Σάββατο, 12 Απριλίου 2025

Ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννης Κεφαλογιάννης, συμμετείχε σήμερα, Σάββατο 12 Απριλίου 2025, στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών (“DELPHI ECONOMIC FORUM Χ”), όπου είχε συζήτηση με τον δημοσιογράφο Σταμάτη Ζαχαρό.

Ακολουθούν τα βασικά σημεία της συζήτησης:

 ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Στην πραγματικότητα τι είναι αυτό με την Πολιτική Προστασία; Γιατί ξαφνικά έχουμε Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας; Παλιά πως τα κάναμε όλα αυτά;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Κατ’ αρχάς, να πούμε τι σημαίνει Πολιτική Προστασία. Πολιτική Προστασία σημαίνει προστασία ανθρώπων, ιδιοκτησιών και βεβαίως του περιβάλλοντος από το οργανωμένο κράτος, αλλά βεβαίως και με την βοήθεια των πολιτών. Υπήρχε η ανάγκη να δημιουργηθεί το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας γιατί θυμίζω ότι πριν από περίπου 6 χρόνια, δηλαδή το 2019 αυτό συνίστατο σε μία Γενική Γραμματεία κυριολεκτικά δύο δωματίων και 10 οθονών υπολογιστών, που ικανοποιούσε ίσως κάποιες ανάγκες εκείνης της εποχής, αλλά προφανώς με τα διδάγματα από τις καταστροφές των προηγούμενων ετών, υπήρξε σαφέστατη ανάγκη να δημιουργηθεί αυτό το Υπουργείο. Στην ουσία δημιουργούμε έναν ολόκληρο μηχανισμό συντονισμού όλων των συναρμόδιων φορέων έτσι ώστε όταν ξεσπάει μία μείζονα κρίση, προερχόμενη κατά βάση από φυσικές καταστροφές, αλλά πολλές φορές είναι και ανθρωπογενείς, να μπορεί να συντονίζει όλους τους αρμόδιους φορείς.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Άρα είναι ένα Υπουργείο το οποίο μας προστατεύει από κρίσεις, είναι ένα Υπουργείο το οποίο βρίσκεται μέσα στην κρίση.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Προστατεύει από κρίσεις, αλλά πριν φτάσουμε στο ζήτημα της καταστολής, δηλαδή όταν θα ξεσπάσει το φαινόμενο, έχουμε πάρα πολλά στάδια προηγουμένως. Είναι η πρόληψη, είναι η ετοιμότητα, είναι γενικότερα μία προετοιμασία έτσι ώστε να μπορέσουμε να περιορίσουμε την πιθανότητα να ξεσπάσει αυτή η κρίση, όσο μπορούμε. Βέβαια όταν μιλάμε για φυσικό φαινόμενο αντιλαμβάνεστε δεν μπορούμε να εκμηδενίσουμε αυτόν τον παράγοντα. Ζητούμενο είναι να μπορέσουμε να έχουμε έναν τέτοιο συντονισμό, έτσι ώστε όλοι οι συναρμόδιοι φορείς να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό και να περιορίσουμε τις καταστροφικές συνέπειες.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Ωραία, άρα λοιπόν πρόκειται για ένα Υπουργείο το οποίο λειτουργεί σε δύο φάσεις. Λειτουργεί σε μία φάση πρόληψης, την οποία προφανώς οφείλετε να σχεδιάσετε και σε μία φάση επιχειρησιακή την ώρα που γίνεται ή και μετά. Θα έλεγα τηρώντας αυτό το αρχαίο ρητό, ότι προλαμβάνειν παρά θεραπεύειν, μάλλον ένα μεγάλο κομμάτι της δουλειάς σας βρίσκεται εκεί και το ερώτημα που έχει ένας πολίτης είναι πόσο τοις εκατό πιστεύετε ότι είμαστε προστατευμένοι, τουλάχιστον σε αυτά που μπορούμε να κάνουμε, γιατί προφανώς άμα βρέξει ακρίδες τον Αύγουστο δύσκολα θα το προβλέψει κανείς και δύσκολα θα κάνει κάτι, αλλά ξέρουμε ότι θα έχουμε πυρκαγιές το καλοκαίρι, πόσο έτοιμοι είμαστε;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Θα σας ξαναπάω πάλι πίσω στο 2019, γιατί πραγματικά πρέπει να καταλάβουν και οι πολίτες που μας ακούν τι έχει γίνει τα τελευταία έξι χρόνια. Το 2019 σας είπα προηγουμένως ότι ο μηχανισμός ήταν μία Γενική Γραμματεία. Αυτή τη στιγμή είναι ένα ολόκληρο Υπουργείο, όπου κάτω από το Υπουργείο υπάρχει και ο συντονισμός μίας σειρά φορέων, πέρα προφανώς από τον επιχειρησιακό μας βραχίονα που είναι η πυροσβεστική. Είναι για παράδειγμα ο ΟΑΣΠ που είναι ο Οργανισμός Αντισεισμικής Προστασίας, που επίσης είναι ένας πολύ σημαντικός φορέας και το διαπιστώσαμε πρόσφατα αυτό.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Στη Σαντορίνη.