών, των ανθρώπων της πολιτικής προστασίας, των εθελοντών, αλλά και των κατοίκων στις πληγείσες περιοχές.
Δεν είμαστε εδώ κυρίες και κύριοι για να ωραιοποιήσουμε την κατάσταση, αλλά για να παραθέσουμε τα δεδομένα και τα πραγματικά γεγονότα, ακριβώς όπως έχουν συμβεί.
Τις ημέρες αυτές εκδηλώθηκαν 667 πυρκαγιές, δηλαδή πάνω από 60 πυρκαγιές την ημέρα, σχεδόν σε όλη τη χώρα. Δυστυχώς για μία ακόμη χρονιά η συντριπτική τους πλειοψηφία προκλήθηκε από ανθρώπινο χέρι. Ήταν εμπρησμοί, είτε από εγκληματική αμέλεια, είτε από πρόθεση και για άλλη μία χρονιά υπάρχουν συγκεκριμένες καταγγελίες για ταυτόχρονη εκδήλωση πυρκαγιών στην ίδια περιοχή σε κοντινές αποστάσεις.
Η διαφορά με άλλες χρονιές, όπως θα σας εξηγήσει πιο αναλυτικά και ο κύριος καθηγητής ο κύριος Ζερεφός, ήταν οι καιρικές συνθήκες υπό τις οποίες κλήθηκε ο κρατικός μηχανισμός να διαχειριστεί αυτές τις 667 εστίες.
Η κλιματική κρίση, που έδωσε έναν ιστορικά πρωτοφανή σε διάρκεια καύσωνα, είναι εδώ. Δεν είναι θεωρία, είναι βίωμα. Δεν είναι φέτος μόνο, θα είναι διαρκής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Για να καταλάβετε, την τελευταία δεκαετία ακραίο καύσωνα σε συνδυασμό με ισχυρούς ανέμους είχαμε μία ημέρα το 2012, δύο ημέρες το 2019 και ένα τριήμερο το 2021.
Άρα η κατάσταση επιδεινώνεται, όπως δείχνουν τα στοιχεία, και πρέπει πολιτικοί, κρατικός μηχανισμός και πολίτες με μεγάλη υπευθυνότητα και σοβαρότητα να αντιμετωπίσουμε αυτή τη νέα συνθήκη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Πολιτικής Προστασίας, όπως θα τα ακούσετε σε λίγο και από τον Αρχηγό μας, τον Αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος, τον Αντιστράτηγο Πουρναρά, από το 2003 που ξεκίνησε να εκδίδεται ο χάρτης επικινδυνότητας πυρκαγιάς ποτέ άλλοτε δεν είχαμε χάρτη με κατηγορίες πολύ υψηλού κινδύνου σε κατάσταση συναγερμού για πέντε συνεχόμενες ημέρες και σε τόσες περιφέρειες.
Το Πυροσβεστικό Σώμα κατάφερε να θέσει υπό έλεγχο την πλειονότητα των 667 πυρκαγιών, ενεργώντας άμεσα και αποτελεσματικά, πράγμα καθόλου εύκολο δεδομένων των συνθηκών.
Ωστόσο 10 πυρκαγιές στα Δερβενοχώρια, Λουτράκι, Κουβαρά, Αίγιο, Λακωνία, Βοιωτία, Λαμία, Κάρυστο, Ρόδο, Νέα Αγχίαλο, πήραν μεγάλες διαστάσεις. Δοκίμασαν σκληρά τα όρια και τις αντοχές όλων και πάνω απ΄ όλα των κατοίκων αυτών των περιοχών. Κόστισαν τη ζωή τριών συνανθρώπων μας, που δυστυχώς δεν απομακρύνθηκαν παρά την προειδοποίηση των Αρχών, και οι φωτιές προκάλεσαν τον τραυματισμό 74 πυροσβεστών.
Πρώτη προτεραιότητά μας σε συνθήκες υψηλού κινδύνου ήταν είναι και θα είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Τα υπόλοιπα σημαντικά μεν, αλλά έπονται.
Η έγκαιρη χρήση του 112 και ο συντονισμός όλων των εμπλεκόμενων στις εκκενώσεις, δηλαδή της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας, του Λιμενικού, της τοπικής αυτοδιοίκησης- με μεγαλύτερη επιχείρηση εκκένωσης αυτή της Ρόδου, όπου όπως γνωρίζετε πάνω από 20.000 Έλληνες πολίτες και ξένοι τουρίστες μεταφέρθηκαν με ασφάλεια- για μια ακόμα φορά λειτούργησαν αποτελεσματικά σώζοντας ανθρώπους.
Το τίμημα της οικολογικής, κοινωνικής και οικονομικής καταστροφής είναι σημαντικό. Αλλά το κράτος θα κάνει ό,τι πρέπει και ό,τι οφείλει προκειμένου να ανακουφίσει άμεσα τους πληγέντες και να αποκατασταθούν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα γίνεται οι πληγείσες περιοχές.
Αυτό που λένε οι πολίτες, αυτό που λέτε, ότι κάθε καλοκαίρι καιγόμαστε, μας καίνε. Πρέπει να απαντηθεί, πράγματι η Ελλάδα, όπως και όλες οι χώρες της Μεσογείου, φλέγονται και πληρώνουν βαρύ τίμημα και φέτος.
Έχουμε ήδη 400.000 στρέμματα καμένα. Αυτή είναι η μέχρι σήμερα καταγραφή. Με μέσο όρο τα 500.000 στρέμματα ετησίως.
Στο εύλογο ερώτημα, αν στην χώρα μας καίγονται περισσότερα στρέμματα δασικών εκτάσεων ή λιγότερα σε σχέση με τις υπόλοιπες μεσογειακές χώρες, τις χώρες του Νότου, δηλαδή, που βρέχονται από την Μεσόγειο, με συγκριτικά στοιχεία τα οποία βρήκαμε και είναι πάνω από δεκαετία, η απάντηση είναι όχι.
Μακάρι και μακριά από εμάς η άποψη ότι όλα έχουν γίνει σωστά. Αυτό που έγινε ήταν συνολικά το καλύτερο δυνατό επιχειρησιακά, υπό τις ισχύουσες συνθήκες.
Παρ’ ότι έχουμε επενδύσει και χτίσει συστηματικά σε μέτρα πρόληψης, έχουμε προβλέψει να έχουμε τον μεγαλύτερο αριθμό πτητικών μέσων κατάσβεσης, παρ’ ότι είχαν διατεθεί πολύ υψηλά κονδύλια για τον έγκαιρο καθαρισμό, παρ’ ότι είχαν εκπονηθεί έγκαιρα τα αντιπυρικά σχέδια, θα τα αναλύσει αυτά ο κύριος γενικός διευθυντής Δασών, ο κύριος Μαντούφας, ο βαθμός δυσκολίας επιχειρησιακά αποδείχθηκε πολύ μεγάλος.
Σε επόμενο χρόνο, το έχω ήδη πει, όταν θα γίνει αποτίμηση της απόδοσης του κρατικού μηχανισμού και όπου επισημανθούν επί μέρους αδυναμίες ή λάθη, ασφαλώς θα ληφθούν υπ' όψιν.
Δεν στρουθοκαμηλίζουμε. Βλέπουμε την πραγματικότητα κατάματα. Βελτίωση, ενίσχυση, αναθεώρηση, ειδικά όταν έχουμε πρωτοφανή συμβάντα όπως το να περνάει η φωτιά αντιπυρική ζώνη πλάτους 200 μέτρων και να εμφανίζονται πυροστρόβιλοι με θερμοκρασία 1.000 βαθμούς Κελσίου.
Αυτά πρέπει να γίνουν. Όπως είπα και πριν, η κλιματική κρίση δεν θα φύγει. Θα ζήσουμε μαζί της και οφείλουμε να προσαρμόσουμε ανάλογα τις πολιτικές μας σε όλα τα επίπεδα. Και αυτό θα κάνουμε με σοβαρό σχεδιασμό, με σκληρή συστηματική δουλειά και με τα πλέον σύγχρονα τεχνολογικά μέσα.
Σας ευχαριστώ.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Σας ευχαριστώ κύριε Υπουργέ. Δίνουμε το λόγο στο διακεκριμένο επιστήμονα, τον Γενικό Γραμματέα τη Ακαδημίας Αθηνών, Καθηγητής Φυσικής, Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας, κύριο Χρήστο Ζερεφό. Κύριε Καθηγητά έχετε το λόγο.
Χ. ΖΕΡΕΦΟΣ: Ευχαριστώ κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι. Καταρχάς, θέλω να ευχαριστήσω τον κύριο Υπουργό για την πρόσκληση που μου έκανε. Να σας πω σαν εμπειρογνώμονας στα θέματα της κλιματικής αλλαγής, αυτά τα οποία βλέπουμε εμείς και αυτά για τα οποία όπως οι περισσότεροι από εσάς ξέρετε.
Φωνάζω εδώ και 40 χρόνια. Η κλιματική κρίση ήρθε. Το έτος 2023 θα πρέπει να το γράψετε ότι θα το θυμόμαστε. Όπως θυμόμαστε και το έτος 2021, θυμόμαστε και το έτος 2019, θυμόμαστε το έτος 2012.
Από εκεί ξεκίνησε ο κύριος Υπουργός να λέει για αριθμό ακραίων ημερών με ακραίες συνθήκες ανέμου και καύσωνα. Αλλά εγώ θα σας πω και πιο πίσω κύριε Υπουργέ. Το 2007 δεν θα πρέπει να το ξεχνάμε, δεν υπήρχαν τότε οι χάρτες, έγιναν μετά.