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Ακριβώς και το βασικότερο είναι ότι δεν υπήρχε ένας γενικότερος μηχανισμός, ο οποίος θα συντονίζει καθετοποιημένα από την Πολιτεία, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ακόμα και τους πολίτες, στο τι θα συμβεί όσον αφορά και την πρόληψη, αλλά και αφού ξεσπάσει το φαινόμενο. Ένας άλλος τομέας στον οποίο είχαμε δει ότι υπήρχαν ελλείψεις, ήταν στο κομμάτι το υλικοτεχνικό. Δυστυχώς ο στόλος σε πάρα πολλά σημεία ήταν απαρχαιωμένος, καθώς όσον αφορά τα εναέρια μέσα βασιζόμασταν μόνο στον εθνικό στόλο, κυρίως των Ενόπλων Δυνάμεων, οι οποίες μας συνδράμουν κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου. Και γι΄ αυτό το λόγο όσον αφορά τον υλικοτεχνικό εξοπλισμό αυτή τη στιγμή τρέχουμε ένα πολύ μεγάλο πρόγραμμα το «ΑΙΓΙΣ», ύψους 2.160.000.000 ευρώ με τρεις πηγές χρηματοδότησης, Ταμείο Ανάκαμψης, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το ΕΣΠΑ, το οποίο έχει τέσσερις άξονες, μέσα από τους οποίους μπορούμε και ενισχύουμε και τον εξοπλισμό μας και τις υποδομές. Άρα με βάση αυτούς τους τρεις πυλώνες, το ότι υπάρχει ένα οργανωμένο Υπουργείο, ένας εθνικός μηχανισμός αντιμετώπισης κινδύνων και φυσικών καταστροφών και το γεγονός ότι ενισχυόμαστε σε ζητήματα υλικοτεχνικού εξοπλισμού και ανθρώπινου δυναμικού, θεωρώ ότι αυτή τη στιγμή είμαστε σε ένα πολύ καλό σημείο. Δεν θα είμαστε ποτέ στο 100%.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Μπορείτε να το ποσοτικοποιήσετε τώρα;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Από πλευράς πολιτείας σε σχέση με αυτό το οποίο ήμασταν πριν από μερικά χρόνια έχουμε κάνει κυριολεκτικά ένα άλμα.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Σε σχέση με τον στόχο που έχετε θέσει, εσείς δηλαδή με το στόχο το δικό σας στόχο, γιατί φαντάζομαι ότι δεν γίνονται και όλα, δηλαδή θα θέλατε προφανώς φαντάζομαι να έχετε αντιπυρικές ζώνες σε όλα τα βουνά αλλά δεν εξαρτάται μόνο από εσάς.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Μια και λέτε για τις αντιπυρικές ζώνες να σας πω ότι τα τελευταία 4 χρόνια τρέχει ένα πολύ μεγάλο πρόγραμμα «Antinero» τεσσάρων φάσεων, φέτος είναι τέταρτη, ύψους αυτή τη στιγμή 585 εκατομμυρίων ευρώ. Για πρώτη φορά πραγματοποιούνται καθαρισμοί δασών, γενικά της υπαίθρου, αντιπυρικές ζώνες, γίνεται μια πολύ συγκεκριμένη μελέτη από την Διεύθυνση Δασών όλων αυτών των πραγμάτων.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Μια εκτίμηση τώρα, σε σχέση με την προσωπική. Δηλαδή αυτό που είχατε βάλει στόχο να κάνετε το έχετε πετύχει; Είστε κοντά; Πόσο μακριά είμαστε από αυτό;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Θα έλεγα ότι είμαστε πάρα πολύ κοντά στο στόχο. Έχουμε κάνει πραγματικά πολύ μεγάλη προσπάθεια ειδικά τα τελευταία χρόνια να φτάσουμε, αν θέλετε στο μέγιστο δυνατό πεδίο ετοιμότητας. Να πω όμως και κάτι, η προετοιμασία και η ετοιμότητα δεν σταματάει ούτε κατά την διάρκεια του χειμώνα.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Καλά προφανώς. Μα νομίζω ότι τότε γίνεται η προετοιμασία.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Ακριβώς. Αλλά δεν είναι μόνο τα φαινόμενα του καλοκαιριού οι πυρκαγιές. Δηλαδή εγώ θέλω να σας πω ότι το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας δεν είναι ένα Υπουργείο το οποίο είναι Υπουργείο πυρκαγιών. Προετοιμαζόμαστε αν θα ξεσπάσει μια πλημμύρα, προετοιμαζόμαστε για μια χιονόπτωση. Προετοιμαστήκαμε πριν μερικά χρόνια όταν ξέσπασε ο Covid. Ο σεισμός της Σαντορίνης. Για όλα αυτά τα ενδεχόμενα τα οποία πρέπει συνολικά το Υπουργείο μας μαζί με όλους τους συναρμόδιους φορείς να έχει μια μέγιστη ετοιμότητα. Άρα απαντώντας στο ερώτημά σας θα σας έλεγα ότι είμαστε αυτή τη στιγμή στη μέγιστη δυνατή ετοιμότητα με βάση τα μέσα τα οποία διαθέτουμε, με βάση το που ήμασταν και που βρισκόμαστε τώρα και θεωρώ ότι πραγματικά εφόσον πάμε σε ένα καλοκαίρι το οποίο βεβαίως αναμένουμε καιρικά φαινόμενα αντίστοιχα με τα προηγούμενα χρόνια, να μπορέσουμε να έχουμε την καλύτερη δυνατή ετοιμότητα.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Μιας και αναφερθήκατε δυο φορές, το σημείωσα και πριν αλλά το ξανά είπατε τώρα, στα μέσα.  Υπάρχει μια συζήτηση στα social media εδώ και δυο-τρία χρόνια ότι η Ελλάδα δαπανά πάρα πολλά λεφτά σε Belharra ή σε κάτι άλλο, αλλά δεν πάει να πάρει λέει μερικά Canadair. Είναι προφανές ότι η εταιρία που φτιάχνει τα Canadair είχε κλείσει και τέλος υπάρχουν κάποιες παραγγελίες, δεν υπάρχουν άλλοι τρόποι να βρούμε πυροσβεστικά αεροσκάφη και να έχουμε μεγαλύτερο στόλο; Ή δεν χρειαζόμαστε μεγαλύτερο στόλο;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Όσον αφορά τα Canadair πολύ σωστά επισημάνατε το γεγονός ότι για δέκα χρόνια η γραμμή παραγωγής είχε κλείσει. Στο μεγάλο πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ» αυτή τη στιγμή έχουμε εντάξει ένα στόλο 7 καινούριων Canadair,  που ξεκινούν να παραδίδονται από το 2027, 2028 και μετά σταδιακά. Μάλιστα η χώρα μας μαζί με τη Γαλλία θα είναι πρώτες ευρωπαϊκές χώρες οι οποίες θα παραλάβουν το νέο τύπου Canadair.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Ευρωπαϊκά έγινε η παραγγελία, όλοι μαζί;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Σωστά, έχει γίνει μία μαζική παραγγελία 22 ή 24, γιατί υπάρχει και μία προαίρεση, Canadair, εκ των οποίων τα 7 θα τα πάρει η Ελλάδα. Είναι ο τύπος 515, είναι ο πιο νέος τύπος, ο οποίος θα έχει και δυνατότητα, μεταξύ άλλων, και νυχτερινής δράσης.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Άρα δεν θα έχουμε πλέον ξανά να αναρωτηθούμε τι ώρα θα φύγουν τα εναέρια το πρωί.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Όχι. Και το βασικότερο είναι ότι όσον αφορά τα 415, που είναι ο προηγούμενος τύπος που αυτή τη στιγμή είναι μέσα στον εθνικό στόλο, το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ» περιλαμβάνει την αναβάθμιση και τη συντήρησή τους.  Επομένως θα έχουμε και αναβαθμισμένα 415, γιατί αυτή τη στιγμή θυμίζω ότι ο στόλος περιλαμβάνει τα 215, που είναι πιο παλιάς τεχνολογίας, και τα 515 τα οποία  θα παραλάβουμε μέσα από το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ». Άρα ενισχυόμαστε και σε στόλο εναερίων, ο στόλος επίσης θα περιλαμβάνει και ελικόπτερα επιτήρησης και κατάσβεσης. Και επίσης όσον αφορά τα επίγεια μέσα το πυροσβεστικό σώμα, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού και οι εθελοντές μας που αποτελούν ένα πολύ σημαντικό κρίκο στην προσπάθεια αυτή και πραγματικά θα ήθελα να τους ευχαριστήσω.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Το έχω βιώσει, τους ευχαριστώ και εγώ γιατί κάποια φορά που κινδύνευσε το σπίτι μου οι εθελοντές το έσωσαν.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Ναι, και σκεφτείτε ότι φέτος θα έχουμε γύρω στους 4.500 εθελοντές του πυροσβεστικού σώματος και άλλους 5.500 μέσα από τις εθελοντικές οργανώσεις. Άρα αντιλαμβάνεστε ότι είναι ένας πολύ σημαντικός κρίκος στην προσπάθεια την οποία κάνουμε. Και αυτοί θα ενισχυθούν, λοιπόν,  με μέσα, είτε οχήματα, είτε με στολές, είτε γενικά με εξοπλισμό. Και γενικότερα, πραγματικά, υπάρχει, θα τολμούσα να πω, μία κοσμογονία όσον αφορά την αναπλήρωση του εξοπλισμού.  Ταυτόχρονα, όμως, φέτος όπως και πέρσι νοικιάζουμε άλλα 49 εναέρια μέσα τα οποία είναι είτε ελικόπτερα είτε air-tractors, τα οποία μας ενισχύουν στο ζήτημα και της επιτήρησης αλλά και της πυρόσβεσης. Άρα αν προσθέσει κανείς τα εναέρια, τα οποία θα διαθέτουμε φέτος, νοικιασμένα και εθνικού στόλου, φτάνουμε σε ένα αριθμό 80-85 ανάλογα την διαθεσιμότητα εκείνης της ημέρας.