Αλλά, χωρίς να υπάρχουν χάρτες, υπήρχαν τα στοιχεία και σας διαβεβαιώ ότι η κατάσταση 5 ήταν δύο μέρες το 2007 και άλλη μία μέρα ήταν το 1987.
Τι έγινε πριν το 1987; Γιατί υπάρχουν και ορισμένοι που υποστηρίζουν ότι πάντα είχαμε καύσωνες. Είναι αλήθεια. Αλλά οι καύσωνες είναι γνωστοί 2.500 χρόνια, από τα γραπτά του Αριστοτέλη, τους αναφέρει ως καύματα, τα οποία όμως διαρκούσαν μια- δυο μέρες και τα αποτελέσματά τους στους ανθρώπους μειώνονταν από τους ετήσιες ανέμους, τα μελτέμια.
Αυτά ήταν στο παρελθόν. Σοβαρός καύσωνας ξεκίνησε στην ανθρωπόγενο περίοδο το 1987 για την Ελλάδα, στη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη από το 2003.
Ο καύσωνας του 1987 είχε 3.000 θύματα θερμοπληξίας μόνο στη χώρα μας. Ο καύσωνας του 2003 σε Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία είχε 70.000 θερμόπληκτους.
Άλλοι καύσωνες που ήρθαν μετά σε εμάς, όπως ακούσατε, ήρθαν σχεδόν στα μονά χρόνια, δηλαδή και το 2019 και το 2021, και τώρα το 2023. Και κάθε χρόνο γίνονται και πιο πολλές οι μέρες που το επίπεδο επικινδυνότητας, δηλαδή του συνδυασμού αέρα με καύσωνα, είναι 5 το οποίο είναι σημαντικό.
Γιατί βαθμιαία, όχι μόνο εμφανίζονται καύσωνες, αλλά εμφανίζονται και οι συνθήκες που ευνοούν την πυρκαγιά, κυρίως τη διάδοση της πυρκαγιάς.
Σας είπα πριν ότι το έτος 2023 θα το θυμόμαστε, γιατί είναι το έτος που μια ολόκληρη ζώνη υποφέρει. Ξεκινάμε από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, πάμε στην Ευρώπη και προχωράμε μέχρι την Κίνα.
Τι έχει συμβεί αυτό το έτος από το Γενάρη μέχρι τώρα; Συνέβη πολύ ακραία χιονόπτωση στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, στον Καναδά, ήπιος χειμώνας στην Ευρώπη και κάπως δριμύς στην Κίνα.
Στη συνέχεια, αν εστιάσουμε στη χώρα μας, ο ήπιος χειμώνας οδήγησε στο να χάσουμε το μισό ύψος βροχής σε όλη την Ελλάδα, χάσαμε το μισό νερό φέτος. Αποτέλεσμα είναι η σχετική υγρασία του εδάφους να έχει μειωθεί, ιδίως στις περιοχές που πάσχουν από λειψυδρία, όπως είναι οι ανατολικές και κυρίως νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας από τη Λακωνία, ανεβαίνοντας επάνω στην Αργολίδα και πιο βόρεια στην Θεσσαλία.
Επομένως άρχισε να ωριμάζει μία κατάσταση επικινδυνότητας για την εξάπλωση των πυρκαγιών. Η σχετική υγρασία- το ξέρουν πολύ καλά οι δασολόγοι μας- του εδάφους σε πολλές περιοχές κατέβηκε κάτω από 10%, το οποίο είναι το ακραίο όριο για διάδοση δασικών πυρκαγιών.
Τα δασικά οικοσυστήματα της Ελλάδος είναι από τα πιο όμορφα, αλλά και τα πιο ευαίσθητα στον κόσμο. Δε μιλάω μόνο στην Ευρώπη ούτε μόνο στη Μεσόγειο. Το δασικό μας οικοσύστημα το οποίο υποστηρίζει την αναγέννηση του δάσους αν καεί, είναι απαραίτητο, χωρίς αυτό δεν μπορεί να αναγεννηθεί κανένα δάσος.
Άρα αν το προστατεύσουμε αυτό, όπως ξέρουν οι δασολόγοι μας, τότε υπάρχει ελπίδα να αναγεννηθεί, όπως έχουν αναγεννηθεί πάρα πολλές φορές δάση γύρω από την χώρα μας. Στην χώρα μας και γύρω.
Δυστυχώς, το θέμα της προστασίας των δασών είναι πάρα πολύ δύσκολο. Γιατί; Διότι υπάρχει η πρόληψη, όπως πολύ σωστά και η προσαρμογή, όπως είπε ο κύριος Υπουργός. Μου άρεσε που το αναφέρατε αυτό, κύριε Υπουργέ. Για τον εξής λόγο. Διότι το κόστος γενικά της κλιματικής αλλαγής το έχουμε υπολογίσει για την Τράπεζα της Ελλάδος, όπως ξέρετε. Αν δεν κάνουμε τίποτα στο τέλος του αιώνα θα ξεπεράσει τα 700.000.000.000 ευρώ. Μέσα σε αυτό το κόστος συμπεριλαμβάνονται και απώλειες δάσους.
Εάν προσαρμοστούμε, το κόστος αυτό μειώνεται στα 400 δις ευρώ. Δηλαδή, στο μισό περίπου. Το οποίο είναι σημαντικό. Τι είναι η προσαρμογή;
Η προσαρμογή είναι τα μέτρα, η προσαρμογή είναι η γνώση, η ενημέρωση και η έγκαιρη παρέμβαση. Αλλά αν και όλες οι υποδομές, ανάλογες με αυτές που ανέφερε ο κύριος Υπουργός, οι οποίες ασφαλώς δεν επαρκούν, γιατί πλέον ότι έχετε να αντιμετωπίσετε 500 πυρκαγιές, είναι προφανές ότι δεν υπάρχουν άπειρα μέσα.
Αλλά η στρατηγική σίγουρα επιδέχεται βελτίωσης. Ξέρετε γιατί, κύριε Γενικέ, επιδέχεται βελτίωσης; Γιατί τώρα δεν έχετε την στρατηγική για το κλίμα το οποίο διδαχθήκατε στις μεταπτυχιακές σας σπουδές.
Τώρα οι μεταπτυχιακές σας σπουδές, όλων μας, και οι δικές μου, είναι παρωχημένες. Διότι η κλιματική κρίση έρχεται και δημιουργεί μια πλήρη αποσταθεροποίηση του κλίματος παγκοσμίως.
Οι δασικές πυρκαγιές που βλέπουμε σήμερα, φτάνουν και μπορούν να φτάσουν το 1 χιλιόμετρο υψόμετρο. Αυτό στο παρελθόν δεν υπήρχε. Οι δασικές πυρκαγιές ήταν γνωστές ότι πήγαιναν μέχρι τα 500 μέτρα.
Η πρώτη φορά που φάνηκε ότι μπορούν να φτάσουν και να περάσουν το χιλιόμετρο έγινε στην Πελοπόννησο το 2007. Και η αιτία ήταν οι φοβεροί άνεμοι- 150 χιλιόμετρα την ώρα- επί πέντε σθνεχείς ημέρες. Δεν έχει ξαναγίνει ποτέ στην ιστορία της Κλιματολογίας της χώρας μας.
Επομένως, επειδή έχουμε αυτή την κλιματική κρίση, η οποία μας οδηγεί σε εξ’ ανάγκης αναθεώρηση όλων των στρατηγικών τις οποίες εφαρμόσαμε, όχι μόνο εμείς και οι άλλες χώρες της Μεσογείου.
Ένας συνάδελφος με πήρε από την Αλγερία και μου λέει, δεν μπορούν να το πιστεύουν εδώ, διότι αυτός είναι από τους λίγους οι οποίοι φώναζαν για την ανάγκη προστασίας και είχαν και ανθρώπινα θύματα .
Εδώ κάπου θα κλείσω, με την παράκληση πρώτα απ’ όλα, σε εσάς τους δημοσιογράφους, να μεταφέρετε ακριβώς αυτά που λέει η σημερινή επιστήμη και τη σημερινή επιστήμη καλό είναι να την ακούμε από πηγές έγκριτες, διότι υπάρχει και μία τάση ίσως υπερβολής από ορισμένους επιστήμονες ανά τον κόσμο. Δεν είναι ελληνικό φαινόμενο.
Να αποδίδουν τα φαινόμενα αυτό το εξαιρετικό έτος φέτος, για παράδειγμα στο Ελ Νίνιο. Το Ελ Νίνιο είναι ένα σπουδαίο φαινόμενο και είμαι ένας εξ’ αυτών οι οποίοι το βρήκαν αυτό το φαινόμενο να πηγαίνει μέχρι τη στρατόσφαιρα, μέχρι τα 25 χιλιόμετρα.
Η δημοσίευσή μου ήταν του 1985. Το λέω δηλαδή μετά λόγου γνώσεως. Το Ελ Νίνιο το οποίο επικαλούνται άνθρωποι υποτίθεται εγνωσμένου κύρους, ακόμα δεν έχει φτιαχτεί. Τώρα φτιάχνεται.
Επομένως δεν είναι αυτή η αιτία. Αντίθετα, υπάρχει μια υπερθέρμανση σε όλη την Ανατολική Ακτή, στα νερά των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και υπάρχει και μια υπερθέρμανση της Μεσογείου την οποία δεν μπορούμε να την πιστέψουμε.
Για παράδειγμα στο Μαϊάμι η θάλασσα έχει 28 – 29 βαθμούς θερμοκρασία. Δηλαδή, είναι σαν να κολυμπάτε είτε στο Μαϊάμι, είτε στην Αλεξάνδρεια, έχει την ίδια θερμοκρασία.
Αυτές οι αλλαγές είναι πολύ μεγάλες, πιστέψτε με, είναι τόσο μεγάλες όση η ενέργεια που στέλνει ο ήλιος κάθε δευτερόλεπτο. Τεράστιες αλλαγές.