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Το δύσκολο κομμάτι, βέβαια, δεν είναι μόνο η διαχείριση μιας πυρκαγιάς ή μίας πλημμύρας ή ενός φυσικού φαινομένου, αλλά και η συνεργασία των πολιτών τους οποίους καλείται η πυροσβεστική και οι υπόλοιποι δημόσιοι υπάλληλοι να προστατεύσουν. Οι πολίτες δεν μοιάζουν να συνεργάζονται πάντα και θέλω να δώσω ένα παράδειγμα και να μου απαντήσετε πάνω σε αυτό. Ενημερώθηκα ότι την πρώτη μέρα που ανακοινώθηκε από το Υπουργείο σας απαγόρευση της καύσης κλαδιών, σημειώθηκαν 500 - 800 πυρκαγιές από καύσεις κλαδιών. Πως το αντιμετωπίζετε αυτό;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Θίγετε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα. Πρέπει ο κάθε πολίτης να καταλάβει ότι ναι, η πολιτεία είναι εδώ για να κάνει, αν θέλετε τον συντονισμό, να κάνει αυτά τα οποία πρέπει σε επίπεδο πρόληψης, ετοιμότητας και αντιμετώπισης του φαινομένου. Προφανώς όταν λέω πολιτεία, δεν είναι μόνο το κεντρικό κράτος, είναι όπως είπα προηγουμένως οι Περιφέρειες και οι Δήμοι, αλλά στο τέλος της ημέρας υπάρχει η ατομική ευθύνη. Δεν πρέπει να μας αποσυντονίζει, το γεγονός ότι είχαμε, για παράδειγμα, για μία εβδομάδα απαγόρευση καύσης κλαδιών. Κάποιοι συμπολίτες μας δεν την ακολούθησαν, με αποτέλεσμα μέσα στον Μάρτιο να ξεσπάσουν περί τις 1.600 πυρκαγιές. Οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα να καταστραφούν περίπου 4.500 στρέμματα χορτολιβαδικής, γεωργικής και δυστυχώς και λίγης δασικής έκτασης. Άρα, προφανώς όταν έρχεται η Πολιτική Προστασία ή ο αρμόδιος φορέας και σας λέει, μην κάνετε αυτό, υπάρχει κίνδυνος, δεν το λέμε για να τρομάξουμε τον κόσμο, το λέμε γιατί πραγματικά έχοντας ήδη μια εκτίμηση κινδύνου από τους επιστήμονες με τους οποίους συνεργάζεται το Υπουργείο, μετεωρολόγους, σεισμολόγους, ανάλογα την περίπτωση. Δυστυχώς αυτό το είδαμε πρόσφατα και στην Πάρο και στη Μύκονο.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Τρομερό.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Είχαμε βγάλει δελτίο επικινδυνότητας, είχαμε στείλει προληπτικό 112 και δυστυχώς κάποιοι συμπολίτες μας δεν ακολούθησαν τις οδηγίες, με αποτέλεσμα να δούμε αυτοκίνητα στο λιμάνι της Νάουσας.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Και μετά έλεγαν τι κάνει το κράτος;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Όχι. Αυτό δεν το είπαν, γιατί είχανε πάλι τις προειδοποιήσεις δυο μέρες πριν. Το λέω αυτό διότι, θα έρθει δύσκολο καλοκαίρι, είναι βέβαιο ότι θα ξεσπάσουν πυρκαγιές και ότι θα έχουμε καταστροφές. Ποια είναι η δουλειά μας; Εννοώ ως πολιτεία μαζί με τους πολίτες; Να μπορέσουμε να περιορίσουμε αυτές τις καταστροφικές συνέπειες. Νομίζω κανείς δεν πιστεύει ότι θα εξαλείψουμε ή θα εκμηδενίσουμε όλες τις φυσικές καταστροφές. Πιστεύω ότι είναι κάτι αδύνατον και ευτυχώς έχει γίνει κοινό κτήμα σε όλους, ότι η κλιματική κρίση είναι εδώ και είναι εδώ για να μείνει. Άρα, ποια είναι η ευθύνη η δική μας; Να μπορέσουμε να κάνουμε όλες τις προπαρασκευαστικές ενέργειες, να είμαστε έτοιμοι και όταν θα ξεσπάσει το φαινόμενο, να μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Μιλώντας για ατομική ευθύνη, ναι, υπάρχει ατομική ευθύνη, αλλά η συνέπεια της μη ανάληψης της ατομικής ευθύνης έχει συλλογική συνέπεια. Δηλαδή, κάποιος που βάζει μια πυρκαγιά για να κάψει τα κλαδιά του, μπορεί να κάψει ένα ολόκληρο χωριό μαζί και ανθρώπους. Είδαμε στο παρελθόν ότι η δικαιοσύνη δεν ανταποκρίθηκε καλά και καταλαβαίνω ότι έχουμε όλοι εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη, αλλά και οι δικαστές άνθρωποι είναι. Μπορεί να κάνουν λάθη ή να πιέζονται. Υπάρχουν λοιπόν πολλές περιπτώσεις, όπως αυτή που αναφέρατε στην Πάρο, οι οποίες δεν έχουν φοβερές συνέπειες για τους υπόλοιπους, αλλά υπάρχουν κι άλλες που έχουν. Υπάρχει κάποιο σχέδιο συμμόρφωσης δια της ποινής; Δηλαδή θέλουμε με κάποιον τρόπο να εκπαιδεύσουμε τον κόσμο, ακόμα και με ποινές; Δηλαδή αν πιάσουμε κάποιον που καίει κλαδιά του κάνουμε ουσιωδώς κάτι; Γιατί μέχρι τώρα αυτά που διαβάζω στο αστυνομικό ρεπορτάζ είναι ότι τους πιάνουν πηγαίνουνε για λίγο στο κρατητήριο, τους αφήνουμε μετά έξω, παίρνουνε μια δικάσιμο και μετά τίποτα.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Ξέρετε πολύ καλά και η εύκολη απάντηση είναι να πούμε ότι αυστηροποιούμε το θεσμικό πλαίσιο.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Μα το θέμα είναι να τις εφαρμόζουμε, όχι να τις αυστηροποιήσουμε.