Καλούμαστε να προσαρμοστούμε, να τις αντιμετωπίσουμε και εύχομαι κύριε Υπουργέ και εσάς Αρχηγέ, γιατί μεγάλο βάρος πέφτει σε εσάς, δυσανάλογο με το μέγεθος της καταστροφής.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Σας ευχαριστούμε κύριε Καθηγητά. Το λόγο ο Αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Αρχιστράτηγος κύριος Γεώργιος Πουρναράς. Κύριε Αρχηγέ.
Γ.ΠΟΥΡΝΑΡΑΣ: Κατ΄ αρχάς, θα ήθελα ξεκινώντας εκ μέρους του συνόλου του πυροσβεστικού προσωπικού να εκφράσω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στις οικογένειες των δύο θανόντων πιλότων οι οποίοι επιχειρούσαν στην περιοχή της Καρύστου, των ηρωικών μας πιλότων, καθώς επίσης και στις οικογένειες των τριών θυμάτων που έχασαν τη ζωή τους στις πυρκαγιές. Το Πυροσβεστικό Σώμα πονάει μαζί τους, όσο και οι οικογένειές τους.
Ο κύριος καθηγητής περιέγραψε αναλυτικά το τι είχαμε να αντιμετωπίσουμε αυτό το 15νθήμερο. Εγώ θα περιγράψω μόνο με τρεις λέξεις και θα μου επιτρέψετε να χρησιμοποιήσω την έκφραση το «τρίγωνο του διαβόλου» το οποίο ήταν οι υψηλές θερμοκρασίες, η χαμηλή σχετική υγρασία και ο άνεμος βέβαια. Αυτές οι συνθήκες δυστυχώς ευνοούσαν και την έναρξη των πυρκαγιών, αλλά και την ταχύτατη εξάπλωσή τους.
Ειδικότερα η πυρκαγιά της Μαγνησίας αλλά και κάποιες άλλες πυρκαγιές ήταν αυτό που εμείς χαρακτηρίζουμε επιθετικές πυρκαγιές και πάρα πολύ δύσκολα αντιμετωπίσιμες. Το σύνολό του πυροσβεστικού προσωπικού έχει τεθεί σε γενική επιφυλακή από την έναρξη των πυρκαγιών που μας απασχόλησαν, έχουν ανακληθεί όλες οι άδειες και όλοι οι πυροσβέστες και οι πυροσβέστριες είναι στο πεδίο.
Και με την ευκαιρία θα ήθελα να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους τους επαγγελματίες, μόνιμους πυροσβέστες, πενταετούς υποχρέωσης, εποχικούς, εθελοντές, για τον πραγματικά τιτάνιο αγώνα που δίνουν στα πεδία, ξεπερνώντας πολλές φορές τον εαυτό τους και ξεπερνώντας και σωματικά και ψυχικά όρια.
Επίσης ένα μεγάλο ευχαριστώ στους εθελοντές αλλά και στους απλούς πολίτες οι οποίοι έτρεξαν και συνέδραμαν με οποιοδήποτε μέσο στο να μπορέσουμε να φέρουμε εις πέρας την αποστολή μας.
Δε θα ήθελα να σταθώ σε αριθμούς, πιστεύω ότι τα στοιχεία σας έχουν διατεθεί, τα ανέφερε και ο κύριος Υπουργός, μόνο σε δύο-τρία νούμερα.
Το Πυροσβεστικό Σώμα καθημερινά είχε να αντιμετωπίσει 60 έως 80 ενάρξεις, μιλάμε για 60 έως 80 διαφορετικές πυρκαγιές και σε όλες αυτές τις πυρκαγιές έπρεπε να διατεθούν και επίγειες και εναέριες δυνάμεις. Ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα, το οποίο θεωρώ ότι διαχειρίστηκε κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο επιχειρησιακά.
Στην πυρκαγιά της Ρόδου έγινε μια πάρα πολύ μεγάλη επιχείρηση, με 350 άτομα πυροσβεστικό προσωπικό και καθημερινά επιχειρούσαν 12 με 15 εναέρια μέσα.
Θα πάω λίγο στην πυρκαγιά της Μαγνησίας, για να καταλάβουμε το μέγεθος της απασχόλησης του προσωπικού, στην πυρκαγιά της Μαγνησίας από ώρα 11:30 ως ώρα 16:00 είχαμε εννέα ενάρξεις πυρκαγιών. Σε ένα νομό, εννέα διαφορετικές ενάρξεις.
Και σε όλες αυτές θα έπρεπε να απασχολήσουμε και επίγεια μέσα και εναέρια. Βέβαια, σε όλες αυτές τις πυρκαγιές υπήρξαν ενισχύσεις από όμορες υπηρεσίες, από Περιφέρειες γειτονικές καθώς επίσης και από την Αττική.
Δεν θα ήθελα να επεκταθώ περισσότερο. Απλά να πω ότι γίνεται ένας τιτάνιος αγώνας, δίνεται μια μεγάλη μάχη. Είμαστε εδώ, είμαστε παρόντες. Έχουμε ένα δύσκολο δρόμο μπροστά μας ακόμη.
Ο Έλληνας πολίτης να εμπιστεύεται το Πυροσβεστικό Σώμα. Θα είναι δίπλα του και θα δώσει όλες του τις δυνάμεις, ξεπερνώντας όλα τα όρια, ψυχικά και σωματικά, για να μπορέσουμε να προασπίσουμε πρώτα την ανθρώπινη ζωή, μετά την ανθρώπινη περιουσία και φυσικά το φυσικό μας περιβάλλον. Ευχαριστώ.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Δίνουμε τον λόγο στον κύριο Ευάγγελο Γκουντούφα, τον Γενικό Διευθυντή Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Κύριε Γκουντούφα, έχετε τον λόγο.
Ε. ΓΚΟΥΝΤΟΥΦΑΣ: Καλημέρα και από εμένα. Ξεκινώντας την σημερινή παρουσίαση θα ήθελα να ξεκινήσω από το να παρουσιάσω πολύ γρήγορα και πολύ συνοπτικά τις αρμοδιότητες της Δασικής Υπηρεσίας γιατί πέρα από όλα τα άλλα πρέπει να ξεδιαλύνουμε και κάποιους μύθους και να βγούμε προς τα έξω με κάποιες αλήθειες.
Η Δασική Υπηρεσία είναι υπεύθυνη για την πρόληψη, και όταν λέω την πρόληψη είναι τον σχεδιασμό και την υλοποίηση όλων των έργων πρόληψης σε συνεργασία με την Πυροσβεστική Υπηρεσία και με τις υπηρεσίες της Πολιτικής Προστασίας.
Επίσης, η δασική υπηρεσία από 2019 που πέρασε το θεσμικό πλαίσιο, είναι δίπλα στην Πυροσβεστική Υπηρεσία σε επίπεδο ενιαίου συντονιστικού κέντρου, είναι καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους εδώ, δύο ανώτερα στελέχη της Γενικής Διεύθυνσης Δασών, είναι σε καθημερινή βάση εδώ και συνδράμουν το Πυροσβεστικό Σώμα, παρέχοντας όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σε ότι αφορά το φυσικό αντικείμενο.
Και αυτό το λέω, είτε αναφέρονται οι δασικοί υπάλληλοι, είτε δεν αναφέρονται, είτε ακούγονται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ,είτε δεν ακούγονται.
Και φυσικά είναι υπεύθυνοι για την αποκατάσταση, για την ταχεία αποκατάσταση όλων των κατεστραμμένων περιοχών δασικού περιβάλλοντος ώστε να προσλάβουμε τις δυσάρεστες συνέπειες, κυρίως στους οικισμούς.
Αν θέλουμε να σταθούμε σε μία τεράστια μεταρρύθμιση που ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε, ήταν η κάθετη υπαγωγή των δασικών υπηρεσιών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος.
Μετά από το έτος 1997 που οι δασικές υπηρεσίες έφυγαν από την κεντρική υπηρεσία, περιπλανήθηκαν στην Περιφέρεια, στις Περιφέρειες στην αρχή, μετά στις Αποκεντρωμένες διοικήσεις.
Το 2021 τον Αύγουστο ξεκίνησε η κάθετη υπαγωγή τους ,η οποία ολοκληρώθηκε διοικητικά και τυπικά τον Ιούνιο του 2022 και πλέον αποτελούν κάθετα υπαγόμενες δασικές υπηρεσίες περιφερειακές δασικές υπηρεσίες της νεοσύστατης Γενικής Γραμματείας Δασών που είχε καταργηθεί το έτος 1993 και δημιουργήθηκε το έτος 2022.
Και όλα αυτά περιλαμβάνονται και μέσα αποτελούν άξονες και της εθνικής στρατηγικής για τα δάση που επιτέλους η χώρα μας έχει αποκτήσει.
Τι έχουμε κάνει μέχρι τώρα. Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια ήταν δυσανάλογη η κατανομή των πιστώσεων μεταξύ πρόληψης και καταστολής. Αυτό τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει και μεταβάλλεται, χωρίς να μειώνονται οι πιστώσεις της καταστολής δίδονται αρκετά πολύ μεγάλες πιστώσεις για τα έργα πρόληψης και θα αναφερθώ στη συνέχεια με συγκεκριμένα νούμερα.
Όπως έχετε ακούσει ήδη και θα έχετε πληροφορηθεί από το έτος 2022 από τον Μάρτιο του 2022 ξεκινώντας την προετοιμασία από το Φεβρουάριο του 2022 υλοποιούμε τα λεγόμενα έργα πρόληψης, με την κωδική ονομασία Αntinero.
Αυτά μέχρι τώρα έχουν υλοποιηθεί σε τρεις συνεχόμενες φάσεις, δηλαδή επί της ουσίας δεν έχουν σταματήσει ποτέ να υλοποιούνται, είναι συνεχώς εκτελούμενα έργα, διότι ακούμε να κυκλοφορούν διάφορες ειδήσεις ότι γίνονται καθαρισμοί ετεροχρονισμένα, ότι γίνονται καθαρισμοί και έργα μέσα στην αντιπυρική περίοδο και θα σας εξηγήσω συγκεκριμένα τι εννοώ.
Το έτος λοιπόν 2022 πήραμε μια πολύ γενναία χρηματοδότηση με πρωτοβουλία του τότε αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών και νυν Υπουργού Περιβάλλοντος, του κυρίου Σκυλακάκη, από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 50 εκατομμύρια για το σχέδιο προστασίας δασών ένα (1).
Και υλοποιήσαμε αμέσως τα έργα αυτά, τα οποία ξεκίνησαν να υλοποιούνται τον Απρίλιο με Μάιο του 2022 και ολοκληρώθηκαν Νοέμβριο με Δεκέμβριο του 2022. Μιλάμε για αριθμό προσκλήσεων 8 και αριθμό συμβάσεων 20. Συνολικός προϋπολογισμός περίπου 39 εκατομμύρια από τα 50 τα οποία σας προανέφερα και θα σας πω τι έγιναν και τα υπόλοιπα.
Η μεγάλη επιτυχία αυτού του έργου οδήγησε τις Δασικές Υπηρεσίες, τις υποστελεχωμένες Δασικές Υπηρεσίες, να ζητούν να ενταχθούν και άλλα έργα, με αποτέλεσμα κατόπιν άμεσης ανταπόκρισης και συνεργασίας Υπουργείου Περιβάλλοντος με Υπουργείο Οικονομικών να εντάξουμε άλλα 22 εκατομμύρια από τον τακτικό προϋπολογισμό, δηλαδή από εθνικές πιστώσεις και έτσι να τρέξουμε τη δεύτερη φάση του antinero 1, το antinero 1Β.
Αυτό λοιπόν ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2022 και ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο με Μάιο του 2023, διότι παρεμβάλλονται οι χειμερινοί μήνες, οι οποίοι όπως καταλαβαίνετε ευνόητα και εύλογα έργα στο ευρύτερο φυσικό περιβάλλον και στα βουνά με καιρικές συνθήκες δύσκολες δεν μπορούν να εκτελεστούν τους χειμερινούς μήνες, διότι είναι σαν να πετάμε λεφτά, χρήματα, τζάμπα.
Αυτό, λοιπόν, είχε πέντε προσκλήσεις, 11 συμβάσεις, συνολικό προϋπολογισμό με τις εκπτώσεις 18.000.000 περίπου. Και μπήκαμε στην, στο Αντινέρο 2, το οποίο ήτανε με νέα χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, 86.000.000.
16 προσκλήσεις εκ των οποίων οι 11 προσκλήσεις με εγκεκριμένες μελέτες των Δασικών Υπηρεσιών και πέντε προσκλήσεις με την διαδικασία της, του έργου μελέτη- κατασκευή.
Αυτό ξεκίνησε να, ξεκίνησαν να υλοποιούνται τα έργα Μάιο- Ιούνιο, και την σημερινή χρονική συγκυρία στην οποία μιλάμε είναι σε πλήρη εξέλιξη όλα τα έργα. Μιλάμε για 45 συμβάσεις τα οποία εκτελούνται στο σύνολο της χώρας.
Είναι στην διάθεση σας οι χάρτες με όλα τα στοιχεία κατανομής στον ελλαδικό χώρο. Θα σας αφήσω ένα φάκελο σε όλους σας, που είναι όλα καταγεγραμμένα μέσα, και οι συμβάσεις, και οι προϋπολογισμοί, και οι μελέτες, όλα τα απαιτούμενα στοιχεία για να δείτε τι εννοούμε με όλα αυτά.
Ποιος είναι ο στόχος αυτών των έργων; Όποιος πιστεύει ότι με τα έργα αυτά θα εξαλείψουμε το φαινόμενο των δασικών πυρκαγιών είναι στην σφαίρα της ουτοπίας. Και το λέω ξεκάθαρα και το λέω με όλη την ευθύνη αυτών που λέω.
Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι το εξής. Όπως είπε και ο υπουργός, είχαμε 667 πυρκαγιές. Εμάς μας ενδιαφέρει η συντριπτική πλειοψηφία, να μην πω το σύνολο των δασικών πυρκαγιών, να δημιουργήσουμε τέτοιες συνθήκες ώστε να μην εξελίσσονται σε μέγα περιστατικά.
Περιστατικά πυρκαγιών είχαμε, έχουμε και θα έχουμε πάντα. Είναι μεσογειακή, είμαστε μεσογειακή χώρα, έχουμε μια βλάστηση η οποία χαρακτηρίζεται ως πυρόφιλη.
Και με τις συνθήκες της κλιματικής κρίσης που ο καθηγητής ανέλυσε, καταλαβαίνετε τι εκρηκτικό μείγμα δημιουργείται.
Είναι πολύ σωστό αυτό που είπε ο καθηγητής μας, ότι θα πρέπει να προσαρμόσουμε όλο τον σχεδιασμό μας αντλώντας τα απαραίτητα στοιχεία από την διεθνή επιστήμη, πάνω στο ζήτημα της κλιματικής κρίσης.
Στα έργα αυτά συνεργαστήκαμε με το υπουργείο Πολιτισμού κάνοντας μια τεράστια προσπάθεια να προστατεύσουμε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους, τον περιβάλλοντα χώρο.
Αυτό ξεκίνησε από πέρυσι και φέτος έχουμε εντάξει και ότι άλλο, υπερβαίνοντας και τις τυπικές αρμοδιότητές μας, μπαίνοντας μέσα και σε περιοχές εντός σχεδίου προτάσσοντας το δημόσιο συμφέρον.
Όπως επίσης βέβαια εννοείται ότι συνεργαστήκαμε με όλους τους συνδέσμους, ειδικά στην Αττική με το Σύνδεσμο Προστασίας και Ανάπτυξης Υμηττού, με της Πεντέλης, ακόμα και με τη WWF HELLAS έχουμε συνεργαστεί προκειμένου να τρέξουμε έργα πρόληψης και να δώσουμε τα απαραίτητα εργαλεία και στο πυροσβεστικό σώμα, αλλά και στην πολιτική προστασίας όπως είναι το αντί πυρ, ή η προδιαγεγραμμένη καύση.
Για να πω και που πήγαν τα υπόλοιπα χρήματα από τα 50.000.000 της πρώτης φάσης του Antinero 1, είναι η πρώτη φορά που η χώρα μας θα αποκτήσει αντιπυρικές μελέτες, σχέδια αντιπυρικής προστασίας.
Μιλάμε για 39 περιοχές της χώρας επιπέδου χωρικής αρμοδιότητας δασαρχείου ή διεύθυνσης δασών άνευ δασαρχείου και με σύγχρονες τεχνικές προδιαγραφές, με πολύ σφιχτό χρονοδιάγραμμα, 6 μήνες ολοκλήρωση, 3 μήνες η πρώτη φάση, σφιχτή συνεργασία μεταξύ δασικής πυροσβεστικής, Περιφέρειας και Δήμων για να αναδειχθούν όλα τα απαραίτητα έργα, όλες οι απαραίτητες υποδομές που πρέπει να γίνουν και όλα τα κρίσιμα οικοσυστήματα, οι κρίσιμες ζώνες μίξης δάσους – οικισμού, που πρέπει να επέχουμε για να προστατεύσουμε όλους αυτούς τους οικισμούς, είτε φέρουν, είτε δεν φέρουν το τεκμήριο της κυριότητας.
Και επειδή φαντάζομαι ότι οι περισσότεροι από εσάς κάνετε κα περιβαλλοντικό ρεπορτάζ, καταλαβαίνετε τι εννοώ, όταν λέω, είτε φέρουν, είτε δεν φέρουν το τεκμήριο της κυριότητας.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Σας ευχαριστώ κύριε Γκουντούφα. Θα ακολουθήσουν ερωτήσεις.
Μ. ΜΟΥΡΕΛΑΤΟΥ: Θέλουμε τώρα όλοι να ρωτήσουμε πολλά πράγματα και για τη χθεσινή επιχείρηση στην Αγχίαλο. Αν προλάβουμε και για τους εμπρησμούς που έχει αναδειχθεί το θέμα.
Θα σταθώ σε κάτι που είπατε στο τέλος στην τοποθέτηση σας, γιατί κλιματική κρίση είπατε ότι δεν θα φύγει και κάνατε λόγο για παρατεταμένα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Με βάση τα όσα ακούσαμε και από τον Καθηγητή, να καταλάβουμε ότι θα πρέπει να αποδεχθούμε ότι μιλάμε για μία νέα εικόνα ακραίων καιρικών φαινομένων, των οποίων δεν θα μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειές τους από δω και πέρα; Ευχαριστώ.
Β. ΚΙΚΙΛΙΑΣ: Σας ευχαριστώ, θα απαντήσω πολύ σύντομα:
Έργα υποδομής, εκπαίδευση μαθητών, φοιτητών, εργαζομένων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος, σε συνεργασία με δασολόγους, με γεωπόνους, με τους ανθρώπους αυτούς οι οποίοι επιστημονικά είναι καταρτισμένοι.
Σχέδια και ασκήσεις κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών γι΄ αυτά τα οποία μπορεί να αντιμετωπίσουμε στους θερινούς μήνες και το ανάστροφο, γιατί υπάρχουν και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα και τα έχουμε ζήσει και τα έχουμε βιώσει, όπως πλημμύρες και λοιπά.