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Ναι και αυτό το οποίο από τη δική μας πλευρά, ως Πυροσβεστική Υπηρεσία, είναι να μπορέσουμε σε περιπτώσεις ειδικά εμπρησμών είτε από αμέλεια είτε από δόλο, να μπορούμε να έχουμε αυτό που λέμε το χτίσιμο μίας δικογραφίας τέτοιας που να βοηθήσουμε και το Δικαστικό Σώμα με το υλικό το οποίο θα συγκεντρωθεί, να μπορεί να δικάσει με βάση τη συγκεκριμένη υπόθεση. Και από την άλλη βεβαίως να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε όλο το θεσμικό και νομικό οπλοστάσιο, το οποίο διαθέτει η πολιτεία αυτή τη στιγμή, προκειμένου να υπάρξει και αντιμετώπιση όλων αυτών των παραβατικών στοιχείων με τέτοιο τρόπο που πραγματικά να έχει και ένα παιδευτικό ρόλο.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Μέχρι τώρα τι γίνεται δηλαδή; Η εμπειρία που έχουμε είναι αυτή που ακούμε από τα δελτία ειδήσεων, ότι δεν παίρνει κανένας καμία ποινή ή υπάρχουν εμπρηστές στη φυλακή;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Όχι δεν ισχύει αυτό, έχουμε πολλές περιπτώσεις όπου στην ουσία συνελήφθησαν άτομα τα οποία έβαλαν μία φωτιά είτε επαναλαμβάνω από αμέλεια, είτε από δόλο, υπήρξαν βαριές ποινές, ενδεχομένως όταν θα φτάσει στο δικαστήριο και θα επιβληθεί η ποινή, επειδή καταλαβαίνετε ότι μεσολαβεί ένα μεγάλο χρονικό περιθώριο, δεν παίρνει τη δημοσιότητα που θα έπρεπε να πάρει. Αλλά συλλήψεις εμπρηστών και ειδικά πέρυσι είχαμε αυξημένες.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Ωραία, πάμε στα οικόπεδα που είναι ένα τεράστιο θέμα για δύο λόγους. Πρώτον διότι όταν ανακοινώθηκε, όπως με κάθε πράγμα καινούριο, υπήρξε κοινωνική αντίδραση "γιατί να καθαρίζω εγώ τα οικόπεδά μου". Παρόλα αυτά οι περισσότεροι πολίτες ή τέλος πάντων ένα μεγάλο ποσοστό ανταποκρίθηκαν. Αυτοί που δεν ανταποκρίθηκαν και θυμάμαι συνεχή ρεπορτάζ πέρυσι, ήταν οι τοπικές κοινότητες οι ΟΤΑ, δηλαδή οι Δήμοι και οι Κοινότητες, οι οποίοι επίσης υπάρχει η αντίληψη ότι μένουν ατιμώρητοι. Άρα υποθέτω ότι προϊόντος του χρόνου αφού πέρυσι το διπλανό χωριό η Πέρα Ραχούλα δεν το έκανε, δε θα το κάνει και η Δώθε Ραχούλα φέτος. Για ποιο λόγο να μπαίνει σε έξοδα;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Για να έχουμε αποτέλεσμα σε αυτή την προσπάθεια ξεκινώντας πράγματι από τον καθαρισμό οικοπέδων, πρέπει όλη η αλυσίδα ξεκινώντας από την Πολιτεία, από τους ΟΤΑ αλλά και από τον πολίτη να λειτουργούν με βάση τον τομέα ευθύνης τους. Η πολιτεία τι κάνει; Δίνει τα εργαλεία στους δήμους, φέτος για παράδειγμα δόθηκαν 40 εκατομμύρια τα οποία είναι αυξημένα σε σχέση με τα 31 που δόθηκαν πέρυσι και σχεδόν  διπλάσια με το ’23 που ήταν 18,5 εκατομμύρια.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Ναι αλλά τότε δεν καθαρίζανε, το ’23 καθαρίζανε;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Όχι, δεν καθαρίζανε οι πολίτες. Έπρεπε όμως να καθαρίζουν οι δήμοι. Οι δήμοι έχουν μια συνεχή υποχρέωση να καθαρίζουν τους δημοτικούς χώρους και γενικότερα τους δημόσιους χώρους που είναι στην ευθύνη τους. Φέτος έχουν διπλάσια χρήματα από ότι είχαν πέρυσι. Και είναι επιπλέον πόροι σε σχέση με αυτούς που παίρνουν από άλλες πηγές χρηματοδότησης από το κράτος. Άρα οι δήμοι πρώτον στον τομέα ευθύνης τους πρέπει να καθαρίζουν. Δεύτερον, έχουν την ευθύνη να εποπτεύουν τους δημότες τους όπου δεν καθαρίζουν. Και μάλιστα έχουν και την υποχρέωση όπου ένας δημότης δεν προχωράει στον καθαρισμό του οικοπέδου να καθαρίσει ο Δήμος και να επιβάλει την δαπάνη μετά στον δημότη. Οι δημότες έχουν την υποχρέωση να καθαρίζουν το οικόπεδό τους. Και πρέπει να καταλάβουμε το εξής, όταν ένα οικόπεδο είναι ακαθάριστο για 30 και 40 χρόνια προφανώς η καύσιμη ύλη που βγαίνει, μάλλον η εν δυνάμει καύσιμη ύλη προφανώς είναι μεγάλη. Αν υπάρχει μια συστηματικότητα στο ζήτημα αυτό, δηλαδή κάθε χρόνο ακολουθούμε τις υποχρεώσεις μας προφανώς και η δαπάνη αλλά και η δουλειά είναι μικρότερη χρόνο με το χρόνο. Πέρυσι πράγματι πιλοτικά ξεκίνησε αυτή η προσπάθεια. Είχαμε 830.000 καθαρισμούς οικοπέδων, επί συνόλου περίπου 1.200.000 - 1.300.000. Μιλάμε για τα οικόπεδα τα οποία βρίσκονται εντός αστικών ιστών, εντός ρυμοτομικών σχεδίων.