Πρέπει να εγκαθιδρυθεί στη χώρα μια νέα κουλτούρα προσαρμογής στις συνθήκες του κλίματος, στις μετεωρολογικές συνθήκες. Αυτό νομίζω ότι είναι κι ένα κομμάτι σημαντικό αυτού του Υπουργείου. Το Υπουργείο φυσικά έχει την άμεση παρέμβαση, είναι ο βραχίονας της Πολιτικής προστασίας.
Και επαναλαμβάνω και για όλα τα άλλα συναρμόδια Υπουργεία: Δεν θέλω να υποβαθμίσω τη δουλειά που έκανε αυτές τις μέρες- και να ευχαριστήσω πάρα πολύ- η Ελληνική Αστυνομία, δεν θέλω να υποβαθμίσω τις περιπολίες των Ενόπλων Δυνάμεων στα βουνά μας.
Προσέξτε, η κρίση δεν έχει τελειώσει, απαιτείται ενημέρωση με διαφάνεια, γι΄ αυτό και είμαστε εδώ και μετά να ξαναγυρίσουμε στην προσπάθειά μας. Αλλά ναι, μία άλλη κουλτούρα πρέπει να εγκαθιδρυθεί στη χώρα- αυτή την οποία αποδέχονται πλέον και για την οποία μιλάνε οι επιστήμονες, όπως ο κορυφαίος κατά την άποψή μου κύριος Χρήστος Ζερεφός- αυτή της κλιματικής κρίσης.
Υπάρχουν και κάποιοι στον πλανήτη που ήδη μιλούν για κλιματική κατάρρευση, εγώ λέω για κλιματική κρίση. Σε αυτό λοιπόν πρέπει να υπάρχει μία τέτοια κουλτούρα, μια τέτοια εκπαίδευση, οι υποδομές αυτές, οι ασκήσεις αυτές, η προσαρμογή και των πόλεών μας και των ημιαστικών ημιδασικών περιοχών σε αυτό.
Δεν είναι τυχαίο ότι είναι 2-3βαθμούς πάνω η Μεσόγειος σε θερμοκρασία.
Χ. ΖΕΡΕΦΟΣ: Τα τελευταία εκατό χρόνια η Μεσόγειος έχει θερμανθεί το καλοκαίρι πάνω από 2 βαθμούς, όταν όλη η γη έχει θερμανθεί 1 βαθμό. Η Μεσόγειος επίσης σε όλους τους μήνες έχει πάλι θερμανθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου.
Θα ήθελα να προσθέσω, κύριε Υπουργέ, την έκθεση την οποία εκπονήσαμε στην Ακαδημία Αθηνών της ΕΑΔΟ. Μπορείτε να τη βρείτε στο site της Ακαδημίας www.academyofathens και ψάξτε την ΕΑΔΟ, είναι η επιτροπή για τα δάση. Η επιτροπή για τα δάση είναι πάρα πολύ χρήσιμη για όλους.
Σ.ΛΕΒΙΔΙΩΤΗΣ: Κύριε Υπουργέ, έχουμε μια φωτιά στην Ρόδο η οποία καίει δέκα ημέρες. Γιατί καίει εδώ και δέκα ημέρες;
Έγιναν καλά οι εκκενώσεις, δεν κινδύνεψε άνθρωπος αλλά ακόμα είναι ένα μέτωπο το οποίο είναι σε εξέλιξη. Τι συμβαίνει; Μπορείτε να μας δώσετε μια εικόνα; Ευχαριστώ.
Β. ΚΙΚΙΛΙΑΣ: Νομίζω ότι ο Αρχηγός πρέπει να απαντήσει στο επιχειρησιακό. Εγώ σε πολιτικό επίπεδο αυτό που θέλω να πω είναι ότι το δόγμα της ιεράρχησης έχει πρώτα και πάνω από όλα την αξία και την προστασία της ανθρώπινης ζωής.
Εξηγήθηκε, νομίζω, τι είναι οι mega φωτιές, πώς προκύπτουν. Ποιες είναι οι δυσκολίες. Να πω ότι η συγκεκριμένη εκκίνησε στις 7:15 το απόγευμα. Άρα ούτε μια ρίψη συνολική δεν μπορούσε να γίνει από τα εναέρια.
Ακολούθησε ένα ολόκληρο βράδυ και μετά από 10 ώρες είχαμε ξανά ρίψεις. Σε ένα δύσβατο δάσος, σε υψηλό υψόμετρο.
Είναι πολύ σημαντικό όμως, και να συνεχίσω αυτό που έλεγα, ότι συνεργάστηκαν και το Λιμενικό, και η Αστυνομία και οι Ένοπλες Δυνάμεις και η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Δεν νομίζω ότι έχει ξαναπροκύψει τέτοια επιχείρηση πουθενά, που να θυμάμαι εγώ τουλάχιστον, στην Μεσόγειο ή στην Ευρώπη, εκκένωσης 19.500- 20.000 κατοίκων και τουριστών με όλα τα μέσα, υπό ακραίες κλιματολογικές συνθήκες και πυρκαγιά η οποία μαινόταν μέσα στη νύχτα και δεν υπήρχε δυνατότητα να υπάρχει καθαρή εικόνα.
Γ. ΠΟΥΡΝΑΡΑΣ: Ναι, ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ. Κατ’ αρχάς, οι πυρκαγιές σήμερα είναι σε πάρα πολύ καλύτερη κατάσταση. Μπορούμε να πούμε ότι είναι σε ύφεση. Αυτό που μας δημιούργησε πολλά προβλήματα στην πυρκαγιά της Ρόδου ήταν το πρώτον το ανάγλυφο. Ήταν ένα πολύ δύσκολο ανάγλυφο που ήταν μη προσβάσιμο.
Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα ήταν οι συχνές εναλλαγές του ανέμου. Που σημαίνει τι; Ότι κάποιες στιγμές, ενώ ελεγχόταν ένα μέτωπο, είχαμε τη δημιουργία ενός καινούργιου σε διαφορετική κατεύθυνση.
Και βέβαια, ένα μεγάλο πρόβλημα- είπαμε ότι αυτές οι πυρκαγιές ήταν επιθετικές- ήταν οι συχνές κηλιδώσεις. Αυτά τα σποτ, όπως τα λέμε και τα ξέρετε και εσείς.
Μιλάμε για νέες κηλιδώσεις 500 και 600 μέτρα, οι οποίες ήταν δύσκολο να ελεγχθούν άμεσα και από τα εναέρια και από τα επίγεια και δημιουργούσαν καινούργια μέτωπα.
Κ. ΝΩΝΤΑ: Καλησπέρα, κύριε Υπουργέ. H πυρκαγιά στην Μαγνησία καίει σχεδόν τρία 24ωρα. Μπορείτε να μας πείτε αν υπήρχε σχέδιο επιτήρησης της αποθήκης των πυρομαχικών;
Αν αναλογιστεί κανείς ότι βρισκόταν μια ανάσα από τα σπίτια και δημοσιογράφοι που βρίσκονται στην Νέα Αγχίαλο αναφέρουν ότι θραύσματα από τα βλήματα εκτοξεύτηκαν εκατοντάδες μέτρα.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι το ευτύχημα είναι ότι δεν θρηνήσαμε άλλα θύματα.
Με λίγα λόγια, υπήρξε σχέδιο κύριε Υπουργέ η φωτιά να μην μπει στην αποθήκη ή όπου μας πήγαινε ο άνεμος πηγαίναμε; Ευχαριστώ.
Β.ΚΙΚΙΛΙΑΣ: Εγώ σας ευχαριστώ. Κατ’ αρχάς, να πω ότι το παρόν status είναι μόνο καπνοί αυτή τη στιγμή, μετά από αυτές τις τρεις ημέρες τις οποίες αναφέρετε και μετά τα πολλαπλά μέτωπα.
Να πω επίσης ότι ήδη έχει κάνει δηλώσεις για αυτό ο κύριος Υπουργός Εθνικής Αμύνης και το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης, το οποίο φυσικά έχει και την όλη επιτήρηση, ανακοίνωσε και τη διενέργεια ΕΔΕ σε ό,τι έχει να κάνει με τα στρατόπεδα της χώρας.
Σε αυτό το κομμάτι δεν μπορεί να επισέλθει το Πυροσβεστικό Σώμα. Στο κομμάτι που έχει να κάνει με το τι μπήκε μπροστά στα στρατόπεδα, τι μπήκε μπροστά από το αεροδρόμιο, γιατί αν θυμάμαι καλά χθες είχε ένα θέμα, το αν θα πάει η πυρκαγιά ή όχι στο αεροδρόμιο της Αγχιάλου. Δεν πήγε.
Αν θα πάει δίπλα στο στρατόπεδο το οποίο είχε καύσιμα. Δεν πήγε, σωστά κύριε Αρχηγέ; Τα επιχειρησιακά σε εσάς.
Γ. ΠΟΥΡΝΑΡΑΣ: Απλά να αναφέρω επιπρόσθετα αυτών που είπε ο κύριος Υπουργός, ότι οι πυροσβεστικές δυνάμεις οδηγήθηκαν προς το σημείο, έτρεξαν προς το σημείο.
Δυστυχώς όμως η πυρκαγιά ήταν πιο γρήγορη από αυτούς. Ήταν πάρα πολύ επιθετική. Έτρεχε με μεγάλη ταχύτητα και βέβαια πάνω απ’ όλα ήταν η ασφάλειά τους.
Ι. ΚΑΡΔΑΡΑ: Καλησπέρα και από μένα. Με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα βλέπουμε ότι έχουν καεί 400.000 στρέμματα χωρίς να συνυπολογίσουμε τα στρέμματα στο Βόλο αυτή τη στιγμή βάση την υπηρεσία Copernicus.
Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών έβγαλε πρόσφατα, προχθές αν δεν κάνω λάθος, μία έρευνα που λέει ότι είναι το υψηλότερο επίπεδο καμένων εκτάσεων τα τελευταία 13 χρόνια στα τέλη Ιουλίου.
Με βάση τα εργαλεία πρόληψης που διαθέτουμε, όσον αφορά τα δάση μας, θεωρείτε ότι επαρκούν; Και αν δεν επαρκούν, προς ποια κατεύθυνση κινούμαστε και τι γίνεται με τις διαχειριστικές μελέτες που πολλοί δασολόγοι κάνουν λόγο ότι είναι πολλών ετών πίσω και ένα δεύτερο ερώτημα.
2021 είχαμε τη φωτιά στην Εύβοια. Είπατε και εσείς Υπουργέ, ήτανε διαφορετικές οι συνθήκες. Ήτανε 3 μέρες ακραίες συνθήκες. Τώρα είχαμε περισσότερες μέρες ακραίες καιρικές συνθήκες.
Έχουμε τη φωτιά στη Ρόδο το 2023 που καίει 11 μέρες. Σε ένα χρόνο, σε δυο χρόνια έτσι όπως πάνε οι καταστάσεις μπορεί να έχου0με κάποιοι άλλο μέρος της Ελλάδας.
Υπάρχει κάτι που πρέπει να αλλάξει επιχειρησιακά ώστε να γίνουμε πιο αποτελεσματικοί, πιο άμεσοι, πιο γρήγοροι ως προς αυτό; Ευχαριστώ.
Β. ΚΙΚΙΛΙΑΣ: Για το επιστημονικό κομμάτι θα απαντήσει ο κύριος Γκουντούφας φυσικά. Ακούστε, σας είπα και στην εισήγησή μου, ότι ο μέσος όρος είναι 500.000 στρέμματα στην Ελλάδα ανά έτος. Σας εξήγησε ο κύριος Καθηγητής και ο κύριος Διευθυντής γιατί είχαμε, έχουμε και θα έχουμε πυρκαγιές. Για το κομμάτι της πρόληψης, το κομμάτι της αντιμετώπισης, το κομμάτι της προστασίας της ανθρώπινης ζωής που έγκειται σε ό,τι έχει να κάνει με την Πολιτική Προστασία και όλα τα άλλα συναρμόδια Υπουργεία και φορείς με την κρατική μηχανή.
Αυτό να μπορεί να περιορίζεται στην έναρξη μιας πυρκαγιάς, από τις 670 έγινε στο πάνω από 95% και όταν αυτό δεν καθίσταται δυνατό να υπάρχει αυτή η ιεράρχηση με βάση τα εργαλεία τα οποία δημιουργήσαμε.
Καλά λέτε ότι υπάρχει εξέλιξη. Το 2014 ήμουν Υπουργός Προστασίας του Πολίτη και η Πολιτική Προστασία ήταν Γενική Γραμματεία. Τα δεδομένα άλλαξαν στην πορεία και στη διαδρομή. Ξέρουμε όλοι πάρα πολύ καλά τι παραλάβαμε το 2019. Τώρα υπάρχει εδώ ένα Υπουργείο το οποίο συνεχίζει να είναι υπό διαμόρφωση το Προεδρικό Διάταγμα.
Υπάρχει διαλειτουργική δομή που εμπεριέχει το Πυροσβεστικό Σώμα, την Ελληνική Αστυνομία, το Λιμενικό, τις Ένοπλες Δυνάμεις, τον ΔΕΔΔΗΕ, τον ΑΔΜΗΕ, το ΕΚΑΒ, έχει τμήμα το οποίο έχει το 112, έχει το τμήμα αυτό το οποίο ασχολείται με τα εναέρια μέσα, που εκεί απαιτείται διαλειτουργικότητα.
Γιατί υπάρχει η εντολή από τον Αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος και επαναλαμβάνω ότι μόνο αυτός απογειώνει τα εναέρια και δίνει εντολές που πηγαίνουν. Κανένας πολιτικός προϊστάμενος δεν παρεμβαίνει, όσο ψηλά κι αν βρίσκεται.
Υπάρχει το κομμάτι αυτό το οποίο είναι σε συνεργασία με το ΓΕΑ, γιατί οι τεχνικοί του ΓΕΑ και των Ενόπλων Δυνάμεων τα επισκευάζουν το βράδυ, τα συντηρούν και δίνουν το capacity για κάθε ημέρα.
Συν αυτώ υπάρχει η ΕΜΥ εδώ, και συνεργαζόμαστε και με το Αστεροσκοπείο. Οι μετεωρολόγοι της ΕΜΥ δίνουν προβλέψεις για τις μέρες οι οποίες έπονται. Ήταν αυτοί οι οποίοι μας προειδοποίησαν και εγώ εσάς αν θυμάστε πριν από 15-17 μέρες για τα ακραία καιρικά φαινόμενα τα οποία έρχονται.
Με ρωτάτε εάν είναι δυσοίωνο το μέλλον; Θα σας πω ότι εμείς είμαστε εδώ για να παλεύουμε κάθε μέρα και να γίνει μία ψύχραιμη αποτίμηση της κατάστασης ακριβώς όπως εξελίχθηκε στο τέλος της αντιπυρικής περιόδου.
Να δούμε πώς θα πάει ο Αύγουστος, ενδεχομένως να έχουμε και άλλες δυσκολίες, θα τις δούμε και τι έχει να δώσει η Μετεωρολογική Υπηρεσία από προβλέψεις και μετά να δούμε σε αυτά τα οποία χτίσαμε τα τέσσερα προηγούμενα χρόνια, δηλαδή ΕΣΚΕΔΙΚ, 112.
Το τμήμα όπως είδατε της αρωγής των αποζημιώσεων που πήραμε εδώ ως Υπουργείο θεωρώ ότι είναι σημαντικό. Είναι πολύ σημαντικό για τους πολίτες να αισθάνονται ότι η κοινωνία είναι μαζί με την Πολιτεία και η Πολιτεία είναι μαζί με την κοινωνία και έρχεται να καταγράψει γρήγορα και να αποζημιώσει ό,τι προκύπτει από τις φυσικές καταστροφές.
Συνεργαζόμαστε πολύ στενά με το Υπουργείο Ενέργειας και θα αξιολογήσουμε στο τέλος της περιόδου τι παραπάνω πρέπει να κάνουμε, ποια είναι τα λάθη τα οποία έγιναν, τι πρέπει να αναβαθμιστεί, τι πρέπει να ενισχυθεί, για να παρουσιαστούμε ακόμα καλύτεροι την επόμενη αντιπυρική περίοδο.
Νομίζω ότι αυτός είναι ο τρόπος, πρέπει να γίνει με ψυχραιμία, πρέπει να γίνει επιστημονικά σε υψηλό επίπεδο και παράλληλα με το επιτελικό κομμάτι αλλά και το επιχειρησιακό.
Απαιτείται να προχωρήσει το πρόγραμμα Αιγίς. Είναι προμήθειες πάνω από 2.000.000.000 ευρώ για το Πυροσβεστικό Σώμα αλλά και για το Λιμενικό αλλά και την Ελληνική Αστυνομία, για νέα τεχνολογικά μέσα, φυσικά και για το υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Αφορά νέες τεχνολογίες και νέα μέσα.
Να σας πω κάτι εκ των προτέρων σήμερα. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τους δορυφόρους μας για να μπορέσουμε να παρακολουθούμε τι γίνεται στα δάση μας; Τί γίνεται στα δάση μας, στα νησιά μας, που είναι πιο δύσκολη η πρόσβαση για μας; Θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε νέα τεχνολογία και drones ακόμα περισσότερο; Θα πρέπει να υπάρχουν στα δάση μας σένσορες; Θα είναι η νέα κουλτούρα της Δασικής Υπηρεσίας ότι πρέπει να ανοίγονται, πλέον μέσα στα δάση, αντιπυρικές ζώνες; Και να μας συμβουλέψει επιστημονικά πόσο πρέπει να είναι αυτές.
200 μέτρα ήταν το πλάτος της αντιπυρικής ζώνης στην Ρόδο. Και 750 μέτρα μήκος. Ήταν μέσα σε δυο ξεροπόταμους στη Νότια Ρόδο.
Και όμως, όπως σας είπε ο κύριος Αρχηγός, τρεις φορές πέρασε από αυτό σπινθήρας και μάλιστα πήγε άλλο μισό χιλιόμετρο παρακάτω. Τον πρώτο σπινθήρα τον πρόλαβε το Πυροσβεστικό Σώμα. Μέσα σε δυο λεπτά έκαψε 30-35 στρέμματα. Τον δεύτερο σπινθήρα δεν τον πρόλαβε.
Άρα όλα αυτά αξιολογούνται. Υπάρχει απαίτηση από την κοινωνία η Πολιτεία να μπορεί να εξελίσσεται και να προστατεύει ακόμα καλύτερα. Σε αυτό ο σημείο βρισκόμαστε αυτή την στιγμή
Χ. ΖΕΡΕΦΟΣ: Αν μου επιτρέπετε επ’ αυτού, στην ερώτηση της κυρίας, αυτό που προέχει αυτή την στιγμή είναι να προστατευθούν τα καμένα.
Τα καμένα θα ξαναγεννηθούν. Αν προσέξουμε. Αν δεν προσέξουμε θα χαθούν. Είναι πολύπλοκο το ανάγλυφο, είναι λεπτό το έδαφος. Και εξαιρετικά δύσκολες οι συνθήκες και η υγρασία του εδάφους.