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Άρα περίπου τα τρία τέταρτα καθαρίστηκαν.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Ναι, από εκεί και πέρα όμως καταλαβαίνετε ότι αυτό πρέπει να γίνεται συστηματικά και πρέπει να φτάσουμε και στο 100% των οικοπέδων. Υπήρξαν λοιπόν ορισμένες καταγγελίες που ελέγχθηκαν από κάποιους δήμους αλλά δυστυχώς, και θέλω να το πω αυτό, δεν ανταποκρίθηκαν όλοι οι δήμοι στις υποχρεώσεις τους. Έχουμε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα που φαίνονται πόσοι δήμοι ανταποκρίθηκαν. Από τους 334 δήμους της χώρας ανταποκρίθηκαν 185. Δηλαδή αυτοί οι οποίοι μπήκαν στην πλατφόρμα, έλεγξαν πόσοι καθαρισμοί έγιναν στην περιφέρειά τους, έλεγξαν τις καταγγελίες και ενδεχομένως προέβησαν και σε αντίστοιχες ενέργειες.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Περίπου οι μισοί, λίγο περισσότεροι από τους μισούς.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Ακριβώς. Φέτος λοιπόν ο στόχος είναι να είναι και οι 334 δήμοι στην πλατφόρμα. Είναι ένα χρήσιμο εργαλείο. Οι ίδιοι δήμοι θα έπρεπε κανονικά να παίρνουν στοιχεία και να βλέπουν τι συμβαίνει στην επικράτειά τους. Επομένως και προς όφελός τους θα είναι και βεβαίως και προς όφελος της πολιτείας.Θα σας πω μόνο το εξής, στη μεγάλη πυρκαγιά πέρυσι της Αττικής η οποία ξεκίνησε από τον Βαρνάβα και όπως θυμάστε δυστυχώς, έφτασε πολύ κοντά και στον αστικό ιστό, όπου υπήρξε καθαρισμένο οικόπεδο και πέρασε η πυρκαγιά δεν είχαμε καταστροφές. Δηλαδή ακόμα και σε ένα σπίτι το οποίο ήταν εντός καθαρισμένου οικοπέδου οι καταστροφές ήταν από ελάχιστες έως μηδαμινές. Όπου, δυστυχώς, υπήρχε ακαθάριστο οικόπεδο, επειδή λειτούργησε ως καύσιμη ύλη για τη φωτιά, είχε καταστροφικές συνέπειες για την ίδια την ιδιοκτησία αλλά βεβαίως βοήθησε και στο να επεκταθεί και πολύ πιο γρήγορα η πυρκαγιά παρακάτω.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Το ερώτημα, βέβαια, και χωρίς να θεωρηθεί ότι κάποιος έχει κάποιου είδους λαγνεία προς τις ποινές, είναι τι έπαθαν όλοι αυτοί οι δήμοι οι οποίοι αγνόησαν τις συστάσεις και τι έπαθαν και αυτοί οι δημότες οι οποίοι αγνόησαν τις συστάσεις.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Κοιτάξτε, επειδή πέρσι ήταν μία πιλοτική χρονιά καταλαβαίνω ότι δεν υπήρχε και μία αυστηρότητα όσον αφορά στο ζήτημα των ποινών. Φέτος, όμως, και το έχω πει δημοσίως, ποινές θα εφαρμοστούν. Είναι 1.000 ευρώ για όποιον δεν καθαρίσει το οικόπεδό του.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Ανεξαρτήτως έκτασης; Δηλαδή είτε έχω 200 τετραγωνικά είτε 20.000 στρέμματα το ίδιο;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Αυτό απορρέει βάσει του νόμου. Βεβαίως εξετάζουμε να υπάρχει μία αναλογικότητα με βάση την έκταση. Επίσης υπάρχει και μία ποινή σε περίπτωση που γίνει μία ψευδής δήλωση καθαρισμού. Και αυτή τη στιγμή υπάρχουν σκέψεις, δεν θέλω να τις πω ακόμη δημοσίως, για το πώς θα επιδοτηθούν ενδεχομένως οι δήμοι οι οποίοι είναι εκείνοι που κάνουν και τη δουλειά ή ενδεχομένως κάποιοι δήμοι οι οποίοι δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους να μην τύχουν της αντίστοιχης αντιμετώπισης.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Τα λεφτά που πήραν πέρσι και δεν έκαναν τη δουλειά, τι τα έκαναν; Ξέρουμε;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Κοιτάξτε, αυτή τη στιγμή είναι υπόθεση του Υπουργείου Εσωτερικών, προφανώς, το οποίο έχει και την εποπτεία. Από ό,τι έχω ενημερωθεί έχει γίνει μία πολύ καλή δουλειά από πλευράς δήμων πέρσι σε σχέση με τα χρήματα τα οποία πήραν. Σε κάθε περίπτωση εμάς ο στόχος μας είναι φέτος τα 40 εκατομμύρια τα οποία παίρνουν οι δήμοι συν ό,τι άλλους πόρους έχουν προς την κατεύθυνση αυτή, να κατευθυνθούν στο 100% σε ζητήματα των φυσικών καταστροφών.