Επομένως θέλει προστασία με την προοπτική των φαινομένων που θα έρθουν, τα οποία θα είναι πολύ πιο ισχυρά από ότι σήμερα.
Σε 30- 40 χρόνια η κατάσταση που περάσαμε φέτος, με τρεις εναλλασσόμενους καύσωνες μέσα σε 14 μέρες, θα είναι δροσιά για τότε. Μετά το 60.
Και όλα αυτά οδηγούν στο συμπέρασμα ότι μπορούμε να ζήσουμε με την νέα κλιματική κρίση, με τις νέες συνθήκες αλλά προστατεύοντας και τα καμένα.
Και η, όπως είπε ο κύριος υπουργός, συμφωνούμε απόλυτα με αυτό που είπατε, ότι η πρόληψη είναι το άπαν. Και οι νέες τεχνολογίες πρέπει τάχιστα να μπουν στην παρακολούθηση και στον τομέα της πρόληψης, διότι είμαστε στον τομέα αυτόν πάρα πολύ πίσω.
Επαναλαμβάνω, η Ακαδημία Αθηνών έχει δημιουργήσει αυτή την έκθεση με εκλεκτούς συναδέλφους, την κα Ρία Νούτσου, τον κύριο Ραβανόπουλο, τον κύριο Καλαμποκίδη, που είναι οι ειδικοί καθηγητές γι΄ αυτά και θα συνιστούσα και στον κύριο Γενικό να τη δει.
Ε. ΓΚΟΥΝΤΟΥΦΑΣ: Ναι, να ξεκινήσω από το ερώτημά σας καταρχάς στο τι συμβαίνει ευρωπαϊκά. Καταρχάς, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Δασικών Πυρκαγιών υπάρχουν χώρες με μικρότερη έκταση από την Ελλάδα, η Πορτογαλία έχει τετραπλάσιο αριθμό πυρκαγιών και καμένων εκτάσεων.
Όταν σε επίπεδο δασικών πυρκαγιών, δασικών εκτάσεων, ο μέσος όρος από το 2010 μέχρι το 2021 σε επίπεδο της χώρας μας είναι περίπου 300 χιλιάδες στρέμματα σε μας, στην Πορτογαλία είναι 1.190.000 στρέμματα κατά μέσο όρο που ετήσια καίγονται στην Πορτογαλία.
Στην Ισπανία 1.050.000 στρέμματα, στην Ιταλία 690.000 στρέμματα. Η Γαλλία έχει λιγότερο, παρόλο που έχει μεγαλύτερη έκταση, έχει λιγότερη έκταση από εμάς και είναι ένα παράδειγμα καλής πρακτικής, που θα πρέπει να συνεργαστούμε μαζί να δούμε τι επιπλέον γίνεται εκεί για να κάνουμε κι εμείς.
Σε ότι αφορά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, θυμίζω το 2021 Μάιο 50 χιλιάδες στρέμματα καμένα στα Γεράνια Όρη, μέγα περιστατικό. Το 2021. Πέρυσι, Νοέμβριο μήνα στη Ροδόπη είχαμε την τεράστια πυρκαγιά που έκαιγε δέκα μέρες έρπουσα, υπόγεια, μεταδιδόταν κάτω από το φύλλο τάπητα και έβγαινε σε περιοχές χιλιόμετρα μακριά, εκατοντάδες μέτρα μακριά.
Διαχειριστικές μελέτες. Έχετε απόλυτο δίκιο στις διαχειριστικές μελέτες. Καταφέραμε μετά από χρόνια να εντάξουμε το σύνολο των διαχειριστικών μελετών στο νέο πρόγραμμα προσαρμογής στην κλιματική κρίση του Υπουργείου Περιβάλλοντος, προϋπολογισμού γύρω στα 80 εκατομμύρια, προγραμματική περίοδος 2023-2027, ώστε το σύνολο των ελληνικών δασών να διαχειριστούν επιστημονικά.
Και κλείνω με το εξής, πέρυσι διανοίξαμε 2000 χιλιόμετρα αντιπυρικών ζωνών, φέτος ο στόχος μας είναι επιπλέον 1200 χιλιόμετρα αντιπυρικών ζωνών, προσέξτε όμως. Από μόνη της μια αντιπυρική ζώνη δεν κάνει τίποτα. Θυμίζω το 2021 η φωτιά με ευνοϊκές συνθήκες ανέμου πέρασε τη λίμνη Μαραθώνα. Υγρό στοιχείο και την πέρασε. Πέρασε πέντε φορές την εθνική οδό στο ύψος των διοδίων.
Επομένως μην περιμένουμε να λειτουργήσουν από μόνα τους αυτά, ευχαριστώ πολύ.
Π. ΜΠΟΥΣΙΟΣ: Δέκα ημέρες η Ελλάδα καίγεται, ενημέρωση δεν υπάρχει, ανακοινώσεις υπάρχουν, άρα καταλαβαίνουμε την ανάγκη να είστε παρόντες στις επιχειρήσεις, αλλά υπάρχει πολύ μεγάλη ανάγκη και για την ενημέρωση, γιατί τόσες μέρες υπάρχουν μόνο ανακοινώσεις. Ενημέρωση υπάρχει όταν υπάρχουν δημοσιογράφοι και ερωτήσεις. Ένα αυτό. Δεύτερο: Πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ. Ο κύριος Χαρδαλιάς το 2021 το έχει προαναγγείλει, 1 δις 760 εκατομμύρια, πέρασαν δύο χρόνια, μόλις αρχές Ιουλίου βγήκε ο πρώτος διαγωνισμός για να πάρετε οχήματα το 2025. Ο χρόνος δε μας φτάνει.
Είμαι κάτοικος Αγχιάλου Βόλου, θέλω να μου πείτε παρακαλώ πολύ ποιος είναι υπεύθυνος που η φωτιά έφτασε για πρώτη φορά στα χρονικά στο πλέον ασφαλές σημείο που είναι οι αποθήκες πυρομαχικών και η Νέα Αγχίαλος βομβαρδίστηκε, με αποτέλεσμα να σπάσουν τζάμια σε απόσταση δύο χιλιομέτρων, να μην υπάρχει σπίτι και κατάστημα που δεν υπέστη ζημιές.
Ποιος είναι ο υπεύθυνος που η φωτιά έφτασε μέσα στις αποθήκες πυρομαχικών; Ευχαριστώ.
Β. ΚΙΚΙΛΙΑΣ: Σας ευχαριστώ για την ερώτηση.
Κατ΄ αρχάς εδώ έχουμε δύο εξαιρετικά άξια στελέχη του Πυροσβεστικού Σώματος, που βρίσκονται 24 ώρες το 24ωρο εδώ. Δεν είναι απλό. Όπως και οι κύριοι οι οποίοι δεν έχουν σταματήσει αυτές τις δύο εβδομάδες να δουλεύουν ασταμάτητα και προσπαθούν να ενημερώσουν και το κάνουν κατά την άποψή μου με έναν άρτιο τρόπο και το κάνουν επαγγελματικά και σε πολύ υψηλό επίπεδο. Θεωρώ ότι κάνουν πάρα πολύ καλά τη δουλειά τους και τους ευχαριστώ πάρα πολύ γι΄ αυτό.
Μαζί με αυτούς υπάρχει και μία πολύ μεγάλη ομάδα από τους ανθρώπους αυτούς που είναι στη μάχη: ο κύριος Γενικός Γραμματέας, ο Αρχηγός, ο Επιτελάρχης, όλοι οι υπόλοιποι, συλλέγουν τα στοιχεία κάθε δύο ή τρεις ώρες για ό,τι έχει προκύψει όλες αυτές τις μέρες και ενημερώνουν. Εγώ αυτό το βρίσκω άκρως επαγγελματικό, πολύ σοβαρό και πολύ έντιμο.
Όποτε υπάρχει δυνατότητα, δεν τελείωσε η αντιπυρική, τρέχει ακόμα, δεν είναι γαλάζιος ο χάρτης, βρήκαμε όμως έστω μισή ή μία ώρα γιατί θεωρώ ότι πρέπει να ενημερώνεστε. Έχετε δίκιο σε αυτό. Για αυτό και φέραμε και τον κύριο Αρχηγό εδώ, ο οποίος είναι άκρως επιχειρησιακός αυτή την στιγμή και υπάρχουν επιχειρήσεις οι οποίες τρέχουν στον πάνω όροφο. Για το επιχειρησιακό κομμάτι πάντα απαντάει ο κύριος Αρχηγός. Η πολιτική ηγεσία δεν μπλέκεται στα επιχειρησιακά σχέδια του επιτελείου του Αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος.
Για το πρόγραμμα Αιγίς εγώ ήδη παρουσίασα στην Κυβέρνηση το σημείο στο οποίο βρίσκεται και πού βρίσκονται οι διαγωνισμοί, τι έχει να γίνει, τι έχει γίνει με το υπουργείο και τα κτίρια τα οποία θα πρέπει να κατασκευαστούν και τα περιφερειακά κέντρα της Πολιτικής Προστασίας.
Που βρίσκονται οι διαγωνισμοί που έχουν να κάνουνε με τα ελικόπτερα μας, που έχουν να κάνουνε με τα Canadair.
Σας θυμίζω ότι, πολύ σωστά, σας θυμίζω ότι τελεί υπό την έγκριση και εγγύηση του καναδικού κράτους, έτσι ώστε να επανεκκινήσει το άλλο εργοστάσιο.
Δηλαδή, η Μπομπαρντιέ δεν παράγει πλέον Canadair. Και ένα άλλο εργοστάσιο καναδικό, υπό την εγγύηση αυτού, θα δώσει σε επτά ευρωπαϊκές χώρες, Γαλλία, Ισπανία, και Ελλάδα. 2 αεροσκάφη θα πληρώσει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός και άλλα 5 θα αγοράσουμε εμείς.
Δεν είναι μόνο αυτά. Είναι τα ελικόπτερα βαρέως τύπου. Είναι τα αμφίβια. Είναι, όπως πολύ σωστά είπατε, οι επικοινωνίες, είναι οι σένσορες. Είναι τα ραντάρ για την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία και πολλά άλλα.
Δεσμεύθηκα ότι κάθε τρεις μήνες θα ενημερώνω την Εθνική Αντιπροσωπεία για το πού ακριβώς βρίσκονται αυτοί οι διαγωνισμοί και είναι ευθύνη μεγάλη για μένα και την ομάδα μου και τους υπηρεσιακούς παράγοντες, και την επιτελική δομή, σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών, πώς θα προχωρήσει αυτό το πρόγραμμα.
Τώρα υπηρεσιακά είπε δυο κουβέντες πριν ο κύριος αρχηγός. Αν νομίζει ότι θέλει να πει και κάτι ακόμα.
Γ.ΠΟΥΡΝΑΡΑΣ: Απλά θα ήθελα να πω ότι αυτή η ώρα νομίζω δεν είναι ώρα απόδοσης ευθυνών γιατί δίνεται μια μάχη από το Πυροσβεστικό Σώμα σε όλη την Ελλάδα.
Στο τέλος της περιόδου θα γίνει μια αποτίμηση. Θα γίνει μια αξιολόγηση.
Γ. ΣΟΥΛΙΩΤΗΣ: Θέλω κι εγώ με την σειρά μου να επιμείνω λίγο στο επιχειρησιακό κομμάτι. Η φωτιά στην Μαγνησία ξέσπασε το μεσημέρι της Τετάρτης στην περιοχή Αερινό, κοντά στον Άγιο Γεώργιο. Εκεί όπου βρέθηκε νεκρός και ο κτηνοτρόφος.
24 ώρες μετά, μέσω του μηχανισμού 112 δόθηκε μήνυμα εκκένωσης για τον οικισμό Άγιο Γεώργιο, που σημαίνει ότι η φωτιά έκανε μία κυκλική κίνηση και κατέληξε στην αποθήκη πυρομαχικών όπως είπε ο κύριος συνάδελφος.
Στην Κάρυστο το πρωί της Δευτέρας υπήρχε η ενημέρωση και η εικόνα ότι η πυρκαγιά έχει οριοθετηθεί. Δύο με τρεις ώρες αργότερα όσο μας πήρε να πάμε από την Αγία Μαρίνα στα Νέα Στείρα και να ανέβουμε στον Πλατανιστό, η φωτιά έκαιγε ανεξέλεγκτη.
Σήμερα υπάρχει μία συνέντευξη του Δημάρχου βόρειας Κέρκυρας όπου λέει ότι δεν έγινε σωστή αξιολόγηση από τα κεντρικά στην Αθήνα για την πορεία της πυρκαγιάς με αποτέλεσμα να καεί το νησί ενώ υπάρχει και το θέμα της Ρόδου που μετά από 11 μέρες είναι σε ύφεση ευτυχώς η πυρκαγιά.
Και εσείς κύριε Υπουργέ και εσείς κύριε Αρχηγέ μας είπατε ότι κάναμε το καλύτερο δυνατό. Δεν θεωρείτε ότι αυτό είναι λίγο ανησυχητικό μήνυμα που στέλνετε προς τους Έλληνες πολίτες που παρακολουθούν τα γεγονότα;
Β. ΚΙΚΙΛΙΑΣ: Κύριε Σουλιώτη, σας ευχαριστώ για τις ερωτήσεις, τις τρεις. Τη μία με τρία υποσκέλη.
Επειδή εγώ και εσείς γνωριζόμαστε πολύ καιρό, από την εποχή του 2014, που ήσασταν νεαρός δημοσιογράφος και καλύπτατε το ρεπορτάζ του Υπουργείου Προστασία του Πολίτη, και εγώ νεαρός Υπουργός, θέλω να σας πω ότι όποτε απαντάμε σε δημοσιογράφους, απαντάμε μετρημένα, με βάση τα στοιχεία και με πολύ μεγάλη προσοχή.
Ο κύριος Δήμαρχος για τον οποίον αναφέρεστε, εάν δεν κάνω λάθος ήταν αυτός ο οποίος όλες αυτές τις μέρες έβγαινε και έλεγε στα κανάλια ότι εδώ πρόκειται περί εμπρησμού, ότι είναι πολλαπλοί εμπρησμοί και ότι υπάρχει μία εστία πίσω από την άλλη που μπήκε σε απόσταση 200 μέτρων στη Βόρεια Κέρκυρα.
Έχετε πάει στη Βόρεια Κέρκυρα; Όχι. Επειδή εγώ έχω πάει ξανά και ξανά και επειδή είναι και τα στελέχη του πυροσβεστικού σώματος, ξέρετε ποια είναι η μορφολογία της Βόρειας Κέρκυρας;
Υπάρχουν πολύ στενοί δρόμοι, σε κάποιο σημείο δύσβατοι ακόμα και για δυο αυτοκίνητα για να περάσουν το ένα απέναντι στο άλλο, πόσω μάλλον τα πυροσβεστικά μας οχήματα.
Είναι χτισμένη μέσα στο πράσινο και στο δάσος. Είναι ένα ερώτημα, λοιπόν, αν θα επιληφθεί το κράτος εκεί ή όχι για να δει τι υπάρχει και είναι νόμιμο ή είναι παράνομο.
Και έχει κατοικίες και ξενοδοχεία και στα χωριά τα οποία είναι πιο ψηλά προς την κορυφή των ορεινών όγκων στη συγκεκριμένη περιοχή και στη θάλασσα.
Εκεί είχαμε λιμενικό σκάφος, φουσκωτά και «παντόφλες» που είχαν εκμισθωθεί από το Λιμενικό, προκειμένου να κάνουμε εκκένωση όπου απαιτείτο.
Την Ελληνική Αστυνομία να συντονίζει εκκενώσεις μέσα στη νύχτα, στις 03:00 και 04:00 και 05:00 τα ξημερώματα.
Και είχαμε και το Πυροσβεστικό Σώμα να σκαρφαλώνει πάνω στα βουνά και να μπορεί να δει μέχρι που μπορεί να φτάσει η αλλιώς να βγάλει σωλήνες, προκειμένου να μπορέσει να την αντιμετωπίσει σε πάνω από 4 με 5 εστίες.
Ενώ είχαμε ανοιχτές άλλες 3-4 μεγάλες πυρκαγιές. Στέλνοντας εναέρια μέσα εκεί, δηλαδή στο βορειοδυτικό κομμάτι της Ελλάδας από τη μία πλευρά και στην άλλη άκρη στο Νοτιοανατολικό εκεί που ήταν η Ρόδος. Όχι, δεν είναι απλό.
Γ ΣΟΥΛΙΩΤΗΣ: Συνήθως έτσι πάντως συμβαίνει.
Β. ΚΙΚΙΛΙΑΣ: Δεν είναι απλό. Σας διαβεβαιώ με πολύ σεβασμό στο λειτούργημα που κάνετε- γιατί εγώ δε θεωρώ ότι είναι επάγγελμα η δημοσιογραφία, αλλά λειτούργημα. Δεν είναι έτσι και δεσμεύομαι την επόμενη φορά θα ζητήσω ειδική άδεια από το ΓΕΑ προκειμένου να μπείτε σε ένα Canadair μέσα ή σε ένα άλλο πτητικό και να δείτε ακριβώς γιατί δεν είναι έτσι.
Δεν είναι έτσι γιατί όλοι αυτοί οι άνθρωποι εδώ προσπάθησαν στα όρια των αντοχών τους και των δυνατοτήτων τους, σε έναν μηχανισμό ο οποίος ήταν πιο ισχυρός από άλλες χρονιές με 89 εναέρια μέσα και αυτό είχε και ένα ακριβό, πολύ-πολύ ακριβό τίμημα.
Άρα λοιπόν σας ξαναλέω εν μέσω της περιόδου θα συνεχίσουμε να κάνουμε ότι είναι ανθρωπίνως δυνατό για να προστατεύουμε ανθρώπινες ζωές, να σβήνουμε πυρκαγιές, να προστατεύουμε τις περιουσίες των ανθρώπων, να το κάνουμε με ήθος, με αξιοπρέπεια, αλλά και με ηρωισμό όπως το κάνουν οι άντρες και οι γυναίκες του Πυροσβεστικού Σώματος, το είπε πριν ο κύριος Αρχηγός.
Και πολύ ευχαρίστως στο τέλος αυτής της περιόδου να γίνει ένας απολογισμός και να δούμε τι πήγε καλά, τι πήγε λιγότερο καλά, τι πρέπει να αναβαθμιστεί, ποια είναι τα μαθήματα που πρέπει να πάρουμε και πώς πρέπει να ενισχυθούμε για την επόμενη περίοδο.
Ούτε η Ρόδος ήταν ένα εύκολο περιστατικό, ούτε η Κέρκυρα ήταν ένα, προφανώς, ένα εύκολο περιστατικό. Οι δε ιδιαίτερες συνθήκες της Αγχιάλου αφορούν ως προς το πυροσβεστικό κομμάτι εμάς και ως προς το κομμάτι που αφορά αμιγώς κύριε Σουλιώτη το στρατόπεδο και τα συν αυτώ, με βάση αυτό το οποίο εξήγγειλε ο κύριος Υπουργός Εθνικής Αμύνης με τις ανάλογες διαδικασίες οι οποίες θα ακολουθηθούν.
Σας ευχαριστούμε πολύ.