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Ωραία. Πάμε τώρα στο τρίτο επίπεδο: την επόμενη μέρα. Εκεί το Υπουργείο σας έχει κάποιο ρόλο; Γιατί στην πραγματικότητα όταν, για παράδειγμα, έγινε ο Daniel, αφού συνέβη η καταστροφή βγάλαμε κάποια συμπεράσματα τα οποία χρησιμεύουν στο να σχεδιάσετε εσείς για να προστατέψετε την κοινωνία της περιοχής τα επόμενα χρόνια. Θέλω να ρωτήσω αν μετέχετε μετά στο πώς θα σχεδιαστούν, για παράδειγμα, τα αντιπλημμυρικά, ή πώς θα γίνουν οι αντιπυρικές ζώνες, αν έχετε κάποιο έλεγχο στα δασαρχεία τα οποία πολλές φορές αρνούνται, ξέρω μία υπόθεση στο Δήμο Μαραθώνα, για παράδειγμα, που αρνούνται να επιτρέψουν την διάνοιξη ενός δρόμου αντιπυρικής ζώνης. Έχετε κάποια εποπτεία, έχετε κάποια εξουσία ώστε να το επιβάλλετε αυτό το πράγμα; Γιατί ο καθένας μπορεί να έχει για χίλιους λόγους κάτι διαφορετικό στο μυαλό του, αλλά εσείς είστε στο κέντρο λήψης αποφάσεων.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Η μεγάλη θεσμική αλλαγή που έγινε τα τελευταία χρόνια αφορά την μετεξέλιξη μιας Γενικής Γραμματείας με πολύ λίγους ανθρώπινους πόρους και γενικότερα λίγες αρμοδιότητες σε ένα οργανωμένο Υπουργείο με αρμοδιότητα όχι μόνο την πρόληψη και την καταστολή του φαινομένου, αλλά και το τι γίνεται μετά. Κατ’ αρχάς, ένα πολύ μεγάλο μέρος του Υπουργείου όπου υπάρχει μάλιστα και αρμόδιος Υφυπουργός, είναι για το ζήτημα της κρατικής αρωγής. Πλέον είμαστε εμείς οι αρμόδιοι, μέσα από ενέργειες άμεσης αποκατάστασης, είτε αφορά την αποζημίωση, είτε άλλου είδους ενέργειες, αυτοψίες και γενικότερα συντονισμό όλων των συναρμόδιων φορέων, είμαστε εκεί επί του πεδίου δίπλα στον συμπολίτη μας. Ακόμη προφανώς και συμμετέχουμε με το συναρμόδιο Υπουργείο το οποίο είναι το Ενέργειας – Περιβάλλοντος, όπου υπάγονται οι δασικές υπηρεσίες, στο σχεδιασμό και κυρίως στο να επιδεικνύουμε τα επικίνδυνα σημεία όλης της επικράτειας που χρήζουν αντίστοιχων παρεμβάσεων. Σας είπα προηγουμένως για το «antinero», που είναι ένα πρόγραμμα το οποίο μεταξύ άλλων προετοιμάζει και τη χώρα κυρίως στα επικίνδυνα σημεία ανά την επικράτεια όσον αφορά προπαρασκευαστικές ενέργειες, αντιπυρικές ζώνες, βεβαίως κάποιες αντιπλημμυρικά που είναι απαραίτητα. Αυτά προφανώς γίνονται κατόπιν υπόδειξης της πυροσβεστικής υπηρεσίας η οποία γνωρίζει πολύ καλά με βάση και τα διδάγματα των προηγούμενων ετών που είναι τα σημεία επικινδυνότητας σε όλη τη χώρα και εκεί πέρα βεβαίως μετά τα δασαρχεία είναι αρμόδια όταν κάνουν τις αντίστοιχες ενέργειες. Άρα, ναι και στον σχεδιασμό είμαστε εμείς υπεύθυνοι, μάλλον συνυπεύθυνοι μαζί με το αρμόδιο Υπουργείο.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Μικρή follow up ερώτηση. Βλέπω κατά καιρούς στα δελτία ειδήσεων, ανθρώπους οι οποίοι διαμαρτύρονται ότι μένουν ακόμα σε κοντέινερ μετά το σεισμό, ας πούμε στο Αρκαλοχώρι που είναι και στο νησί σας. Ακούω κάποιους που λένε ότι μένουμε ακόμα στο κοντέινερ, κάποιοι άλλοι στο Daniel λένε ότι δεν πήραμε ποτέ την αποζημίωση.  Δεν υπάρχει κάποιου είδους, πως να πει κανείς, παρατηρητήριο για το πως κινούνται αυτά τα πράγματα;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις που επιδιώκουμε να κάνουμε. Έχει υπάρξει το πρώτο βήμα, το οποίο είναι η ενοποίηση της αρμοδιότητας σε ένα Υπουργείο και έναν αντίστοιχα Υφυπουργό, ο οποίος στην ουσία παρακολουθεί όλη αυτή την κατάσταση. Αυτό που θέλουμε εμείς ως Υπουργείο είναι να μπορέσει να νιώσει και ο πολίτης ότι σε περίπτωση φυσικής καταστροφής, το κράτος θα είναι δίπλα του με έναν πολύ γρήγορο τρόπο και δεν θα απαιτείται να περιμένει δέκα και δεκαπέντε χρόνια. Εκεί βεβαίως πάλι χρειαζόμαστε και τη βοήθεια των Δήμων. Επεξεργαζόμαστε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο θα μας δώσει μία μεγαλύτερη ευελιξία, θα δώσει και το σήμα στους Δήμους καιτις Περιφέρειες ότι πολύ γρήγορα θα πρέπει να προχωρήσουν σε ενέργειες. Θεωρώ ότι εντός του 2025 θα έχουμε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο για την πολιτική προστασία της χώρας σε όλα τα επίπεδα.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Η τελευταία ερώτηση έχει να κάνει με ένα τέταρτο επίπεδο, που αφορά στο μέλλον. Κατά καιρούς βλέπω διάφορους επιστημονικούς φορείς, πανεπιστήμια, startup εταιρείες, να προτείνουν πολύ ενδιαφέροντα και καινοτόμα projects. Για παράδειγμα τους αισθητήρες που μπορούν να μπουν σε δάση και να μας λένε αμέσως τι γίνεται. Άκουσα το Δήμαρχο Κηφισιάς, τον κ. Ξυπολυτά, να λέει ότι έχει αγοράσει ο ίδιος ένα drone και το πετάει συνέχεια πάνω από τα περιαστικά δάση, για να προστατευτεί από την φωτιά. Υπάρχει ένα σχέδιο υιοθέτησης τέτοιων νέων τεχνολογιών, ώστε να βοηθήσουν στις πλημμύρες, στους σεισμούς δε γίνεται είναι προφανές ή τέλος πάντων δεν ξέρουμε ακόμα αν γίνεται, στις πυρκαγιές όμως και στις πλημμύρες είναι σίγουρο ότι γίνεται.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Ξεκινήσαμε πέρυσι και θα συνεχίσουμε φέτος σε μεγαλύτερο βαθμό, να ενσωματώνουμε την τεχνολογία στην ουσία στην πρόληψη, στην ετοιμότητα και πολλές φορές ακόμα και στην καταστολή των φαινομένων. Πέρυσι η Πολιτική Προστασία είχε 47 drones σε όλη τη χώρα, με θερμικές κάμερες, που σημαίνει ότι μπορούν να λειτουργούν όλο το 24ωρο, οι οποίες πραγματικά μας βοήθησαν πάρα πολύ στο γρήγορο εντοπισμό της πυρκαγιάς. Γιατί ξέρετε το δόγμα είναι πρώτον λιγότερες ενάρξεις πυρκαγιών, το δεύτερο είναι όταν θα υπάρξει η έναρξη της πυρκαγιάς γρήγορη οριοθέτηση και το τρίτο είναι όταν θα ξεφύγει πλέον η πυρκαγιά να μπορέσουμε να έχουμε μια ολιστική προσέγγιση του φαινομένου, έτσι ώστε να έχουμε λιγότερες καταστροφικές συνέπειες. Από τα 47 drones που είχαμε πέρυσι φέτος με μία δωρεά θα φτάσουμε τα 80, άρα πάμε περίπου σε διπλάσιο αριθμό drones.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Χειριστές έχουμε;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Ναι. Κοιτάξτε, αγοράζεις την υπηρεσία. Επομένως, δεν παίρνεις μόνο ένα drone, παίρνεις την υπηρεσία, δηλαδή τον χειριστή, την συντήρηση και το έχεις όλο το 24ωρο. Το «ΑΙΓΙΣ» σαν πρόγραμμα περιλαμβάνει κάποια υποπρογράμματα απόκτησης drones. Μέχρι αυτά να έρθουν και να είναι στην κυριότητα και του ελληνικού δημοσίου, στο μεσοδιάστημα, καλύπτουμε τις ανάγκες μέσα από ένα μεγάλο πρόγραμμα δωρεών. Και ευτυχώς πέρυσι υπήρξε πολύ μεγάλη ανταπόκριση και από ό,τι φαίνεται φέτος θα έχουμε ακόμα μεγαλύτερη. Άρα αυτά τα drones, η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης σε πάρα πολλά ζητήματα, η αναβάθμιση των συστημάτων επικοινωνίας που θα έχει η πυροσβεστική, το «Engage» το οποίο είναι ένα σύστημα με το οποίο βλέπεις ανά πάσα στιγμή όλα τα συμβάντα της επικράτειας, το ΕΣΚΕΔΙΚ που αποτελεί ένα υπερσύγχρονο κέντρο επιχειρήσεων εντός του Υπουργείου, όλα αυτά πιστεύω ότι μας δίνουν τα εργαλεία προκειμένου να πάμε με τον καλύτερο δυνατό σχεδιασμό όσον αφορά το ζήτημα αντιμετώπισης των φαινομένων.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΑΧΑΡΟΣ:

Θέλω να επικεντρωθώ σε δυο πράγματα από αυτά που είπατε. Πρώτον ότι περιμένουμε τα επόμενα χρόνια περισσότερα αεροπλάνα και δεύτερον ότι φέτος θα έχουμε περισσότερα έστω και μικρής εμβέλειας όπως είναι τα drones τεχνικά μέσα για να μπορούμε να παρακολουθούμε. Κλείνοντας θέλω μια ερώτηση παγίδα. Τι σας λένε οι επιστήμονες; Φέτος το καλοκαίρι με βάση τα καιρικά φαινόμενα τα οποία αναμένουν, την ξηρασία την οποία θα έχουμε και την προετοιμασία που έχετε κάνει πάμε σε ένα ήρεμο καλοκαίρι ή είναι ένα καλοκαίρι που πρέπει να έχουμε το νου μας;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ:

Σε αυτό θέλω να είμαι ξεκάθαρος και δεν υπάρχει καμία παγίδα εδώ πέρα. Καλά σενάρια μπροστά μας δεν υπάρχουν. Μπορεί κάποιος να πει ότι φέτος ίσως είδαμε παραπάνω βροχές, αλλά με βάση όλες τις παραμέτρους το καλοκαίρι και πάλι θα είναι δύσκολο. Που σημαίνει εγρήγορση, από την πλευράς πολιτείας, με τον σχεδιασμό που σας περιέγραψα προηγουμένως. Εγρήγορση από τους πολίτες, εγρήγορση από τους δήμους και τις περιφέρειες, από όλους τους αρμόδιους φορείς, έτσι ώστε όταν θα ξεσπάσουν τα φαινόμενα να έχουμε την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση.